2013 Çin Eğitim Fuarı'na katılan Doç. Dr. Mehmet Bulut, karşılıklı potansiyellerin paylaşılması açısından "kazan-kazan" olarak gördükleri Çin-Türkiye eğitim ilişkisinin önemli bir köprü olacağını, bu çerçevede Türkiye'nin Çin'de, Çin'in de Türkiye'de bir geleceği olduğunu söyledi.

     Dünyada 4 milyona yakın öğrenci kendi ülkesi dışında bir ülkede eğitim görüyor. Bu pazarın içinde Çinli öğrenciler ilk sırada. 2005 yılında yurt dışına 118 bin öğrenci gönderen Çin'de bu sayı 2011 yılında 340 bine tırmandı. Geçtiğimiz yıl sayı 399 bin 600'dü. Bu yılın sonunda rakamın 450 bini aşması bekleniyor.

    İşte bu büyük pazardan öğrenci kapmak isteyenlerin adresi 2000 yılından bu yana düzenlenen Çin Eğitim Fuarı. 2-3 Kasım tarihlerinde Beijing'de başlayan ve Çin'in öne çıkan kentleri Xi'an, Wuhan, Shanghai ve Chengdu'yu gezen fuarda bu yıl 42 ülke ve bölgeden 600 üniversite ve eğitim kurumu vardı. Fuara her biri 80-90 kadar kurum ve üniversite ile katılan ABD, İngiltere ve Kanada'nın pavyonlarının büyüklüğü dikkat çekti. Türkiye'nin ise bir standı vardı. Bu stand "Eğitimin Merkezi Ankara" projesi kapsamında fuara katılan Gazi Üniversitesi'nin oldu.

    Aralarında Çince'nin de olduğu dört dilde görsel ve basılı tanıtım malzemeleri ile donatılmış bölümde Çinli öğrencilere Türkiye, Türk üniversiteleri anlatıldı. Gazi Üniversitesi Proje Koordinasyon Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Mehmet Bulut fuara katılma nedenlerini şöyle anlattı:

    "Burada bulunma amacımız Kalkınma Bakanlığı ve Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen "Eğitimin Merkezi Ankara" başlıklı proje. "Eğitimin merkezi Ankara" diyoruz, çünkü dünyadaki ilk 500 üniversite içindeki sıralamalardaki altı Türk üniversitesinin dördü Ankara'da bulunuyor. ODTÜ, Gazi Ankara ve Hacettepe Üniversitesi. Ve Ankara'daki 200 bin üniversite öğrencisinin 80 bini, üçte birinden fazlası Gazi Üniversitesi'nde. Gazi Üniversitesi'nde 2 binin üzerinde yabancı öğrencimiz var. Biz bu proje ile şunu amaçladık. Ankara'nın eğitim potonsiyelini uluslararası platformda tanıtmak. Proje kapsamında Azerbaycan'daki tanıtım fuarına katıldık. İstanbul'daki uluslararası eğitim fuarına katıldık. Ve şu an da Çin Pekin'deki Education Expo'dayız.

    Uluslararası öğrenci sayısı içinde Çinli öğrenciler başı çekiyor. Peki Türkiye bu pazarın büyüklüğünü, potansiyelini ne kadar görüyor? Doç. Dr. Bulut'un bu soruya yanıtı şöyle oldu:

    "YÖK, Ekonomi Bakanlığı ve devletimizin ilgili kurumları dünyada dolaşan 4 milyon yabancı öğrencinin 600 bininin Çinli olduğunu, genel istatistiklere baktığımızda da Asya'nın yurt dışındaki öğrenci pazarının yüzde 52'sinin kaynağı olduğunu görüyor. Çin tabi burada nüfus olarak ekonomi olarak en büyüğü. Çin'le ortak değerlerimiz var. Çin'de Türk Kültür Yılı. Bu nedenle Çin'de Türkiye'nin daha çok tanındığını görüyoruz. AB'ye aday, kendileri gibi gelişmekte olan bir ülke olduğunu, Türkiye'de eğitimin kaliteli olduğunu, Türkiye'deki eğitimin diğer ülkelere göre, AB ülkelerine göre daha ucuz ve uygun olduğunu kendileri söylüyorlar."

Türkiye'nin avantajları

    ABD, Kanada ve İngilitere gibi ülkelerin başını çektiği uluslararası öğrenci pazarında Türkiye'nin hemen bir yer edinmesi kolay değil ama Türkiye'yi şimdiden çekici kılabilecek özellikler var. Doç. Dr. Bulut Çinli öğrencilere Türkiye'nin avantajlarını şöyle anlatıyor:

    "Öncelikle kaliteli eğitim. Dünyadaki ilk 500 sıralamasındaki kaliteli üniversitelerimizden bahsediyoruz. Öğretim dilinin İngilizce olduğu programlara sahibiz, aynı zamanda Türkiye'de eğitim maliyetleri diğer ülkelerle karşılaştırıldığında çok daha uygun. Yıllık olarak 1000 dolara bir eğitim ücreti ödemeleri gerekiyor. Konaklama ve yaşama imkanları açısından da Ankara yabancı öğrencilerin yüzde 70'inden fazlasının tercih ettiği, güvenli bir şehir. Hem kaliteli bir eğitim alacak hem bunu daha uygun bir şekilde sağlayacak. Artı birşey daha var. Bunun farkına vardıklarını görüyorum. Onlara İngilizce'nin yanı sıra dünyada rekabet edebilecekleri başka bir dili de öğrenme fırsatı tanıyoruz. Gazi Üniversitesi'ndeki Türkçe öğretim merkezinde 6 ay gibi kısa bir sürede Türkçe konuşmayı da öğrenebilirler. Bu da ekonomik olarak gelişen bir ülkenin dilini bildiklerinde özellikle İngilizce'nin yanında Türkçe bilmeleri de öğrencilere artı avantaj sağlayacaktır."

    Doç. Dr. Bulut'a göre, Türkiye'nin avantajları sadece bunlarla sınırlı değil. Uluslararasılaşmış bir üniversite olan Gazi Üniversitesi'nde iki artı iki olarak ifade edilen programlar aracılığıyla anlaşmalı yabancı üniversiteler ile çifte diploma alma imkanı var. Türkiye'nin öğrenci öğretim üyesi değişim programı Mevlana da yurt dışındaki çeşitli üniversitelerle bir yıl eğitim imkanı sunuyor.

Karşılıklı eğitim imkanları arttırılmalı

    Çin ile Türkiye arasındaki ilişkiler daha çok ekonomik yönden değerlendiriliyor. Ancak kültürel ve eğitim açısından ilişki de çok önemli. Doç. Dr. Mehmet Bulut'a Çin ve Türk üniversiteleri arasındaki ilişkilerin nasıl olduğunu ve geliştirilmesi için ne yapılması gerektiğini sorduk:

     "Çin'in AB'ye girmek üzere olan bir ülkeyle daha çok ilgilenmesi gerektiğini düşünüyorum. Asya'nın Avrupa'ya açılan kapısı Türkiye. Gerçekten kaliteli eğitim almış genç bir nüfusa sahip, yatırıma çok elverişli, doğası tabiatı, ekonomi, turizmi ve kaliteli eğitim ortamı ile Çin'in Türkiye ile ilişkisini daha çok arttırması gerekiyor. Geçen yıl ve bu yıl Türkiye'de Çin'le ilgili çok fazla etkinlik yapıldı. Biz Çin konusunda çok gayretliyiz. Daha çok belki iş adamlarımız çok aktif olabilir ama bunun kültürel ve eğitim alanında da devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle Konfüçyus eğitim merkezleri belki Türkiye'de daha fazla sayıda olmalı. Türkiye ile ilgili araştırma merkezlerinin de Çin'de daha fazla sayıda olması gerekiyor."

Pazar değil, potansiyellerin paylaşımı

    Türkiye'ye daha çok yabancı öğrenci çekmek için yürütülen çalışmada Çinli öğrencilerin eğilimlerinin analiz edilmesi de önem taşıyor. Doç. Dr. Bulut proje kapsamında bunun da ele alındığını belirterek şunları söyledi:

    "Eğitimin Merkezi Ankara 9 ay sürecek bir proje ve bu projede ihtiyaç analizi kısmı var. Biz bir rapor hazırlayacağız. Özellikle Asya ülkelerinden gelen öğrencilerin ihtiyaçları ile ilgili, eğilimleri ile ilgili. Burada Türkiye'nin izlemesi gereken stratejilerle ilgili bir rapor hazırlayacağız. Biz, win-win kazan-kazan olarak bakıyoruz. Bunda Türkiye'nin de kazancı kadar Çin'in de kazancı olduğunu düşünüyoruz. Yani Çin'de Çin'in bir öğrenci pazarı olarak değil de özellikle Çin'in sahip olduğu potansiyeli Türkiye'ye aktarması, Türkiye'nin sahip olduğu potansiyeli, olanakları da Çin'e sunmasını bekliyoruz. Bunun için bir köprü olacağını düşünüyoruz. Çünkü Türkiye gerçekten yatırımcısı itibari ile dünyanın her yerine giden bir ülke. Eğitim alanında da ABD, Kanada veya AB'yeye yakın bir ülke. Şu an AB'nin Erasmus öğrenci programından yararlanabiliyoruz. Bunun dışında Türkiye'nin kendine has Mevlana programı ile Avrupa dışında öğrenci değişim programı uyguluyor. Bu açıdan Türkiye fırsatlara sahip ve son yıllarda da bununla ilglii hem Ekonomi Bakanlığı hem ilgili organlarla bugün atılan tohumların ileride gelişip meyveler vereceğini düşünüyoruz. Türkiye'nin Çin'de bir geleceği olduğunu Çin'in de Türkiye'de bir geleceği olduğunu söyleyebiliriz."

    Fuara katılan Türk ekibi hazırlıklıydı. Fuar öncesi kimi kurumlarla yapılan bağlantılarda anlaşma noktasına varıldı. Mevlana programı için ön görüşmeler, Beijing Languagge Üniversitesi ile anlaşma, uluslararası öğrenci gönderen firmalarla temas bunlardan birkaçı oldu. Çin medyasının da ilgi gösterdiğine vurgu yapan Doç. Dr. Bulut Çin devlet televizyonu CCTV'nin yanı sıra çeşitli televizyon kanallarının da ilgi gösterdiğini söyledi.

Yabancı öğrenci merkezi Çince de hizmet verecek

    Türkiye'nin Çin'le kurmak istediği eğitim bağı bu fuara katılımla sınırlı değil elbette. Doç. Dr. Mehmet Bulut'un aktardığına göre YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya yakın zamanda bir heyetle Çin'i ziyaret ederek uzun süren temaslarda bulundu. Bu gezinin amacı özellikle yurt dışındaki uluslararası eğitim platformundaki Türkiye'nin önemini arttırmaktı. Çabalar sürüyor. "Eğitimin Merkezi Ankara projesi kapsamında yakında Yabancı Öğrenci Danışma merkezi kurulması planlar arasında. Yurt dışından gelen öğrencilerin ilk uğrak noktası olacak bu merkez, yabancı öğrencilerin barınma, eğitim, ulaşım ve oryantasyonundan sorumlu olacak. İlk etapta 5 dilde hizmet sunması beklenen merkezin kısa zamanda Çince hizmet vermesi de planlar arasında. Şu an yabancı öğrenciler için hazırlanan educationinankara.com adresinden Ankara'daki üniversitelerle ilgili Çince'nin de içinde olduğu dillerde bilgi edinebilirler.

    Gazi Üniversitesi'nin de yakında Çince bölümü kurmak için çalıştığını söyleyelim. Çince bilen sayısının artması eğitim ve kültür alanlarındaki işbirliği iki ülkeyi daha da yakınlaştıracaktır.