CRI Hakkında | Eski Versiyonumuz
AİGK dönem başkanlığı Türkiye'den Çin'e geçiyor
  2014-05-20 19:42:21  cri

Asya'da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (AİGK) 4. Zirvesi Çin'in Shanghai kentinde düzenleniyor.

Asya ülkelerinin yanı sıra, uluslararası toplumun gözlerini üzerine çeviren zirvede Çin, AİGK dönem başkanlığını Türkiye'den devralıyor.

Birçok ülkeden liderlerin katıldığı zirveye iştirak etmesi beklenen Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Soma'da meydana gelen maden faciası nedeniyle Çin ziyaretini iptal etti. Gül'ün öncelikle başkent Beijing'e resmî ziyaret gerçekleştirmesi, ardından da Shanghai'deki zirveye katılması planlanmıştı.

AİGK nedir?

Peki, nedir AİGK? Öncelikle buradan başlamak lâzım belki de. Çapının genişliği ve dünya dengeleri açısından ehemmiyeti sürekli vurgulanan bu yapı hakkında bilgi vererek başlayalım.

1992 yılında Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in önerisiyle kurulan çok taraflı bir forum olan AİGK, Asya'da barış ve gelişmeyi güçlendirmeyi hedefliyor.

Çin, Rusya, Afganistan, İran, İsrail, Filistin, Türkiye ve Irak konferansın üye ülkeleri arasında yer alıyor. AİGK'nin kurulmasının üzerinden geçen 20'den fazla yıl boyunca, 24 ülke konferansa üye oldu ve 13 ülke konferansa gözlemci statüsü kazandı.

Üye ülkelerin yüz ölçümü Asya kıtasının yüzde 90'ını, nüfusu ise dünyanın yarısını oluşturuyor. Ekonomik açıdan bakıldığında, üye ülkelerin ekonomileri toplamı, küresel bazda gayri safi hasılanın üçte birine tekabül ediyor. Öte yandan, Asya, farklı milletler, dinler ve medeniyetlerin dünyada en fazla çeşitlilik gösterdiği kıta.

Çin'in liderliği AİGK'ye ne katacak?

AİGK 4. Zirvesi'ndeki hedeflere gelince, bu zirvede diyalog, güven ve işbirliğinin artırılarak, barışçı, istikrarlı ve işbirliğine dayalı bir Asya inşa edilmesine öncelik veriliyor. Zirvenin ardından Shanghai Deklarasyonu da yayımlanacak.

Çin, 2014–2016 yılları arasında AİGK dönem başkanlığını yürütecek. Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Cheng Guoping, Çin'in bu dönemde AİGK'nin daha canlı ve etkili olması için çaba harcayacağını belirtti. Cheng Guoping, geçtiğimiz hafta konferansa dair bazı açıklamalarda bulunarak, Çin'in dönem başkanlığı sırasında AİGK'nin nasıl adımlar atacağının, hangi alanlara yoğunlaşacağının işaretlerini verdi.

Cheng, karşılıklı güveni artırmak, yeni ve eski güvenlik sorunlarını göğüslemek için işbirliğinin güçlendirilmesinin, Asya ülkelerinin karşısında bulunan önemli görevler olduğunu vurguladı.

Cheng Guoping, söz konusu deklarasyonda, üye ülkelerin uluslararası ve bölgesel meselelerdeki müşterek kanaatlerinin açıklanacağını ve konferansın geleceğine dair planlamaların belirleneceğini ifade etti.

Çinli yetkili, Çin'in konferans içinde kurumsallaşmaya önem vereceğini söyledi. Cheng, Çin'in fikir ayrılıkları ve anlaşmazlıkların barışçı işbirliği yöntemiyle çözülmesini ve AİGK çerçevesinde işbirliğini güçlendirerek, üye ülkelerin terörle ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele gibi alanlarda eşgüdüm ve işbirliğini derinleştirmek için çaba harcayacağını belirtti.

Büyüyen Asya'nın sorunları da büyüyor

Asya ekonomisi, günümüz dünya ekonomisinde "lokomotif" rolü oynuyor. Ancak uzmanlar, hızlı gelişmenin beraberinde bir dizi riski de getirdiği kanısında…

Filistin-İsrail meselesi, İran ve Kore Yarımadası nükleer sorunları, Irak ve Afganistan'daki yeniden yapılanma süreçleri, Asya'nın karşı karşıya bulunduğu güvenlik risklerinde ilk göze çarpanlar...

Uzmanlar da Asya ülkeleri önderliğinde bir güvenlik mekanizmasının önemini vurguluyor. Uzmanlara göre, 20 yılın üzerinde geçmişe sahip konferans içinde söz konusu mekanizmanın teşkili için adımlar atılması gerekiyor.

AİGK'nin bu yılki zirvesinin en geniş kapsamlı zirve olacağı belirtiliyor.

En çok dikkat çeken lider: Putin

Zirveye katılan liderler arasında en fazla dikkat çeken ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin.

Putin, zirve sırasında ayrıca, Çin'e resmî ziyaret yapacak. Bu, Rusya devlet başkanının, Çin'e, yeni lider kadrosunun göreve başlamasından sonraki ilk ziyareti olacak.

Çin, Rusya'nın en büyük ticari ortağı ve iki ülke arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 90 milyar dolar. Beijing ve Moskova, ikili ticarette 2015 yılı için 100 milyar doları, 2020 için ise 200 milyar doları hedefliyor.

Bir diğer gündem maddesi ise elbette enerji. Ukrayna krizi üzerine Batı'nın yaptırımlarına maruz kalan Rusya'nın Çin ile yapacağı devasa enerji anlaşması, her iki ülke için de çok önemli. Zira, Rusya Avrupalı alıcılara bağımlılığını azaltmak istediğinden enerji satma konusunda gözünü Asya pazarlarına dikmiş durumda.

AİGK 4. Zirvesi'nin Asya'da güvenlik ve istikrarın korunmasıyla güvenlik yapısının oluşumunu önemli bir şekilde etkileyeceği belirtiliyor.

Çok sayıda lider katılacak

Zirve kapsamındaki etkinlikler arasında, sanat gösterileri ve "Uyumlu Asya" konulu uluslararası bir resim sergisi de düzenlenecek.

Cumhurbaşkanı Xi Jinping konferansa başkanlık edecek ve Asya'da güvenlik sorunuyla AİGK'nin geleceğine yönelik bir konuşma yapacak. Zirveye katılacak farklı ülkelerin liderleri de güvenlik meselesine ilişkin fikirlerini aktaracak.

Uzmanlara göre uluslararası toplumun konferansa ilgisi büyük. Konferans, bölgesel güvenlik sorunlarını ele alan bir istişare kurumundan, uluslararası sorunları çözebilen önemli bir bölgesel teşkilata dönüşmüş hâlde.

Farklı ülkelerden uzmanlara göre konferansın kapsamının genişlemesi ve etkisinin artması için güçlü bir dönem başkanına da ihtiyacı var. Bu sebeple, Çin'in büyük ekonomik gücünü ve uluslararası arenadaki nüfuzunu kullanmak suretiyle konferansın gelişimine daha büyük katkılarda bulunması bekleniyor.

İlgili Haberler
Yorumunuzu Gönderin
Çin-Türkiye ilişkilerinde yeni kilometre taşı
Çin-Türkiye ekonomik ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türk Lirası, Çin finans dünyasına ayak bastı.
Çinli kulüpler büyük transferlerine devam ediyor

Chelsea'nin yıldız orta saha oyuncusu Oscar, 60 milyon avroya Çin'e gelmeye hazırlanıyor. Peki Çinli kulüpler yabancı futbolcular için ne kadar para ödüyor? Bu sorunun cevabı ve haftanın ekonomi gündemine genel bir bakış için Ekodiyalog'a kulak verin.

Diğerler>>
Çin'de 2016'da neler konuşuldu? (1) (Çin Mahallesi)
Çin'de 2016 yılında gündemde neler vardı? Çinlilerin en çok dikkatini çeken gelişmeler nelerdi? Çin Mahallesi'nin sakinleri, 2016'yı nasıl geçirdi?
Çin'in 5. büyük icadı 24 Sezon nedir? (Çin Mahallesi)
Çinlilerin günlük hayatına yön veren bir takvim sistemi olan 24 Sezon'a kâğıt, pusula, matbaa ve baruttan sonra Çin'in 5. büyük icadı diyenler de var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan 24 Sezon, bir kez daha gündemde.
Diğer>>
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (07-01-2015)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (19-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (05-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (08-10-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (24-09-2014)
Diğer>>
Anket
Soru-Yanıt
  • Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde Çin'in gücü ortaya kondu

  • Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 31 Mart-1 Nisan günlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen ve dünyanın odaklandığı Nükleer Güvenlik Zirvesi'ne katıldı.
    Diğer>>
    İzleyici Postası
  • Koyun yılınız kutlu olsun (Pınar Koçak)

  • Koyun Yılının en güzel müjdeler, en güzel sürprizlerle kapınızı çalması dileğiyle...
  • Çin kadınlarına (Ali Güler)

  • Düşlerimde gelir bir güzel bana, alır götürür beni uzak bir diyara...

    Diğer>>
    Linkler
    © China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
    16A Shijingshan Road, Beijing, China