Tibet'te "Demiryolu Ekonomisi" dönemi

    Qinghai-Tibet Demiryolu'ndaki yolcu seferleri 1 Temmuz günü birinci yıldönümünü doldurdu. Yıldönümü dolayısıyla Tibet Özerk Bölgesi hükümeti ve Lhasa Belediyesi tarafından düzenlenen kutlama toplantısında konuşan Tibet Özerk Bölgesi Başkanı Champa Phuntsok, bölgenin bugün "Demiryolu Ekonomisi" dönemine girdiğini söyledi. Bu programımızda, Qinghai-Tibet Demiryolu'nun geçen bir yılda Tibet'teki ekonomi, turizm, çevre koruma, kültür ve toplumsal yaşam alanlarına getirdiği değişimlerden söz edeceğiz.

    Geçen yılın 1 Temmuz günü yolcu seferlerine başlayan Qinghai-Tibet Demiryolu'nda bir yıl içinde yaklaşık 2 milyon 20 bin kişi seyahat ederken, 11 milyon ton mal taşındı. Demiryolunun hizmete girmesi, öncelikle bölgenin turizm ve lokantacılık sektörlerini hareketlendirdi. Tibet'in merkezi Lhasa'da bugün ilk beş yıldızlı otelin inşaatına başlanmış durumda. Şehre gelen turistlere aile pansiyonundan başlayıp lüks otellere kadar her türlü konaklama imkânı sağlanıyor.

    Tibetlilere özgü nitelikler taşıyan aile pansiyonlarının sayısı, yoğun talep üzerine bugün 30'u geçmiş durumda. Demiryolunun açılmasıyla Lhasa'daki büyük küçük bütün lokantaların tabelaları yenilendi. Menülerine yeni yemek çeşitleri de ekleyen lokanta sahipleri, tabelalarına daha fazla Çince ve İngilizce yazı koymaya başladı.

    Demiryolu güzergâhında bulunan bölgelerin doğal ekolojisinin korunması, uzun süredir yoğun ilgiyle izlenen bir konu. Kısa süre önce yapılan bir anketin sonuçları, Qinghai-Tibet Demiryolu güzergâhında yaşayan Tibetlilerin yüzde 96.9'unun, çevre koruma alanında alınan önlemlerden memnun olduğunu gösterdi.

    Geçen Haziran ayının başına kadar, Qinghai-Tibet Demiryolu'ndaki tren seferlerinden kaynaklanan yaklaşık 60 bin ton atık su ve atık madde işlemden geçti. Ayrıca bir yıl içinde demiryolu güzergâhında çevre kirliliğine yol açan herhangi bir olay yaşanmadı.

    Bunun yanı sıra, demiryolu boyunca yaşayan başta Tibet antilobu olmak üzere bütün yabani hayvanlar da tren seferlerine alıştı. Geçen bir yıl içinde yapılan sürekli gözetimlerin sonuçları, demiryolu boyunca özel olarak kurulan 33 geçidi kullanan yabani hayvanların, özellikle Tibet antiloplarının sayısının gözle görülür şekilde arttığını gösterdi.

    Qinghai-Tibet Demiryolu, Tibet'e daha fazla ticari imkân da sağladı. Geçen bir yılda bölgeye 4 milyar yuan tutarında yatırım yapıldı. Bunun yanı sıra Çin hükümeti, Tibet'teki üretim ve yaşam koşullarının düzeltilmesi için 2010 yılına kadar 77 milyar 800 milyon yuan yatırım yapacak.

    Öte yandan Qinghai-Tibet Demiryolu, Tibet'in kültür sektörünün piyasa kurallarına göre yeniden yapılandırılmasının lokomotifi de oldu. Tibet'in geleneksel kültürünü merak ederek bölgeye gelen turistlerin sayısı durmadan artarken, daha fazla Tibetli sanat topluluğu, yayladan çıkarak yurt içinde ve dışında gösteri sunmaya başladı. Tibet Özerk Bölgesi'nde sekiz sit alanı daha devlet koruması altına alınırken, bu yıl düzenlenen Shenzhen Kültür Fuarı'nda Tibet'teki kültürel projeler hakkında toplam hacmi 120 milyon yuanı bulan çok sayıda sözleşme imzalandı.

    Tibet'e ibadet amacıyla giden Budistlerin sayısı da rekor düzeye çıktı. Bölgede başta Potala Sarayı, Norbulingka, Jokhang Tapınağı olmak üzere Budistlerce kutsal sayılan mekânlara gelen ziyaretçilerin sayısı 328 bine ulaştı.

    Lhasa'da geçen ay hizmete açılan Liuwu Köprüsü, trenle Tibet'e gelen turistlerin istasyondan otobüsle doğrudan şehir merkezine inmelerine imkân sağladı. Lhasa tren istasyonu ile şehir merkezi arasındaki ulaşım süresi böylece yarı yarıya kısaldı.

    Tabii ki demiryolunun getirdiği kolaylıklardan yararlananlar, yalnızca turistler değil. Çok sayıda Tibetli de bugün "cennet yolu" olarak adlandırdıkları Qinghai-Tibet Demiryolu'yla yayladan çıkıp dış dünyayı görmeye gidiyor.