|
|||||||||||||||||||||
|
İlk yöntem, lakaplarla aynı isimdeki insanları birbirlerinden ayırt etmektir. Uygur erkeklerinin tamamına yakınının lakabı vardır. Bazı yörelerde kadınların da lakabı olur.
İkinci yöntem, mesleklerle ayırt etmektir. Yani kişi isimlerinin arkasına meslekleri de eklenir. Özellikle Xinjiang'ın güneyindeki kırsal bölgelerde bu uygulama oldukça yaygındır.
Uygurlar, aynı isimdeki insanları doğum yerleriyle de ayırt eder, "Kaşgarlı Mehmet", "Bigullu Mehmet" gibi.
Yaş, boy ve vücut yapısı da aynı isimdeki insanların ayırt edilmesinde kullanılır. "Con Mehmet (Büyük Mehmet)", "Küçük Mehmet" ve "İge Mehmet' (Kısa boylu Mehmet)" buna örnek olarak verebiliriz. "Kara Mehmet" ve "Ak Mehmet" gibi ten rengi de ölçütlerden biridir.
Güney Xinjiang'ın bazı yörelerinde aynı isimdeki insanları ayırt etmek için eşlerinin isimleri de eklenir. Örneğin "Mehmet Zeynephan", "Aygül Mehmet" vb.
Kişinin görevi ve fiziksel durumu da bazen aynı isimdeki insanları ayırt etmekte kullanılıyor.
Uygurlar, sıcakkanlı ve misafirperver oldukları gibi, mizahı seven insanlardır ve günlük yaşamlarında yaşama renk katmak için birbirlerine lakap takmayı severler. Özellikle Uygur erkeklerin hemen hemen her birinin lakabı olduğu söylenir.
Lakaplar, kişilerin görünüşü, kişiliği, özgün becerisi, mesleği, davranışı veya ahlaki düzeyine göre verilir. Bazen kişinin yaptığı komik bir iş de lakabı olur. Örneğin kasaplık yapan biri, gelir düşüklüğünden dolayı dışardan bir tür ayakkabı kılıfı olan "Kalaşi" getirip satmaya çalışmış ve para kazanmak yerine zarar etmişse, onun lakabı "Kalaşi" olur. Eğer biri, çok hızlı ve uzun konuşmayı severse, ona "tren" anlamına gelen "Boyuz" lakabı takılır; çok içki içerse, lakabı "içki atölyesi" anlamına gelen "Şoban" olur.
Genellikle eğlenmek için kullanılan ve herhangi bir kötü niyet taşımayan lakaplar, bazen iyi niyetli eleştiri için de kullanılır. Örneğin biri, bedava yiyip içmeyi severse veya emek harcamadan kazanç elde etmeyi tercih ederse, ona "Pilav" gibi lakaplar takılarak uyarılır.
Bitki, hayvan, günlük eşya ve her türlü tesis bile insanların lakabı olur. Lakaplar yaygın olmalarına rağmen, yalnızca belirli ortam ve kapsam içinde, birbirleriyle yakın olan ve genellikle aynı kuşaktan insanlar arasında kullanılır.
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |