Tu�la oymac�l���

    Bug�nk� program�m�zda, sizlere �in'in halk aras�ndaki geleneksel sanatlar�ndan biri olan "tu�la oymac�l���"n� tan�taca��z.

    Tu�la oymac�l���, yap� �zerinde kullan�lan bir s�sleme sanat�d�r. Tianjin b�lgesindeki tu�la oymac�l���, zengin �e�itlili�i, titiz ayr�nt�lar� ve ola�an�st� oyma tekni�iyle �n kazanarak, �in'in halk aras�ndaki yap� sanat�nda �nemli bir yer edinmi�tir.

    Tianjin'in tu�la oyma sanat�, mimarideki s�sleme sanat�n�n yayg�nla�t��� d�nemde ortaya ��km��t�r. �in'in Ming ve Qing hanedanlar�nda, zengin i�adamlar� ve �st d�zey y�neticiler, Tianjin kentinin Jinmen b�lgesinde ya��yordu. Bu ki�iler, zenginliklerini g�stermek i�in, l�ks evler yapt�r�rd�. Evlerinin g�rkem ve zerafetini sergilemek amac�yla, avlu duvarlar�n� tu�la oymac�l���yla s�sletirlerdi. Bu da, tu�la oymac�lar�n�n �o�almas� ve bu tekni�in geli�mesine yol a�t�.

    Qing hanedan�n�n Qianlong ve Jiaqing imparatorlar� d�nemlerinde, tu�la oymac�l���n� duvarc�lar yap�yordu. Ning Siye ve Ma Shihai, d�nemin en tan�nm�� duvarc� ustalar�yd�. Tianjin kentinin Hedong b�lgesinde ya�ayan Ning Siye �i�ek, ku� ve di�er hayvanlar� konu alan fig�rler i�lemi� ve �zellikle de maymun fig�r� konusunda ustala�m��t�. Ning Siye'nin maymunlar� betimleyen tu�la oyma eserleri o d�nemde b�y�k ilgi g�rm��t�r. Ma Shihai'�n tu�la oymalar� ise, basit ve kal�n �izgileriyle, �in'in kuzey sanat�n�n samimi �slubunu yans�t�r.

    Qing hanedan�ndaki Daoguang �mparatorlu�u d�neminde, Tianjin'in tu�la oymac�l���, art�k ba��ms�z bir profesyonel meslek haline gelmi�tir. Bu d�nemden sonra, tu�la oymac�l��� ku�aktan ku�a�a aktar�larak, bug�ne kadar varl���n� s�rd�rm�� ve teknik konusunda da b�y�k geli�me kaydedilmi�tir.

    Tu�la oymac�l���, esas olarak d�rt a�amadan olu�ur. �lk a�ama tu�lay� se�mek, ikinci a�ama tu�lan�n d�rt kenar�n� sade desenlerle s�slemek, ���nc� a�ama tu�la �zerine b��akla fig�r �izmek, son a�ama ise oymakt�r. Teknik bak�mdan olgunla�m�� olan ustalar, genellikle ���nc� a�amay� atlayarak, do�rudan d�rd�nc� a�amaya ge�er. �rne�in Ma Shunqing ve Liu Fengming, fig�r� zihinlerinde tasarlayarak do�rudan tu�la �zerine oyuyorlard�. Ancak, yaz� veya desen oymalar�n�n daha do�ru ve d�zg�n bir �ekilde oyulabilmesi i�in, bunlar�n �nceden f�r�ayla tu�la �zerine �izilmesi gerekiyordu.