Beijing'in Xichang semtinde Fuchengmen istasyonu civarındaki, Fu sokağının batı yönündeki bitişinden, kuzeye doğru ilerlerseniz, Ci Hui Si isimli bir tapınağa ulaşırsınız. Tapınağın ismi, "şefkat ve bilgelik" anlamına geliyor. Civarda yaşayanlara bu isimle sorduğunuzda bilmeyebilirler, ancak Başaşağı Tapınak derseniz eğer, size yolu çocuklar bile gösterebilir. Peki, niçin adı Başaşağı Tapınak?

    Bu isim, tapınağın ana girişindeki tuhaf bir durumdan kaynaklanıyor; ve bu, yüzyıllardır herkesin zihnini bulandırıyor.

    Güneye bakan girişte bir ön kapı ve içeride de, birçok tapınakta olduğu gibi, Buda heykeli bulunuyor. Heykelin arkasında ise, kuzeye bakan dört kapılı bir giriş bulunuyor. Tuhaflık da işte bu kapıda... Kapının üzerindeki küçük delikten baktığınızda, yaklaşan cisimlerin gölgelerini ters olarak görüyorsunuz. Hem tepetaklak hem de aynada olduğu gibi, sola gidiyorsa sağa, sağa gidiyorsa da sola gidiyormuş gibi görürsünüz. Arka avluya yansıyan ağaçların gölgesi bile bu yüzden başaşağıdır. Bu görüntü, herkesi etkisinde bıraktığından yıllar içinde buradan birçok efsane türemiş ve yayılmıştır.

Tapınak niçin yapılmış?

    Rivayet o ki, bu tapınak inşa edilmeden evvel, yapılacağı yerin kuzeyinde, saray görevlilerinin gömüldüğü bir mezarlık varmış. Buraya gömülenler ise küçük yaşta saraya alınmış, yıllar boyunca imparatora hizmet etmiş, ancak artık uygun tabirle "ölümü bekleyen" kadınlarmış.

    Eski dönemlerde, imparator sarayda görev alacak kişileri belirlemek için tüm ülkeyi alt üst ederdi. Seçilen kadınlar, "örnek kızlar" olarak adlandırılırdı. Bir kez saraya girdiler mi, bir daha dışarı çıkamaz, ailelerini bir daha göremez ve saraya kapatılırlardı. Ailelerini görmeyi ne kadar isteseler de, bu konuda asla taviz verilmezdi. Çünkü saraya bir kez giren kişinin, dışarı çıkması, saray için bir tehlike olarak görülür, sarayın sırlarının açığa çıkmasından çekinilirdi.

    Görevli kadınlar, sarayda hizmet ettikten bir müddet sonra, çoğunlukla yaşlılık olmak üzere, farklı nedenlerden ötürü göz önünde olmaları pek istenmez; bu yüzden, saraya ait bir bölümde yaşar ve adeta ölümlerini beklerlerdi. "Bekleyen" kadınlardan bazıları, zaman içinde hastalanıp ölünce de Saray Görevlileri Yokuşu ismi takılan bir yere gömülürdü. Efsaneye göre; imparator, bir gün bu durumdan rahatsız olmuş; hastalanan kadınların, hallerinden memnun olmadıkları, kötü kaderlerinden yakındıkları için hastalandıklarını düşünerek; aslında ne kadar şanslı olduklarına inanmalarını sağlamak için bir şeyler yapılmasını istemiş. Sadrazamına buyruk vererek, bu sorunun çözülmesini isteyen imparatora, sadrazam da, bir tapınak inşa etme fikriyle gelmiş. Tapınağın arka kapısındaki küçük deliğin de, ölümsüz biri tarafından, insanların kaderlerini göz önüne sermek için yapıldığı söylene gelmiş…

"Halinize şükretmeniz lazım..."

    Derken, kadınlardan biri daha hastalanmış ve hayatını kaybetmiş. İmparatoriçe, üzgün olduğunu diğer görevlilere göstererek, "Ne yazık!" demiş, "Çok iyi bir kızdı ama iyi bir kadere sahip olmayacak kadar şanssız doğmuştu. Hepiniz onun kardeşi sayılırsınız, bu yüzden size, kurallara aykırı olmasına rağmen, bir gün izin vererek, arkadaşınızın mezarını görme hakkı vereceğim."

    Uzun süredir saraya kapatılmış olmanın ardından, elbette tüm kızlar, dışarı çıkmayı sabırsızlıkla bekliyormuş. Yaşça daha büyük hizmetlilerden biri, onları arkadaşlarının gömüldüğü yeri görmeye, yokuşa götürdüğünde, onlara şöyle demiş: "Şimdi, zamanınızın tadını çıkartıp eğlenebilirsiniz!" Ardından da güneyde kalan tapınağı işaret ederek, eğlenceleri bittikten sonra, oraya gidip, beraber çay içeceklerini söylemiş.

    Yıllardır sarayda kapalı olarak yaşayan kadınlar, dışarıda bulundukları anlardan, olabildiğince keyif almaya çalışmışlar. Yıllardır, dışarısını hiç görmemiş; yaban çiçeklerini, hayvanları, tepeleri artık unutmuşlardı. Her biri, evlerindeymiş gibi hissetmiş, gördükleri doğal ve gerçek güzellikler karşısında mest olmuş. Bu şekilde, bir müddet eğlendikten sonra, yaşlı hizmetlinin dediği gibi, çay içmek için tapınağa gitmişler. Yaşlı kadın, bu esnada "Ah, söylemeyi unuttum" demiş, "Burada, bizlere bir 'ölümsüz'den kalan bir eser var. Neden, gidip ona da bakmıyoruz?" Kadınlar, bu teklifi memnuniyetle kabul etmiş.

    Hizmetli, kadınları iki gruba ayırmış ve bir grubun girişte beklemesini, diğer grubun ise içeri girmesini istemiş. İçerideki grup, kapıdaki delikten diğerlerini izlemeye başlamış. Her biri, şaşkınlığını gizleyemeyerek, nasıl oluyor da hepsinin gölgesinin tepetaklak olduğunu ve batıya yürürken doğuya, doğuya yürürken ise batıya yürüyor göründüklerini sormuş. Yaşlı kadın, onların şaşkınlığını sakin ve mütebessim izlemiş; delikten tüm kadınlar bakana kadar da sessizliğini korumuş. Hepsi, merak içinde cevabı bekliyormuş. Kadın, nihayet açıklamaya başlamış: "Gördünüz, hepiniz bahtı kara, değersiz kişilersiniz ve bu yüzden, gölgeleriniz baş aşağı görünüyor. Kaderinizi kabul edin ve imparatorunuza sadakatle hizmet edin."

    Kadınlar, kaderin ne anlama geldiğinden dahi bihabermiş ve hepsi, yaşlı hizmetliyi takip ederek, sarayın yolunu tutmuş.

    İmparatorların saraylara genç kızları toplamaları geleneği bir müddet devam etmiş, ancak zaman içinde yok olmuş.

    Bu efsanenin çıktığı Başaşağı Tapınak ise bugün tarihi bir eser olarak ziyaret edilebiliyor.