1919 yılının Mayıs ayı, emperyalizme karşı mücadele veren Türkiye ve Çin için ortak acıların yaşandığı bir dönemdi. Ülkelerinin işgal edilmesine ve sömürülmesine seyirci kalamayan gençler, direniş ve kurtuluş ateşini bu günlerde yaktı...

Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı'nın fitili 19 Mayıs 1919'da Samsun'da yakıldı. Ülkelerinin emperyalizme teslim olmasını kabul etmeyen ve ülkeyi yerel diktatörlerden kurtarmak isteyen Çinli gençler de 1919 yılının 4 Mayıs günü sokaklardaydı...

4 Mayıs'ı anlamak için biraz geri gitmek lazım. 1911 devrimi beklenen etkiyi yaratamamıştı. Son hanedanın generallerinden Yuan Shikai, devrimin babası Sun Yat Sen'i koltuğundan etti. Çin'de savaş lordları dönemi başladı.

Bu günlerde Beijing ve Shanghai kentlerinde entelektüeller, öğretmenler ve öğrenciler bir yandan teorik çalışmalar yapıyor, diğer yandan yeni bir siyasi seferberliği örgütlemeye çalışıyorlardı. Kıvılcım 4 Mayıs'ya yakıldı, askeri diktatörlük ve emperyalizm karşıtı hareket başkent Beijing'de öğrencileri sokaklara döktü.

Peki 4 Mayıs hareketi neydi? Bu hareketin öncülleri ve neticeleri nelerdi?

Versay ve Sevr anlaşmaları Türkiye ve Çin'e neler dayatıyordu?

Çin, 1. Dünya Savaşı'nın neresinde yer alıyordu?

Çin Komünist Partisi, 4 Mayıs hareketinin neresinde yer aldı?

Çin ve Türkiye neden 4 Mayıs ve 19 Mayıs'ı gençlere armağan etti? Mao Zedong, Anadolu'da Atatürk önderliğinde verilen kurtuluş mücadelesini takip ediyor muydu? Çinli devrimciler, Türk kurtuluş savaşından kendilerine ne gibi dersler çıkardılar? Türk halkının mücadelesini gören Mao, Japonya'ya karşı direniş savaşına katılmaları için Çinli Müslümanları nasıl motive etti?

4 Mayıs hareketinin ideolojik temellerini hangi yazarlar attı? Modern Çin edebiyatının babası Lu Xun'un bu süreçteki rolü neydi?

4 Mayıs hareketi, Çin'de daha sonraki genel grevleri nasıl tetikledi? Bu süreçte Çin Komünist Partisi kitle tabanını nasıl genişletti?

CRI Türkçe muhabirleri bu hafta Çin-Türkiye İletişimi'nde bu sorulara cevap arıyor... Oynatıcıyı kullanarak programı dinleyebilirsiniz.