Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Sosyal Bilimler Federasyonu eski Başkan Yardımcısı Zhang Hongchao, Xinjiang'da tanınmış bir çevirmendir. Uygur edebiyatının daha geniş kesimler tarafından tanınmasını sağlamak için Zhang Hongchao, geçen yarım asır içinde yaklaşık 10 milyon kelimeden oluşan Uygur edebiyatı eserlerini Çince'ye çevirdi.
Çin'in kuzeybatısındaki Sha'anxi Eyaleti'nde 1939'da dünyaya gelen Zhang Hongchao, 1958'de Kuzeybatı Milliyetler Akademisi Uygur Edebiyatı Bölümü'nü kazandı. Zhang Hongchao, üniversite yıllarını şöyle anlattı:
"Üniversiteye girdikten sonra başarılı bir çevirmen olmaya karar verdim. Bu nedenle yemek ve uyku hariç bütün zamanlarımı Uygurca öğrenmek için harcadım. Yolda yürürken bile kelime ezberlerdim. Üniversite üçüncü sınıfa geldiğimde ünlü Uygurca şiir Ferhat ile Şirin'i Çince'ye çevirmeye başladım. Çevirinin tamamlanması, çok uzun zamanımı aldı."
Zhang Hongchao, 1960 yılında staj için geldiği Xinjiang'ın Yining ilçesinde Kurban adlı bir Uygur köylünün evinde kaldı. Kurban amca, Uygurca bilen bu Han üniversitelinin gelişine hem şaşırdı, hem de çok sevindi, ona öz evladı gibi davrandı. Zhang Hongchao da Kurban'a "baba", eşine de "anne" derdi.
O yıl yaşanan ciddi doğal afet nedeniyle Çin genelinde açlık vardı. Zhang Hongchao'nun anne dediği Kurban'ın eşi Patam, bir gün etli pilav hazırladı. Zhang Hongchao'nun kasesine iki parça et koyan Patam, küçük oğlu Rostam'ın kasesine yalnızca bir parça et koydu. Bunu anlayamayan Rostam'ın sorusuna Patam, "Ağabeyin çok uzaklardan geldi. Daha fazla yemek yemeli" cevabını verdi. Yemek sırasında Zhang Hongchao, Patam Hanım'ın pilava hiç dokunmadığını fark etti. Bir süre sonra Patam'ın mutfakta mısır unundan yapılan lapa içtiğini gören Zhang Hongchao, çok duygulandı. O günden itibaren Zhang Hongchao, kendisini bir Uygur olarak görerek Uygur edebiyatını daha geniş kesime tanıtmayı görev saydı.
Zhang Hongchao, 1962 yılında üniversiteden mezun olup Xinjiang Kamu Güvenliği Müdürlüğü'nde çevirmen oldu. Zhang Hongchao, o yıllarını hatırlarken şöyle konuştu:
"Çalışmaya başladığımda çevirilerimde çok hata olmuştu. Hatalarımı azaltmak için redaktörden geçen çevirileri çok dikkatle inceleyerek, hatalarımın nasıl düzeltildiğini not ederdim. Harcadığım çabalardan sonra çevirilerimin kalitesi hızla yükseldi. Birkaç ay sonra Uygurca'dan çevirdiğim Issızlardaki Kartal adlı şiirin Xinjiang Günlüğü gazetesinde yayımlanması, özgüvenimi çok artırdı. O zamandan bu yana Uygurca şiir çevirisine hiç ara vermedim."
Zhang Hongchao, geçen yarım asır içinde harcadığı çabalardan sonra tanınmış bir çevirmen oldu. 2001'de emekli olan Zhang Hongchao, bugüne kadar geçen altı yılda çeviri çalışmalarını bırakmadı. Romatizma hastalığına yakalanan Zhang Hongchao, günlerinin büyük bir bölümünü hasta yatağına geçirmesine rağmen, gücü yettiğince çevirilere devam etti. Eşi Ren Yuzhen, Zhang Hongchao hakkında şunları söyledi:
"Hastalığı nedeniyle çok kilo verdi. Ancak hastanede kalmasına rağmen çeviri çalışmalarını bırakmadı. Ayrıca sık sık genç çevirmenlere yardım ediyor. Her gün başta Uygurlar olmak üzere çok sayıda ziyaretçisi var. Çünkü Uygur edebiyatının tanıtımına yaptığı büyük katkılardan dolayı büyük saygı görüyor." 
Sayın izleyiciler, kendisini Uygur edebiyatının tanıtımına adayarak, Çin'de yaşayan farklı etnik gruplar arasındaki kültürel değişime önemli katkılar yapan Xinjianglı çevirmen Zhang Hongchao hakkında bilgi verdiğimiz Dünü ve Bugünüyle Xinjiang programının bugünkü sorumuz şöyle:
"Zhang Hongchao, yarım asır boyunca kaç kelimelik Uygur edebiyatı eserlerini Çince'ye çevirdi?"
Sorunun cevabını programımızda kolayca bulabilirsiniz. Cevabınızı mektup ya da elektronik postayla gönderin, ödülümüzü kazanın.
