Çin'de tıp alanında özellikle son 20 yılda önemli gelişmeler yaşanıyor ve tüm dünyaya örnek oluyor. Çinli doktorların gözle görülür oranda artan bilimsel makaleleri de gün geçtikçe öne çıkıyor.
Uluslararası alanda bilimsel yayınları dizinleyen SCI ve PubMed gibi bilimsel tıp indekslerinde, özellikle Çin'deki açılım politikasından sonra Çin orijinli çok sayıda makale yayınlanmaya başlandı. SCI verilerine göre Çin, 2003 yılında tıp alanında 5282 yayınla dünya sıralamasında on ikinciyken 2012'de 36.654 yayınla ABD ve İngiltere'nin ardından üçüncülüğü yükseldi.
Dünya tıbbının gelişmesine katkı yapan Çinli doktorların deneyimlerinden artık Türkiye dâhil birçok ülke doktoru faydalanıyor.
Hisar Intercontinental Hospital Ortopedi ve Travmatoloji Bölüm Başkanı, Türk Omurga Derneği (TOD) Eğitim ve Yayın Kurulu Başkanı, Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği Eğitim Komisyonu Yeterlik (Bord) Sınav Komisyonu bir önceki Başkanı Prof. Dr. Teoman Benli de uzmanlık alanı olan Ortopedi ve Travmatolojide ve özellikle Omurga Cerrahisinde Çinli doktorların makalelerinden faydalandığını belirtiyor.
Prof. Dr. Teoman Benli ile Çinli doktorların makaleleri ve tıbba katkılarını konuştuk.
Çin'in birçok alanda olduğu gibi tıp alanındaki büyük atılımlarına şahit oluyoruz. Tıp alanındaki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Açıkçası bundan 20 yıl önce Çin'de tıp nasıldı bilmiyorduk. Çin bilimsel aktiviteler yönünden çok paylaşımcı değildi. Bildiğimiz tek şey oraya gidip alternatif tıp uygulamaları öğrenip gelen ve çoğu pratisyen olan hekimlerin uygulamaları idi.
Türk tıbbı, dünya tıbbı gibi bu uygulamalara genellikle temkinli yaklaştı ve hakkındaki bilimsel verilerin ne olduğu da bilinmediğinden tıp dışı veya tıp çevresi anlamında paramedikal uygulamalar olarak görüldü. Genellikle dudak bükülerek bakıldı ve bu uygulamaları yapan bazı hekimler de şarlatanlıkla suçlandı. Politikanın değişimi ve açılma anlayışı Çin'deki tıbbi uygulamalar hakkında bilgimizi artırdı.
Özellikle son 10 yıldır çok sayıda hastayı içeren ve uzun takiplere sahip, kontrol grubu olan randomize ve ileriye dönük önceden planlanmış (prospektif) kanıt düzeyi yüksek çalışmalar majör tıp dergilerinde yayınlanmaya başlandı. Bununla beraber büyük araştırma fonlarına ve yüksek teknolojiye ihtiyaç gösteren genetik gibi alanlarda yine çok ciddi yayınlar yayınlanmaya başlandı.
Diğer taraftan Çin'de yayınlanan ya İngilizce özet içeren veya bütün olarak İngilizce yayınlanan dergiler SCI ve Pub Med gibi Tıbbi Bilimsel indeksler tarafından takip edilmeye başlandı. Bu ise Çin'de yayınlanan Çince olan çalışmaların da okunma fırsatını yarattı.
Tabii beni sevindiren en önemli husus Dai ve arkadaşlarının, Omurga Veremi'nde (Tüberkülozunda) benim uyguladığım ve popülarize ettiğim tekniği örnek alarak yaptıkları çalışmanın yine majör bir dergide yayınlanması oldu.
Benim anladığım kadarı ile Çin'den yayınlanan bilimsel makale sayısında ve kalitesinde ciddi bir artış söz konusu. Bu gelişmeyi neye bağlıyorsunuz? Siz bizzat Çin'deki bu yeni çalışmalardan yararlanıyor musunuz?
Şüphesiz yararlanıyorum. Yazdığım makalelerde de referans gösteriyorum. Zaten bilirsiniz bilimsel bir makalenin kıymetini başkalarının sizi refere etmesi ile artar ki biz buna atıf (citation) diyoruz. Çin'den yayınlanan kanıt düzeyi yüksek makalelerin Tıbbi atıf (Citation Index) dizinlerinde çok önemli bir yer tuttuğunu söyleyebilirim.
İlk sorunuza gelince bu gelişmenin bence iki sebebi var. Konuşmamızın başında ilkinden bahsettim. Açılma politikası sonrası daha çok ve kaliteli yayın çıkmaya başladı. İkincisi de tahmin edeceğiniz gibi araştırmaya Çin'de verilen destek ve ayrılan kaynak artmıştır.
Bu gelişmeleri açıklamak için ekonomik güç tek başına yeterli değil sanıyorum? Ekonomide geleceğin en büyük gücü olacak deniyor Çin için. Tıp alanında da gelecek için aynı şeyi söyleyebilir miyiz?
Kesinlikle. Ancak dediğiniz gibi bu gelişmeler, sadece ekonomik güçle elde edilmiş olamaz. Bunun yanı sıra bence en önemli şey Çin'de giderek artan vasıflı insan gücü. Ayrıca dünyada hızla artan iletişimdeki gelişmeler ve Çin'in bu konuda gelişmelere ayak uydurması ve bilimsel gelişmeleri takip edip, paylaşması da önemli.
Son sorunuz için bir şey demek zor. Çünkü Çin geleneksel alternatif tıp uygulamalarının en fazla uygulandığı ve halk tarafından en çok benimsendiği ülke. Kuzey Avrupa ülkelerinde yapılan geniş kapsamlı bir çalışmada toplumun sağlıkla ilgili kanaatlerinin değiştirilmesinde çok büyük ve uzun süreli çabaların bile çok ciddi farklar yaratamadığını ortaya koymuştur.
Bu nedenle Çin bu anlamda geleneksel tıbbı bırakıp, bilim ve teknolojiye ne kadar fazla önem verirse bu konuda o kadar ilerler. Yaşayıp göreceğiz.
