01.08.2007/ Referans
ABD Hazine Bakanı Henry Paulson Çin'e yaptığı 4'üncü ziyaretinde 2 ülke arasındaki ticarette Çin lehine büyüyen dengesizliğe karşı önlem alması konusunda Çinli yetkililere baskı yaptı. İsviçre'den ABD'ye kadar dünyanın dört bir yanındaki çok sayıdaki yatırımcı Paulson'ın Pekin yönetimini ülkenin para birimi yuanın değerini gelecek bir kaç içinde yüzde 5'in üzerinde artırmaya ikna etmesini umuyor. Paulson şimdiye kadar yaptığı ziyaretlerde Çinli yetkilileri yuanın değerinin dış piyasalar tarafından belirlenmesi fikrini benimsetemedi. Bununla birlikte hızlı büyümeyi kontrol altına almak için faiz oranlarını mart ayından bu yana 3 kez artıran, bankaların ellerinde bulundurmaları gereken rezerv miktarını (munzam karşılık) 2006'dan beri 9 kez artıran ve borsadaki aşırı hızlı çıkıştan endişe duyan Çinli yetkililerin Paulson'ın tavsiyelerini dinleme konusunda önceki ziyaretlere göre daha duyarlı olabilecekleri belirtiliyor. Pictet Asset isimli fon yönetimi kuruluşunun yöneticilerinden Wee-Ming Ting, Bloomberg haber ajansına yaptığı açıklamada "Paulson'ın söylediklerini ciddiye alacaklardır. Fiyatların yükseldiği bir dönemdeyiz" dedi. Uzmanlar Çin Merkez Bankası'nın enflasyonu dizginlemek amacıyla yuanın hızlı bir şekilde değerlenmesine izin vereceğini düşünüyor. Dev Asya ülkesinde tüketici fiyatları haziran ayında yıllık bazda yüzde 4,4 arttı. Bu, 2004 Eylül ayından bu yana en hızlı enflasyon artışının yaşandığı anlamına geliyor.
1 yılda yüzde 5,6 arttı
ABD'nin Çin ile ticaretinde verdiği açık 2006'de 232 milyar doları geçti. Bu yılın ilk 5 ayındaki açık rakamı ise 96 milyar doların üzerinde. Paulson'ın göreve geldiği 10 Temmuz 2006'dan bu yana yuan dolar karşısında yüzde 5,6'lık artış yaşadı. Ancak aynı dönemde İngiliz Sterlini yaklaşık 2 kat değer kazandı. Paulson'ın Çin'i ikna etme konusunda daha hızlı davranması için oluşturulan baskı giderek artıyor. ABD'li Kongre üyeleri yuanının değerinin olaması gerekenden çok daha düşük olduğunu ve bu durumun Amerikan ihraç malları üzerinde olumsuz bir etki yarattığını söylüyorlar. Senato'nun Finans komitesi geçen hafta Çin ve para birimini düşük tutan diğer ülkelere karşı baskının artırılması konusunda hazırlanan bir yasal düzenlemeyi onayladı. Finans Komitesi'nde yer alan Iowa Senatörü Charless Grassley 23 Temmuz'da yaptığı bir açıklamada "Hazine Bakanlığı'nın bu konuya değinmeden etrafında dolaşması beni yordu ve hasta etti" demişti. Programı çerçevesinde Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ile bugün görüşecek olan Paulson ise daha önceki açıklamalarında Çin ile ilgili yasa tekliflerinin ve ABD'lilerin Çin ile ticarette verilen açığın büyümesinden duyduğu endişeyi anladığını belirtmiş ancak, "Çin'in ABD açısından büyük bir siyasi sorun haline gelmesini istemiyorum" diyerek 2 ülke arasındaki ilişkilerin gerginleşmesinin sorunlar üzerinde daha olumsuz bir etki yaratacağı imasında bulunmuştu. Çin'in para birimine esneklik kazandırma konusunda yavaş davranmasının bu ülke açısından da risk oluşturduğu mesajını vermeye çalışan Paulson aynı zamanda Pekin'deki yetkililerin yabancıların ne yapılması gerektiğini söylemelerinden hoşlanmadıklarının da farkında. Bu nedenle hassas dengeleri gözeterek hareket etmesi gerekiyor.
Çin 2018'de 2'nci büyük ekonomi olacak
Hızla kalkınan ve uyanmakta olan bir ejderhaya benzetilen Çin dünyadaki dengeleri değiştirme gücüne sahip olduğunu her geçen gün biraz daha hissettiriyor. Uzmanlar Çin'in hızlı ekonomik kalkınmasını devam ettirmesi için ülke içindeki ve dış dünyadaki koşullara uyum sağlaması gerektiğini düşünüyor. Bazı uzmanlar dev Asya ülkesinin aralarında çevre kirliliği, kaynak sınırlamaları, işgücü maliyetinin artışı, dış ticarette dengesizlik, ekonomik yapılanma ve sosyal güvenlik şemsiyesinin tamamlanamaması gibi sorunlar yaşayacağı görüşünde. Ancak tüm bu sorunlara rağmen Çin'in 2018 yılında Japonya'yı geride bırakarak ABD'nin ardından dünyanın 2'nci büyük ekonomisi olması bekleniyor. Çin'in bugün 1870 dolar düzeyinde olan kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hasılasının 2018'de 6 bin dolara çıkarak orta ve üst düzeyde gelişmiş ülkeler arasına gireceği belirtiliyor.
