Çin bir zamanlar yabani atların yurduydu. Ancak çeşitli doğal faktörler ve insan faaliyetleri nedeniyle yabani atlar, Çin'deki izlerini kaybettirdi. Dünyada nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan bu değerli yabani hayvanları kurtarmak için Çin, İngiltere ve Almanya'dan 18 yabani at ithal ederek, Xinjiang'ın kuzeyindeki Çungarya Havzası'nda Yabani At Üreme Merkezi kurdu. 1986'da kurulan merkezde bugüne kadar toplam 275 yabani at, dünyaya getirildi.
Bundan 12 yıl önce 21 yaşındaki Zhang Hefan, Xinjiang Ziraat Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra Yabani At Üreme Merkezi'ne girerek veteriner oldu. Merkezin 15 çalışanı arasındaki tek bayan olan Zhang He Fan, merkeze geldiği ilk günleri anlatırken, şunları söyledi:
"O zamanlar buranın koşulları son derece zordu. Maaşların da düşük olması nedeniyle at bakıcılarının sayısı yetersizdi. Bir veteriner olmama rağmen, ağıllara giderek yabani atları beslemek zorunda kalırdım. Buradaki yolları, kanalların hepsini kendi ellerimizle inşa ettik, evleri onardık, Gobi Çölü'nde ağaçlandırma yaptık."
Yaşam koşulunun zor, maaş düzeyinin de düşük olması nedeniyle Zhang Hefan, kısa süre sonra görevinden istifa ederek bu ıssız çölden ayrılmaya karar vermişti. Ancak istifa dilekçesini sunduğu akşam, "Siyah Kömür" adlı bir yabani at bacağından yaralandı, Zhang Hefan da onu tedavi etmek zorunda kaldı ve yılbaşını bile merkezde geçirdi. At iyileşince, Zhang Hefan'a çok bağlı kaldı. Bundan derinden etkilenen Zhang, istifa dilekçesini geri aldı.
Yabani atların üremesinde kaydedilen ilerlemelerle birlikte Yabani At Üreme Merkezi, bu hayvanları doğaya yeniden kazandırmak için Ağustos 2001'de ilk denemeyi başlattı. Kendi elleri ve alın teriyle büyüttüğü yabani atların Gobi Çölü'nde koştuklarını görmenin kendisini çok heyecanlandırdığını belirten Zhang Hefan, şunları söyledi:
"Başlangıçta bu mesleğe hep şüphe ve umutsuzlukla bakıyordum. Ancak zamanla yabani atlarla derin bir duygu bağı kurdum. Artık onlardan ayrılamaz hale geldim ve bu mesleği severek sürdürüyorum."
Geçen 12 yıl içinde Zhang Hefan, yabani atların yaşamlarını ve hikayelerini hiç ara vermeden günlüğüne kaydetti. Zhang Hefan, yabani atlara daha fazla insanın ilgisini çekmek amacıyla 1 milyonu aşkın kelimeden oluşan günlüğünü 2005'te "Karamayli'ye Geri Dönen Yabani Atlar" adlı kitap halinde yayımladı. Medyanın dikkatini çeken bu kitap, okuyuculardan da yoğun rağbet gördü. Bu sayede gerek hükümet, gerekse sivil toplum örgütleri ve bireyler, Yabani At Üreme Merkezi'ne maddi ve manevi destek yağdırdı.
Zhang Hefan, 12 yıl sonra Yabani At Üreme Merkezi'nin mühendisi oldu. Çalışmalarından büyük gurur duyduğunu belirten Zhang Hefan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kendimi dünyadaki en mutlu insan olarak görüyorum. Yabani At Üreme Merkezi'nde geçirdiğim 12 yıl, benim için önemli bir hazine. Ben, yabani atların varlığının sürdürülmesi için büyük emek verenlerden yalnızca biriyim. Hepimiz, bu önemli dava için gençliğimizi feda ettik. Mesleğimi sonuna kadar sürdüreceğim."
Sayın izleyiciler, Xinjiang'ın Çungarya Havzası'nda yer alan Yabani At Üreme Merkezi'nin tek kadın çalışanı Zhang Hefan hakkında kısaca bilgi verdiğimiz Dünü ve Bugünüyle Xinjiang programının bugünkü sorumuz şöyle:
"Zhang Hefan, kaç yıldır yabani at bakıcılığı yapıyor?"
Sorunun cevabını programımızda kolayca bulabilirsiniz. Cevabınızı mektup ya da elektronik postayla gönderin, ödülümüzü kazanın.
