Yuanxiao Bayramı, Çinlilerin atalarının durmadan yenilik yaptığı süreçte geliştirildi, modern insanların yenilikleriyle birlikte tekrar daha da gelişecektir.
İçinde reçel, ceviz, susam ve yerfıstığı ezmesi olan, yapışkan pirinç unundan masa tenisi topu şeklinde yapılan yemek Yuanxiao, bayramda mutlaka yenmesi gereken bir yemek türüdür. Suda pişirildikten sonra tabaklarda sunulan Yuanxiao'lar, çok lezzetli ve tatlıdır. Yuanxiao, Çin'in güney bölgelerinde "Tangyuan" ve "Tangtuan" olarak adlandırılıyor. Yuanxiao Bayramı'ndan önce, özellikle bayram gününde Yuanxiao satışları çok iyi olur. Ünlü dükkânların önünde mutlaka uzun kuyruklar görülür, geç kalanlar eli boş ayrılır. Şimdi de Beijing'lilerin Yuanxiao Bayramı kutlamaları hakkında bilgi edinmek ister misiniz?
*
Diğer bayramlar ailece kutlanırken, Yuanxiao Bayramı tüm vatandaşlar tarafından birlikte kutlanır. Başka bir deyişle, Yuanxiao Bayramı modern insanların bir karnavalı sayılır. Bu nedenle her Yuanxiao Bayramı son derece kalabalık, renkli, neşeli olur. Bu yılın 17 Şubat gününde Çin'de olan her yabancının böyle bir Yuanxiao Bayramı'nı bizzat yaşadığından eminim.
Yuanxiao Günü'nün gecesinde ister kent, ister köyde olsun, her yerde fenerler asılır, sanki gündüz gibi. Yediden yetmişe tüm insanlar sokaklara çıkıp, çeşit çeşit fenerleri seyreder, bilmeceler çözer, havai fişek patlatır, müzik dinler, akrobat gösterisi izler.
Yuanxiao Bayramı'ndaki kutlamalar, bölgelere göre değişir. Eskiden Beijing'deki en coşkulu kutlamalar Bahar Bayramı'nda değil, Yuanxiao Bayramı'nda görülürdü. Yuanxiao Bayramı'nın kutlamaları, Ay Takvimi'ne göre, birinci ayın onüçüncü gününden onyedinci gününe kadar tam 5 gün sürermiş. Özellikle Tang Hanedanı'nda kutlamalar 10 gün devam edermiş. Bayramda bürokrat, bilgin, yaşlı veya çocuk, kim olursa olsun, herkes sokaklara çıkıp fenerleri seyredermiş. Dükkânlar mutlaka kapı önüne fenerleri ve fener bilmecelerini asar, bilmece çözenlere taze meyveler, küçük hediyeler verilirmiş. Bayram günlerinde restoran, bar ve diğer eğlence mekânları çok iyi iş yaparmış.
Beijing'in doğu semtinde bir sokağın ismi Dengshikou. 'Deng' fener veya lamba, 'shi' pazar, 'kou' ağız demektir. Burası, Ming Hanedanı'nda en coşkulu Yuanxiao Bayramı kutlamalarının yapıldığı yermiş. Bayram sırasında sokağın her iki kenarında tezgâhlar açılıp, mücevherden günlük eşyaya kadar her çeşit mal satılırmış. Ayrıca çayhane ve restoranlar da turistlere hizmet edermiş. Tabii her dükkân veya tezgâh önünde mutlaka ipek, ot, kağıt veya diğer malzemeyle yapılan fenerler asılırmış. Qing Hanedanı dönemine gelince benzer kutlamalar şehrin her semtine yayılmış.
Eski Beijing'de fener asmaya en çok önem verenler pasta, kumaş ve iplik satan dükkânlardı. Bu dükkânlar değişik fenerler asarmış. Fenerler üzerine yediden yetmişe herkesin dilinden düşmeyen hikâyeler, çiçekler ve hayvan figürleri çizilirmiş. Bazı dükkânlar kitlelerin dikkatini çekmek için buz feneri gösterisi düzenlermiş. Sıradan vatandaşlar fenerleri seyretmenin yanı sıra, günlük ihtiyaçlarını karşılayacak eşyaları indirimli fiyatlarla satın alabilirlermiş. Çocuklar ise ellerinde birer fener tutup oynar, en güzel fener unvanını almak için yarışırlarmış.
Tabii, her Yuanxiao Bayramı'nda Yuanxiao yemek, hiç ihmal edilmezdi. Eskiden Beijingliler mümkün olduğu kadarı çok Yuanxiao yerlermiş. 1895 yılında Beijing'de açılan Daoxiangcun dükkânı bugün hâlâ Beijinglilere hizmet ediyor.
*
Çin'de karnaval söyleyişi olmamasına rağmen, Yuanxiao Bayramı karnaval niteliğini taşıyor. Bu yılki Yuanxiao Bayramı yine coşkuyla kutlanarak bayramın cazibesi yaşatıldı.
Yuanxiao Günü'nün gecesinde "Işıkları yakalım" bağırışıyla, Beijing'in merkezi Tian'anmen Meydanı önündeki Qianmen Sokağı'nda 10 bin fener aynı anda ışıklandırıldı. Fenerler, yerli ve yabancı turistler dahil on binlerce kişiyi sokağa çekti. İnsanlar fenerleri seyretmenin yanı sıra, kapı çivileri okşama gibi faaliyetlere katılıp yeni yıl için şans diledi.
Yuanxiao Bayramı gecesi, Çin'in güneyindeki Nanjing kentinde hava çok soğuktu. Ama soğuk hava yerli halkın sokağa çıkmasını engellemedi. Çok sayıda vatandaş bayram için kurulan panayıra gidip fenerleri seyretti, alıp oynadı, bilmeceler çözdü. Kendi zevkine özen gösteren çok sayıda Nanjingli ünlü Qinhuai Nehri'nde kayık kullanarak fener gösterisinin farklı bir keyfini yaşadı.
Yuanxiao Bayramı'nda saat 22:00'de, yabancı turistlerin gözdesi olan ünlü turistik yer Lijiang Nehri kenarında 10 bin havai fişek patlatıldı. İsviçre'den gelen Anne nehir kıyısındaki bir mekânda kahvesini yudumlayarak havai fişek gösterisini izledi. Anne, Yuanxiao Günü'nün gecesinde kendini rüyadaymış gibi hissetti. Yerel hükümet 10 binden fazla kase Yuanxiao hazırlayıp yabancı turistlere dağıttı ve onlara Çinlilerin geleneksel bayramını yaşattı.
Hunan eyaletinin Jiangyong ilçesine bağlı Mashi kasabasında yaşıyan Yao etnik grubuna mensup vatandaşlar, bayramı değişik şekilde kutladı. Ejder ve arslan dansı yapanlar önlerinden geçerken, patlangaçları patlatıp ejder ve arslanlara attılar. Yerli halkın inanışına göre, bu tür kutlama insanlara bereket ve mutluluk getirecek, dans edenler de yeni yılda şans elde edecekler.
Yuanxiao Bayramı'nda Çin'in güneyindeki Guangzhou kentinde yağmur yağdı. Ancak Chenghuangmiao Tapınağı önündeki meydan ve etrafı coşkulu vatandaşlarla doluydu. Mutlu aileler, aşık gençler ve yabancı turistler meydana akın edip, arslan dansı, şarkı ve akrobat gösterilerini izledi.
İç Moğolistan Özerk Bölgesi'ndeki en coşkulu kutlamalar, Erdos kentinin Dongsheng mahallesinde oldu. Yuanxiao Günü'nün öğlen saatlerinde 10 bin kişi hep birlikte Yuanxiao yedi. Bu faaliyete eş zamanda yüzlerce kilo Yuanxiao pişirildi.
Fujiang eyaletinin Mawei kentinde düzenlenen fener gösterisinde 100 bin parça porselenle yapılan dev bir ejder feneri en çok dikkat çeken fener oldu.
Geleneksel kutlamalar dışında, bu yılki Yuanxiao Bayramı'nda sokak dansı ve patinaj gibi modern unsurlar da eklendi, geleneksel bayram eğlencelerine değişik bir tat kazandırıldı.
