CRI Hakkında | Eski Versiyonumuz
Dunhuang'a renk veren sanatçı: Zhang Daqian
  2013-10-22 11:51:14  cri

    Gittiğim her Çin şehrinde mutlaka şehir müzesini ziyaret ediyorum. Bu, hem gittiğim yerin şehir kültürünü hem de o şehrin Çin medeniyetine katkılarını görmemi sağlıyor.

    Birkaç ay önce Xian'da Shaanxi Tarih Müzesi'ni gezmiş ve çok heyecanlanmıştım. Bu müze, sadece Çin medeniyeti için değil, insanlığın uygarlık serüvenini ve bu serüvenin Çin coğrafyasındaki safhalarını izlemek için de önemli bir yer.

    Chengdu gezimde listemin başında yer alan mekanlardan biri Sichuan Müzesi'ydi. Müzede resim ve kaligrafi eserleri, porselenler, bronz eşya, toprak ve taştan yapılmış çanak çömlek yer alıyor. Bunlar Sichuan eyaletinin çeşitli yerlerinde toprak altından çıkarılmış veya bugüne kadar muhafaza edilmiş eserler. Müzenin büyüklüğü, içindeki binlerce parça eser ve bu eserlerin sanatsal değerleri, Sichuan bölgesinin Çin medeniyeti içindeki eşsiz yerini gösteriyor.

    Müzede ilgimi çeken bölümlerden biri, ressam Zhang Daqian'a ayrılmış salondu. 20. yüzyılın en önemli Çinli sanatçılarından biri olan Zhang Daqian, 1940'lı yıllarda Dunhuang'a giderek mağaralarda çalıştı ve duvar resimlerini kopyaladı.

    1899 yılında Sichuan eyaletinin Neijiang şehrinde doğan Zhang Daqian, guohua (国画) adı verilen geleneksel Çin resim sanatının en yetkin temsilcilerinden biridir. 1960'lardan sonra izlenimci ve dışavurumcu bir sanatçı olarak da ismi zikredilmeye başlandı.

    Zhang Daqian, Japonya'da tekstil boyama eğitimi aldı. İlk profesyonel resimlerini Shanghai'da yaptı. 1920'lerin sonunda Beijing'e taşındı ve burada ressam Pu Xinyu ile çalıştı.

    1940'larda bir grup sanatçıyla beraber Dunhuang'daki Yulin ve Mogao mağaralarına girerek, Budist duvar resimlerini kopyaladı. 1949'da Çin'den ayrılarak bazı Güney Amerika ülkelerinde yaşadı. 1978'de Taipei'de öldü.

Picasso ile buluşma

    Zhang Daqian 1956 yılında Fransa'da Picasso ile bir araya geldi. Bu buluşma, Doğu ve Batı sanatının büyük ustalarının bir araya geldiği bir zirve olarak görüldü. Zhang ve Picasso, bu görüşmede birbirlerine resim armağan etti.

    Eserlerinde manzaralar, figürler, çiçek ve kuş resimleri öne çıkar. Ressam Xu Beihong'a göre, Zhang Daqian, son 500 yılın öncü sanatçılarından biridir.

    Zhang Daqian'in Dunhuang mağaralarında yaptığı kopyalar, Sichuan Müzesi'nde kendisine ayrılan odada sergileniyor. Mağaraların karanlık duvarlarından çıkan resimler, Zhang'ın fırçasında aslına uygun olarak yeniden hayat ve renk bulmuş.

    Dunhuang duvar resimlerinin Çin sanatındaki yerini Zhang Daqian'den dinleyelim:

    ''Sanatsal değer açısından, Dunhuang freskoları, ortaçağ Doğu sanatının tipik bir örneğidir ve Kuzey Wei Hanedanı'ndan Yuan Hanedanı'na kadar olan bin yıllık Çin sanatını temsil etmektedir. Bu freskolar, Budizm medeniyetinin zirvesidir. Bizim Dunhuang freskolarımız, Avrupa rönesansından bin yıl eski tarihe sahip.''

    Zhang Daqian, Mogao mağaralarında çok zor şartlar altında çalıştı. Mağaralar karanlık ve dardı. Pek çok duvar resminin renkleri yok olmaya yüz tutmuştu. Dönemin şartlarında teknolojik imkanlar yetersizdi. Ona eşlik edenleri sürekli uyarıyor ve duvar resimlerine zarar vermemelerini istiyordu.

    Zhang, sabahın erken saatlerinde mağaraya girer ve akşam karanlığında üstü başı toz içinde dışarı çıkardı. Bir elinde mum, diğer elinde fırça, ya portatif bir merdivende dikilerek ya da çömelerek saatlerce duvardaki resimleri inceliyordu.

    Yazar Gao Yang, Zhang Daqian'in mağaradaki çalışmalarını şöyle anlatıyor:

    ''Zhang mağarada bir sanat münzevisi gibiydi. Kutsal metinleri edinmek için Batı'ya seyahat eden Xuan Zang ile benzer dürtülere sahipti. Bu, onun cesaretini, sabrını ve sanata olan hürmetini gösteriyor.''

    Sadece mağaranın içinde değil, Dunhuang'da yaşam şartları çok zordu. Zhang ve ekibi, çok temel ihtiyaçlarını başka yerlerden temin ediyordu. Kendi sebzelerini ekiyor ve ördek besliyorlardı. Sıfırın altında 30 derecede çalıştıkları zamanlar oluyordu. Isınmak için oduna ihtiyaçları vardı ve bunu temin etmek için çölden 100 kilometre uzağa gitmeleri gerekiyordu. Bu esnada yollarını kesen eşkıyadan da korunmak zorundaydılar.

    Zhang Daqian'a göre, Dunhuang duvar resimleri, birçok açıdan Çin sanatını etkiledi. Her şeyden evvel, bu resimlerle birlikte Buda çizimleri ve portreleri yükselişe geçti. Çin sanatında çizgi ve hat önem kazanmaya başladı. Çizim ve boyama teknikleri geliştirildi. Budist çizimler kusursuzlaşmaya başladı. Kadınlar güçlü ve zarif olarak resmedildi. Tarihsel olaylar daha gerçekçi bir tarzda çizildi.

Dunhuang'ın eski Türk sanatına etkisi

    Dunhuang'da Mogao ve Yulin mağaralarındaki motifler, eski Türk sanatı için de önem taşıyor. Boğaziçi Üniversitesi Asya Çalışmaları Merkezi'nin hazırladığı Türkiye'de Çin'i Düşünmek adlı kitapta Caner Karavit imzasıyla yayımlanan ''Eski Türk Sanatına Çin Kültürünün Etkileri'' adlı bir makale var. Caner Karavit, bu zihin açıcı makalesinde Xinjiang'daki farklı motiflerin birbirleriyle ilişkisini ortaya koyuyor:

    ''Gansu bölgesine yerleşen Uygurlar tarafından özellikle Dunhuang'daki Mogao, Batı Bin Buda ve Yulin mağaralarındaki resimler örnek teşkil etmektedir. Budizm takipçisi dindar Uygur bağışçıları tarafından yaptırılan mağaralar, bu bölgedeki Uygur sanatının etkilerini gösterir. Bu iki mağara grubuyla Turfan ve Tarım bölgelerindeki Uygurların yapmış oldukları mağara resimleri arasında ilişkiler bulunmaktadır. Bu bağlantılar farklı bölgelerdeki Uygur sanatçıların birbirleriyle iletişimli olduklarını göstermektedir.''

    Makaleye göre bu etki doğudan batıya, yani Dunhuang'dan Turfan'a doğru taşındı. Bu ilişkilerin en belirgin örnekleri, Bezeklik, Tuyuk mağaraları ile Mogao, Batı Bin Buda ve Yulin mağaraları arasında görülür. Mogao mağaralarındaki bazı figürler, Türk minyatürünün ön tipini oluşturan Bezeklik'teki Uygur figürleriyle benzerdir.

İlgili Haberler
Yorumunuzu Gönderin
Çin-Türkiye ilişkilerinde yeni kilometre taşı
Çin-Türkiye ekonomik ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türk Lirası, Çin finans dünyasına ayak bastı.
Çinli kulüpler büyük transferlerine devam ediyor

Chelsea'nin yıldız orta saha oyuncusu Oscar, 60 milyon avroya Çin'e gelmeye hazırlanıyor. Peki Çinli kulüpler yabancı futbolcular için ne kadar para ödüyor? Bu sorunun cevabı ve haftanın ekonomi gündemine genel bir bakış için Ekodiyalog'a kulak verin.

Diğerler>>
Çin'de 2016'da neler konuşuldu? (1) (Çin Mahallesi)
Çin'de 2016 yılında gündemde neler vardı? Çinlilerin en çok dikkatini çeken gelişmeler nelerdi? Çin Mahallesi'nin sakinleri, 2016'yı nasıl geçirdi?
Çin'in 5. büyük icadı 24 Sezon nedir? (Çin Mahallesi)
Çinlilerin günlük hayatına yön veren bir takvim sistemi olan 24 Sezon'a kâğıt, pusula, matbaa ve baruttan sonra Çin'in 5. büyük icadı diyenler de var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan 24 Sezon, bir kez daha gündemde.
Diğer>>
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (07-01-2015)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (19-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (05-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (08-10-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (24-09-2014)
Diğer>>
Anket
Soru-Yanıt
  • Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde Çin'in gücü ortaya kondu

  • Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 31 Mart-1 Nisan günlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen ve dünyanın odaklandığı Nükleer Güvenlik Zirvesi'ne katıldı.
    Diğer>>
    İzleyici Postası
  • Koyun yılınız kutlu olsun (Pınar Koçak)

  • Koyun Yılının en güzel müjdeler, en güzel sürprizlerle kapınızı çalması dileğiyle...
  • Çin kadınlarına (Ali Güler)

  • Düşlerimde gelir bir güzel bana, alır götürür beni uzak bir diyara...

    Diğer>>
    Linkler
    © China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
    16A Shijingshan Road, Beijing, China