Çin Uluslararası Radyosu Türkçe Servisi'nde çalışan Türk uzmanlarımızla, Bahar Bayramı'yla ilgili izlenimlerini konuştuk. Sözü, arkadaşlarımıza bırakalım:

CRİ: İki senedir Çin'de Bahar Bayramı geçiriyorsunuz, hangi yıla girdiğimizi biliyor musunuz？Bu Bahar Bayramı'nı nasıl kutluyorsunuz？

Cenk: Evet, bu Çin'de geçirdiğim ikinci Bahar Bayramı. Yılan yılına giriyoruz. Ben bu bayramı da geçen bayramdan çok farklı geçirmeyeceğim açıkçası. Ancak bu kez şöyle önemli bir fark olacak, geçen yıl olan biteni görüp anlamaya çalışmıştım, bu kez ben de yaşamaya, yani etrafta olan bitene dahil olmaya çalışacağım. Ne yapacağımı sorarsanız, mesela Türkçe'de "tapınak fuarları" olarak adlandırabileceğimiz "Miao hui"leri ziyaret edeceğim. İş günlerinin trafiğinden, koşuşturmacasından arınmış, nispeten boş Beijing sokaklarının tadını çıkarmaya çalışacağım.

"Çin burçları birer çift oluşturuyor"

CRİ: Çin takvimi hakkında bilgi edindiniz mi？Neler öğrendiğinizi bize anlatırmısınız？Siz Çin takvimine göre hangi burçtan sınız？

Cenk: Çin'e geldiğimden beri, Çin takvimi hakkında mümkün olduğunca okumaya çalışıyorum. Kısaca bahsetmek gerekirse, geleneksel Çin takvimi içinde hayvan burçları olduğunu, bunun da Ay'ın 12 kez doğuşunun bir yıl olarak hesaplanmasından, bunun da mevsimlerin hareketlerinden yola çıkarak, yüzyıllar boyunca yapılagelen gözlemlerden kaynaklandığını söyleyebiliriz.

Dikkatimi çeken bir nokta da şu olmuştu Çin burçlarıyla ilgili: Burçların birer çift oluşturdukları. Yani, mesela fare ve boğa (veya öküz) burçları. Anlatılana göre, fare zekâyı; boğa da çalışkanlığı temsil ediyor. Zekâ, çalışkanlık olmadan, çalışmadan başarıyı getiremez; aynı şekilde, çalışkanlık da zekâ olmadan bir işe yaramaz. Yani bu burçların birbirlerini tamamladığına inanılıyor. Benim burcum da, boğa.

"Yılan yılından kişisel beklentim huzur ve neşe"

CRİ: Yılan yılının özelliklerine göre bu yıldan kişisel beklentileriniz nelerdir？

Cenk: Bildiğim kadarıyla, "yılan" Batı kültüründe insan zihninde kötü bir çağrışım yapsa da, Doğu kültüründe bu böyle değil. Yılanlarla ilgili mitlerin, doğumla, doğurganlıkla ilgili olduğu gibi bir bilgi kalmış aklımda. Velhasıl, yılan yılından kişisel beklentim huzur ve neşe olacak, ki bu iki kelimeye de, kavramsal ölçüde, Doğu kültüründe daha net karşılık bulabileceklerini bildiğimden işaret ediyorum. Endişem ve temennim de şu ki, yılan burcunun endişeli ve heyecanlı özelliğinin, beni, bizi, fevri kararlar alarak yanlış yollara sürüklemesi...

"Aileler buluşuyor"

CRİ: Türkiye'de Batı usulüne uygun olarak miladi yılbaşı kutlanıyor, sizin Türkiye'de kutladığınız yılbaşı ile geleneksel Çin yılbaşısı arasında ne gibi farklar görüyorsunuz？

Cenk: Tabii, Türkiye'de olduğu gibi, Çin'de de miladi yılbaşı kutlanıyor. Ama Çinliler, diğer yandan geleneklerine de sahip çıkıyorlar. Her yerin böylesine süslenmesi, ailelerin bir araya gelme çabası, aileler içinde buna verilen önem, dünyada eşi benzeri olmayan ve bir haftadan fazla süren havai fişek gösterileri ve saire, bunların hepsi çok etkileyici. Ve buna dahil olabilmek de ayrıca keyif verici. Türkiye ile farkına gelirsek, Türkiye'de yılbaşı her ne kadar çok kişi tarafından kutlanıyor olsa da, bu bir geleneği temsil etmiyor; aynen Çin'de olduğu gibi. Ama Çin yeni yılı, aynı zamanda Bahar Bayramı anlamına geliyor. Bir bayram havası koskoca bir ülkeye yayılıyor, aileler bir haftadan uzun bir süre boyunca buluşuyor.

CRİ: Türkiye'deki dinleyicilerimize ve yakınlarınıza Yılan yılı için mesajınız nedir？

Cenk: Yılan yılının, dehâyı, bilgeliği ve zarafeti temsil ettiği söyleniyor. Bunlar tabii, güzel çağrışımlar uyandıran ifadeler. Umarım bu bilgelik, Türklerin de uygun zamanda uygun kararlar almalarını ve bunları hayata geçirmelerini sağlar. Kişisel temennimi dinleyicilerimiz için de tekrarlamak istiyorum: yılan burcunun taşıdığı heyecan ve inatçılığın, herkesi fevri kararlar almaya sevk etmemesini umuyorum.

"Bu coşkuya ortak oldum"

CRİ: Kaç yıldır Çin'de bulunuyorsunuz？Burada bulunduğunuz süre içinde kaç Bahar Bayramı geçirdiniz？Bu bayramlarda ne yaptınız？

Emre: Yaklaşık iki yıldır Çin'de yaşıyorum. Bu ikinci bahar bayramım olacak. 2011 yılının Mart ayında Çin'e ilk geldiğimde, Bahar Bayramı geçmişti ve birçok arkadaşım ''keşke birkaç hafta önce gelseydin, çok şey kaçırdın'' demişti. Bir yıl sonra 2012 yılının Bahar Bayramı'nı burada, başkent Beijing'de yaşadığımda, arkadaşlarımın ne kadar haklı olduklarını gördüm. Muazzam bir coşkuya tanıklık ettim. Tanıklık etmenin de ötesinde, bu coşkuya ortak oldum. Zaten Çin, öyle geniş ve başka bir kültür ki kıyısında köşesinde durup seyirci kalmanız mümkün değil, bir şekilde sizi de içine çekiyor.

Bahar Bayramı'nda Çinliler memleketlerine dönerler. Aileleriyle bir araya gelirler. Zaten bayramın anlamı budur. Bizim bayramlarımızda da böyledir. Ancak Çin'de yaşayan bir yabancı olarak, ben Bahar Bayramı'nı yaşadığım kent olan Beijing'de geçirmeyi seviyorum. Çünkü Beijing'in en güzel zamanı, Bahar Bayramı. O kalabalık, gürültülü şehir bir anda boşalıyor, tabiri caizse sadece Beijingliler ve yabancılar kalıyor şehirde... Metro bomboş, trafik sakin. Beijing'de Bahar Bayramı'nda ne yapılır derseniz, şehrin tadını çıkarmanın yanı sıra, geleneksel miaohui yani panayır etkinlikleri vardır, onlara katılmak çok ilginç bir deneyim. Bizde ramazan akşamları düzenlenen etkinliklere benziyor biraz. Bu etkinliklerde hem geleneksel tatlılar yiyebiliyorsunuz hem de çeşitli sanat gösterilerini izleyebiliyorsunuz.

"Bruce Lee, Ejder'i simgeliyordu"

CRİ: Biliyorusunuz Çin takviminde yıllar hayvan adlarıyla anılıyor, burada hangi yılları geçirdiniz？Geçirdiğiniz bu yılların özelliklerini biliyormusunuz？

Emre: Burada Ejder yılını geçirdim. Ve ondan önce Tavşan yılını. Ejder yılının özelliklerini biliyorum. Çünkü en önemlisi bu. Ejder Çinliler için en özel simgelerden biri. Belki de birincisi. Ejder'in çok üstün yeteneklere sahip olduğuna, her türlü iyiliğin, güzelliğin, sağlığın, huzurun sembolü olduğuna inanılıyor. Ben de Çin'de Ejder yılı geçirdiğim için kendimi şanslı addediyorum. Ejder figürü, Çin deyince akla ilk gelen figürlerden biri. Bütün dünyada böyle. Çocukluğumda izlediğim Bruce Lee filmlerini hatırlıyorum, Çince adıyla Li Xiaolong. O filmlerde Bruce Lee, Ejder'i simgeliyordu. Ejder gibi güçlüydü. Zaten Çince adı da Ejder anlamındadır.

"Umarım barış ve huzur getirir"

CRİ: Sizin Çin takvimine göre burcunuz nedir？

Emre: Çin takvimine göre benim burcum Fare. Fare burcunun olumlu nitelikleri olduğunu duydum ama bendeki çağrışımları pek hoş değil maalesef.

CRİ: Bu yıl Yılan yılına giriyoruz, Yılan yılının özelliklerini biliyor musunuz？

Emre: Yılan yılı, Ejder yılından sonra en önemli yıl. Çünkü Yılan Çin kültüründe küçük Ejder olarak bilinir. Çok olumlu özellikleri olduğunu biliyorum. Umarım Yılan yılı başta Türkiye ve Çin olmak üzere, bütün dünyaya barış ve huzur getirir.

CRİ: Çin-Türkiye ilişkilerinin gelişmesi ve uluslararası ilişkiler açısından Yılan yılından beklentileriniz nedir？

Emre: Yılan yılında Çin'de Türk kültür yılını kutlayacağız. Ejder yılında da Türkiye'de Çin kültür yılı kutlandı. Böyle özel senelere tekabül etmiş olması sevindirici. İnşallah bu özel seneler, Çin ve Türkiye arasındaki dostluk ilişkilerine olumlu etki eder. Ben iki ülke arasındaki ilişkilerin diplomatik ve ticari temasları aşmasını, halklar arasında diyaloga dönüşmesini arzu ediyorum. Bu amaçla kültürel çalışmalar yapılabilir. Sinema, kitap çevirileri, müzik alanında yapılacak çalışmaların çok önemli olduğunu düşünüyorum.

CRİ: Türkiye'deki dinleyicilerimize ve yakınlarınıza Yılan yılı için mesajınız var mı？

Emre: Türkiye'ye öncelikle selamlarımızı gönderiyoruz. Oradaki akrabalarıma, arkadaşlarıma ve bütün CRİ izleyicilerimize mutlu bir Yılan yılı dilerim. Ve Çin'le ilgili haberleri kaynağından öğrenmeleri için CRİ Türkçe'yi takip etmelerini temenni ederim...