1960'lı yıllar ile 1980'li yıllar arasında Çin'in kırsal kesimlerinde son derece faal olan sağlık personellerine "Çıplak ayaklı doktorlar" deniyordu. Resmi kadroda yer almayan bu sağlık çalışanlarının bir kısmı, büyüklerinden geleneksel tedavi yöntemleri öğrenmişti, diğer bir kısmı ise kısa süreli kursları bitiren ortaokul veya lise mezunlarıydı. Düzenli bir geliri olmayan bu doktorlar, geçimleri için çıplak ayakla tarlalarda da çalışmak zorunda oldukları için "çıplak ayaklı doktorlar" olarak adlandırılırdı.
Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi üyesi ve Xinjiang tıp Akademisi Birinci Hastanesi doktorlarından Adalet Ahmetcan, "çıplak ayaklı doktorlar" hakkında şu bilgileri verdi:
"Reform ve dışa açılma uygulamalarından önce kırsal bölgelerde sağlık hizmeti veren çıplak ayaklı doktorlar köylüydü. Birkaç ay süren kurstan sonra akapunktur iğneleri ve şifalı otlarla hastaları tedavi ederlerdi."
Çıplak ayaklı doktorlar, son derece basit donanımla, ancak son derece güçlü meslek bağlılığıyla kapı kapı dolaşarak, 100 milyonlarca köylüye temel sağlık hizmeti ulaştırdı. Kıtlık olan yıllarda da kırsal bölgelerdeki sağlık sorunlarının çözümüne önemli katkılarda bulundular. Ancak düşük meslek bilgi birikimi ve geri kalmış donanım, köylülerin sağlık sorunlarının tümüyle çözülmesine yetmedi. O yıllarda basit bir ameliyatın gecikmesinin bazen ölümlere yol açtığını anlatan Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi'nin Tatar üyesi İlidos Ahtamov, dedesinin ölümünü şöyle anlattı:
"O zamanlar köylerde çok küçük ameliyatlar bile yapılamazdı. Dedem 55 yaşındayken apandist enfeksiyonuna yakalandı. Ameliyat yapılamadığı için dedem, bu küçük hastalıktan dolayı öldü."
Reform ve dışa açılma uygulamalarına başlanması, özellikle devletin son yıllarda köy sağlık çalışmalarına öncelik vermesi sonucunda kırsal bölgelerde çok sayıda köy hastanesi kuruldu. İleri teçhizatla donatılan bu hastanelerde ultrason ve kardiyogram cihazları bile var. Sağlık ve tedavi koşullarının düzeltilmesiyle birlikte çıplak ayaklı doktorlar, tarih sahnesinden çekildi.
Xinjiang'ın Changji bölgesinden gelerek Beijing'de çalışan Guo Cunjun, memleketindeki köy hastanesi hakkında şu bilgileri verdi:
"Köy hastanemizde kardiyogramdan CT'ye kadar her türlü cihaz var; her türlü hastalığa hiç vakit kaybetmeden müdahale edilebiliyor."
Devlet tarafından 2003'te başlatılan yeni köy sağlık kooperatifleri sistemi oluşturma çalışmaları kapsamına 2008 yılı sonu itibariyle Xinjiang'daki 89 ilçede yaşayan yaklaşık 10 milyon köy kökenli vatandaş dahil edildi. Xinjiang'daki köy sağlık çalışmalarını büyük ölçüde hızlandıran bu sistem sayesinde Xinjianglı köylü ve çobanlar, sağlık hizmetlerinden kolaylıkla yararlanabiliyorlar.
Çin Başbakanı Wen Jiabao, 5 Mart günü Çin Ulusal Halk Meclisi'nin yıllık toplantısının açılışında hükümetin çalışmaları hakkında sunduğu raporda, 29 bin köy hastanesi inşa etme çalışmalarını bu yıl tamamladıktan sonra, üç yılda 7 bin köy hastanesi daha kurulacağını söyledi. Bu önlemleri değerlendiren İlidos Ahtamov, görüşlerini şöyle ifade etti:
"Başbakan Wen'in sunduğu raporda, sağlık reformunun sorunsuz gerçekleştirilmesini güvence altına almak için üç yılda 850 milyar yuan harcanacağı belirtildi. Devletin bu yüklü yatırımları sayesinde Müslümanlar da dahil bütün vatandaşların daha kaliteli sağlık hizmetlerinden yararlanacağına kesinlikle inanıyorum."
