Herkesin şair olduğu "Şeftalili Şairler Köyü"

    Çin'in güneybatı kesiminde yer alan Sichuan Eyaleti'ne bağlı Taoyuan köyü, özgün pastoral manzaralarının yanı sıra, köy sakinlerinin şiir yazmaya olan yatkınlığıyla da ün salmıştır. Anlamı "Şeftali çiçeklerinin kaynağı" olan Taoyuan köyü, aynı zamanda "Şeftalili şairler köyü" olarak da bilinir.

    "Ejderha Pınarı'ndan Chengdu'ya" adlı türküyü dinliyorsunuz. Zeng Mingfang adlı 72 yaşındaki köylü tarafından seslendirilen bu türkünün sözleri, yine bu yaşlı köylü şaire ait. Zeng Mingfang, Taoyuan köyünün şair olan çok sayıdaki sakininden biri.

    Bundan yaklaşık 70 yıl önce Taoyuan köyünde yaşayan Jin Xitian adlı bir köylü, köy sakinlerini bir araya getirerek bir şiir yarışması düzenlemiş. Yarışmaya katılan herkes, köy yaşamına olan sevgisini ve bereket dileklerini şiirleriyle dile getirmiş. O zamandan bu güne şiir yazmak ve okumak, köy sakinlerinin en sevdiği uğraş haline gelmiş.

    Taoyuan köyü, Sichuan Eyaleti'nin merkezi Chengdu şehri yakınlarındaki Longquan, yani "Ejderha Pınarı" dağının tepesinde yer alıyor. Köyün ismi, ilkbaharlarda dağ tepesinin her köşesini dolduran şeftali çiçeklerinden kaynaklanıyor. Dolanbaçlı dağ yolunu izleyerek villaları andıran şirin köy evlerinden oluşan Taoyuan köyüne gelen herkes, evlerin duvarlarına, hatta kapı kirişlerine yazılan sayısız şiire hayran kalır. Tanınmış yerli ve yabancı şairlere ait bazıları dışında, bu şiirlerin büyük bir çoğunluğu köy sakinlerine aittir.

    Köyde bir araya gelip kendi aralarında şiir yarışması düzenleyen köylülere sıkça rastlanır. Burada yaşayan yediden yetmişe hemen hemen herkesin şiir yazmayı candan sevdiği söylenir. Gerçekten de köy sakinleri, boş zamanlarını bir araya gelerek şiirlerini okumak, şairlik deneyimlerini paylaşmakla geçirir. Basit ancak akıl yüklü mısralardan oluşan şiirlerde, köy sakinlerinin zengin yaşam deneyimlerini ve zekâlarını sezmek, hiç de zor değildir. Pastoral havanın hakim olduğu bu şiirler, insanları derinden etkileyen dürüstlük ve gerçek duygularla doludur.

    Taoyuan köyü sakinleri tarafından "Şairler muhtarı" olarak adlandırılan köylü şair Wei Ping, şiir kültürünün köy de kök salmasının nedenleri hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getirdi:

    "Şiir, her yerde kök salmaz. Ancak köyümüzde bir şiir geleneği oluştu. Bunun nedenlerine gelince, her şeyden önce Çin'deki şiir kültürü ile şeftali çiçeği arasında çok eskilerden beri sıkı bir bağ olduğunu söyleyebiliriz. Bunun örneklerini milattan öncesinde yazılan Şiir Klasikleri adlı şiir kitabında rahatlıkla bulabiliriz. Aynı zamanda köyümüzde yaşayanların tamamına yakını, Kejia denilen göçmenlerdir. Şairlik, bizim kanımıza işlemiş bir özelliktir. Şehre yakın olmamız ve köy turizminin gelişmesi de buradaki şiir kültürüne önemli güç katıyor."

    Taoyuan köyünde bugün bir şiir kütüphanesi bulunuyor, aynı zamanda internet üzerinde köy sakinlerine ait bir forum da oluşturuldu. Çin Şairler Cemiyeti de köye "Çin'in pastoral şiirler memleketi" unvanı verdi. Taoyuan köyünün bağlı olduğı Longquan bölgesinin tanıtım müdürü Kuang Li, yöredeki köylü şairlerin eserlerini "300 Şeftali Çiçeği Şiiri" adı verilen antolojide derleyerek yayınladıklarını söyledi. Kuang Li, şiirlere olan sevginin yöre insanlarında olduğu gibi, kendi gönlünde de kök saldığını belirterek şöyle konuştu:

    "Longquan bölgesindeki şeftali üretimi, yaklaşık 2000 yıllık geçmişe sahip. Bu geçmiş Şiir Klasikleri'nin yazıldığı tarihe denk geliyor. Dolayısıyla burada derin bir şeftali kültürü vardır. Bölge insanımız, şiir yazmak, yazdığı şiirleri türkülere dönüştürerek seslendirmekle yaşam sevgisini dile getirmeyi adet edinmiştir. Aynı zamanda ülke genelinde sürdürülen sosyalist yeni köy inşası kapsamında yöre insanımız, maddi zenginliğin yanı sıra manevi zenginliğe de sahip olmayı arzuluyor. Bunun en önemli aracı da şiirdir."

    26 yaşındaki Lei Jianying, Sichuan Ziraat Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra gönüllü hizmet vermek üzere Taoyuan köyüne gelmiş bir üniversite mezunu. Buradaki şiir dolu yaşam tarzından derinden etkilenen Lei, kısa sürede şiir yazma alışkanlığı edinmiş. Artık boş zamanlarını şiir yazarak geçiren Lei, eserlerinde bu şiir dolu yaşama olan sevgisini dile getiriyor. Lei, "Şeftali Memleketindeki Gençlik" adlı son eserinde şu mısralara yer vermiş: "Bu hayat dolu toprak olmasaydı, ben nerede huzur bulacaktım, gökyüzü nasıl bu kadar masmavi olacaktı, bu toprakları dolduran mis gibi koku nereden kaynaklanacaktı..."

    "Uçsuz bucaksız şeftali ormanının ortasındayız, şeftali çiçekleri için yazılan şiirlerin hepsi bizimdir" mısrası, Taoyuan köyü sakinlerinin şeftali çiçekleri ve şiirlerle dolu yaşamının bir özetidir. Şeftali çiçekleri, Taoyuan köyüne eşsiz bir doğal güzellik katarken, köy sakinlerinin sonsuz ilham kaynağıdır da... Taoyuan köyüne gelerek şeftali çiçeklerini seyretmek, köylü şairlerin eserlerinin tadını çıkarmak, sizin için apayrı bir deneyim olacaktır...

    Evet sevgili dinleyiciler, yine bir Çin'de Yolculuk programının sonuna geldik. Önümüzdeki Cuma ve Pazar akşamları tekrar buluşuncaya kadar, esen kalın...