Çin'de sofralar, zengin çeşitliliğiyle de meşhurdur. Sofrada, genellikle birkaç çeşit yemek birlikte servis edilir. Çoğu zaman, önünüzde Türkiye'de kullanılan çay tabakları boyutlarında bir tabak ve küçük bir kasede pilav bulunur.
Yemekler, genellikle görece küçük, dörtgen masalarda yense de, Çin'de yaygın olarak karşılaşabileceğiniz bir de yuvarlak masa geleneği vardır. Birçok kişi, bu masalardan "dönen masa" diye bahseder. Masayı "dönüyor" diye anlatmak, bize bir kolaylık sağlasa da, aslında masa değil, masanın üstündeki kısım dönüyor. Bunu şöyle açmayı deneyebiliriz:
Yuvarlak bir masa düşünün. Masanın tam ortasında, çapı masadan daha küçük, tepsiye benzeyen cam bir kısım var. Bu cam tepsi, altındaki mekanizma sayesinde dönebiliyor.
Dönen kısım, sofraya gelen envai çeşit yemeğin konacağı yer; masanın sabit kısmı ise, herkesin kendi tabağını, çubuğunu ve bardağını koyduğu yerdir. Yani herkes, masanın çevresindeki yerinde otururken, dönen tepsi sayesinde tüm yemeklere ulaşabilmektedir.
Tepsiler; tahta, plastik veya cam gibi birçok farklı malzemeden yapılabilir. En sık görüleni ise cam olanlardır. Bu tepsilerin, otomatik olarak dönenleri dahi vardır.
Çinliler sofraya yalnız oturmayı sevmez
Bu tür masalar, genellikle büyük restoranlarda bulunur. Hatta Çin restoranlarında görülen adetlerden biri de, oda ayırtmak, ayrı bölmelerde yemek yemektir. Birçok restoranda, küçük odalar bulunur ve bu odalarda da yuvarlak masalar yer alır. Buraya gelen bir aile, diğer masalara kıyasla daha fazla bir ücreti gözden çıkartarak, evindeymiş gibi dilediğince yemek yiyebilir. Veya önemli konukların ağırlandığı iş yemekleri, restorandaki diğer müşterilerden ayrı olarak, bir odada yenebilir.
Çinliler, dışarıda ve kalabalık halde yemek yemeyi severler. Bunun için illa bayram ve önemli günler gibi gerekçelere ihtiyaçları yoktur. Sıradan bir gün, birlikte yemeğe çıkan ofis arkadaşları, bunu bir ziyafet gibi yaşayabilirler.
Yuvarlak masa Çin kültürünü yansıtıyor
Akla gelen bir soru: Bu masalar, neden yuvarlaktır? Bunun en basit izahı,yuvarlak masanın, sofradakilerin eşitliğini simgelediğidir.
Masa, aynı zamanda kalabalık bir sofradayken, bir yemek çeşidinden istediğinizde, ayağa kalkmanıza yahut sofradaki herkesi ayaklandırmanıza da engel olur. Bunun yerine, oturduğunuz yerden, dönen tepsiyi elinizle çevirmeniz yeterlidir.
Batılılar, genelde yemeklerini yalnız yemeyi tercih eder. Yemek birlikte yense de, herkes yiyeceğini kendi tabağına alır. Çinliler ise yemeği paylaşmaktan yanadır. Günümüzde de bu adet çok yaygın olarak görülür. Yemekler, yuvarlak masalarda olmasa dahi, genellikle ortaya söylenir.
Çin kültüründe yemek çok önemlidir. Sadece Çin mutfağına bakarak, hatta bunu bir genellemeden çıkarıp, Çin'in farklı yörelerindeki birbirinden farklı tatlara bakarak anlayabiliriz.
Diğer yandan ise, yemeğin kültürel önemini görmek, bu iddiayı desteklemek için kafanızı çevirip, bir iki diyalogu dinlemeniz, yahut restoranlarda Çinlileri izlemeniz yeterlidir. Aynı restoranın içinde, bir masaya baktığınızda, sofrada, kahkahalarıyla çevresindekilere neşe saçan Çinli gençleri de görebilirsiniz; üzerlerinde şık takım elbiseleriyle iş konuşan ciddi görünümlü adamları da… Çinliler, yemekleri bir toplanma vesilesi olarak görürler ve bu yemeklerde her konunun, özellikle de ciddi mevzuların konuşulabileceğine inanırlar. Yuvarlak masada oturmak ve dönen masada yemeklerini paylaşmak, işte bu ortaklık duygusunun da bir yansımasıdır aynı zamanda. Birlikte yemek yemek ve kadeh kaldırmak, ilişkileri güçlendirir.
Yuvarlak masada, nereye oturursanız oturun ve masa ne kadar büyük olursa olsun, istediğiniz yemeğe dilediğiniz şekilde, kimseye bir zahmet vermeden ulaşabilirsiniz.
Yuvarlak masada "iletişim" hiç kopmaz
Yuvarlak masanın bir özelliği de, eğer masada gözünüze kestirdiğiniz bir yemeği kendi önünüze getirmek istiyorsanız, bu esnada, masadaki herkesi de bir yandan kontrol edersiniz. Başka biri de yemeklerden bir diğerine uzanmış mı, bakarsınız. Masada oturanlar arasındaki iletişim böylelikle hiç kopmaz. Çinliler, misafirlerinin her yemeği tatmalarını isterler. Çoğu zaman, bu yemeklerden tatmamak kabalık olarak görülür. Batılı restoranlardan alışkın olduğumuz tek çeşit yemeği önüne çekip yemek Çinlilerce tuhaf karşılanabilir.
Çin sofralarında da eğer resmi bir ortam varsa en yetkili veya rütbesi en yüksek kişi; bir aile ortamı varsa da, ailenin en büyüğü yemeğe başlamadan, diğer üyeler genellikle başlamaz. Yuvarlak masalarda, bu daha da belirginleşir. Masayı yönetme görevini üstlenen kişi, dönen cam kısmı da eliyle kontrol ederek, kimin hangi yemekten tatması gerektiğine karar verebilir.