İran'daki Persepolis

    1979 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) "Dünya Mirasları Listesi"ne alınan İran'daki Persepolis, Achaemenid İmparatorluğu'nun saraylar ve mezarlığı olarak, Darius'un hakimiyeti sürdüğü M. Ö. 518 yılında inşa edilmeye başladı. Kendisine bağımlı bulunan birçok küçük devlet kontrol eden Achaemenid Kralı, Persepolis'i görkemli saraylar kompleksine haline getirdi. Bütün eski kentin yer biçim akıllı bir şekilde değerlendirilerek doğal jeografi ve insanlığın sanat özü mükemmel bir şekilde birleştirildi. Persepolis eski kentinin kalıntıları, eski Fars uygarlığıyla ilgili değerli bilgiler sağlayan çok değerli arkelojik bölge.

    İran'daki Zagros dağlık bölgesindeki bir havzada bulunan Persepolis eski kenti, İran'ın güneybatısındaki Fars eyaletinin Şiraz kentinin 60 km kuzey batısında yer almakta. Persepolis, "Fars'ın Başkenti" anlamına geliyor.

    Eski adı "Fars" olan İran, eski zamanlarda batıda Nil Nehri'nden doğuda Hindistan Nehri'ne kadar yayılan alanda son derece güçlü bir impartorluktu. Persepolis, Fars'ın başkenti olarak 3 nesil imparatorun çabalarıyla imşa edildi. Son derece sert taşlardan yapılan ve 140 bin metrekarelik alanı kapsayan Persepolis saraylarının önünde yabani tarlalar bulunurken, arkasında da dalgalanan dağlar yer almakta. "100 Kolonlu Salon", bu saraylardan en büyüğü olarak, 76 metrekarelik bir alanı kapsamakta. 100 tane 11.3 metrelik taş kolonun desteğiyle kurulan düz evler, milattan önce 4. yüzyılda İskender'in ordusu tarafından yıkıldı. Günümüzde yalnızca, geriye kalan 20 metre yüksekliğindeki taş kolonları ve taş kolonların ucunda oturtulmuş, ağırlıkları birkaç ton olan taştan oymalı hayvan heykellerini görebiliriz.

    İnşası tamamlanan Persepolis, esas olarak platform, giriş kapısı, kabul salonu, toplantı salonu, imparator sarayı, dinleme sarayı, mücevher deposu ve reserv odasına sahiptir.

18 metrelik giriş kapısının iki tarafındaki duvarlarda simetrik bir şekilde Koruyucu Tanrı niteliğindeki insan yüzlü boğa heykeli bulunmakta.

Kare biçimindeki kabul salonunun duvarlarındaki oymalı süslemeler, yabancı misyon ekiplerinin Fars Kralı'na hediye vermelerini gösteriyor. Kuzey ve batıdaki duvarlarda da arslan ve boğayla savaşma manzarası gösteren oymalı heykel var. Turistler, bu salona girer girmez adeta üyülenir.

İmparatorluk sarayının içindeki süslemeler de son derece zariftir. Renkli tuğla ve oymalardan oluşan desenler ve çiçek desenli kordonlarla dolu olan duvarlar, lüks krallık stilini yansıtmaktadır.

Makedonya kralı İskender tarafından yıkılan Persepolis kentinin kalıntıları, birkaç yıldır kullanım dışı bırakıldıktan sonra tekrar açığa çıkartılarak Achaemenid İmparatorluğu'yla (M.Ö. 529-522) ilgili bilgiler sağladı.