Çin tarihinde "şiir tanrısı" olarak nitelendirilen Li Bai, Qinling sıradağlarını şöyle anlatır: Dağ yolunda yol almak, göğe çıkmaktan bile daha zor!
Sha'anxi'deki Qinling sıradağlarını görmeden bu Li Bai'yi anlamak çok zor. Bugün vadilerinde durduk. Göğü bile zor gördük desem, çok fazla abartmış olmam. Hangi yöne baksanız, art arda üç, dört dağ tepesini, giderek yükselen, giderek soluklaşan siluetler halinde görebiliyorsunuz.
"Dağ yolunda yol almak" zor da dağları delmek kolay mı!
İşte Yeni İpek Yolu Ekonomi Kuşağı yolculuğumuz bugün Qinling sıradağlarında devam etti.
Çin Ulaştırma Bakanlığı, basın mensuplarını Qinling dağlarında ağırlayıp, buraya açtığı tüneli anlattı.
Sinema salonu gibi düzenlenmiş bir salondayız. Perde yerine karşımızda dışbükey bir cam duvar var. Cam duvarın arkasında, salondan bir boy aşağıda bir başka salon... Burası Karayolları kontrol ve eşgüdüm merkezi. Sadece tünel için düzenlenmiş bir birim.
Gördüklerimiz çok etkileyici. Karşı duvarın ortasında bir büyük ekran var, yanlarda 70'erden 140 küçük ekranla birlikte bütün duvarı kaplamış. Hem önlerindeki ekranlardan hem duvardan yol takibi yapan memurlar var... 18 kilometre uzunluğundaki Tünel, bu salondan izleniyor, denetleniyor, müdahele birimleri harekete geçiriliyor.
Çin'in özgücüyle inşa edildi
O tünel, Qinling sıradağlarında en son açılan tünel: Zhongnanshan Tüneli. Bir ucundan öbürüne 15 dakika tutuyor. Dünyada başka örneği yok. Norveç'te 24,5 kilometre uzunluğunda bir tünel var ama tek tünel; oysa Zhongnanshan Tüneli, gidiş ve geliş yolu çifter şerit olmak üzere iki ayrı tünel olarak inşa edilmiş. Tünel, havalandırma sistemlerinin yüksekliği (661 metre) bakımından da dünyada birinci.
Bazı ülkelerle deneyim paylaşımı yapıldı, teknik destek alındı. Ancak tünel, tamamen Çin'in özgücüyle inşa edildi. Beş önemli araştırma birimi, bu projede çalıştı.
Karayolları, Tünel için bir ilk yardım hastanesi, bir itfaiye ve bir güvenlik birimi kurmuş. Bize bir tatbikat izlettiler, son derece gelişmiş donanım kullanıyorlar.
Karayolları kontrol ve eşgüdüm merkezi sayesinde, en küçük bir sorunda, ilk yardım, itfaiye ve güvenlik güçleri, 40 saniye veya en fazla 8 dakika içinde sorun yaşanan noktaya ulaşabiliyor.
Tünel inşası 2002 yılında başladı ve 2007'nin Ocak ayında tamamlandı.
Sha'anxi örnek gösteriliyor
Sha'anxi bütününde ulaşım inşasına büyük önem veriliyor. Kamuoyu araştırmaları, halkın ulaşımdan en memnun olduğu eyalet olduğunu göstermiş.
Sha'anxi'nin çöl, dağ ve yayla olmak üzere değişik coğrafi zeminlere sahip olması, karayolları inşasını güçleştiriyor. Buna rağmen bölgenin karayolları, tüm ülke çapında örnek gösteriliyor. Çin'in en büyük çaplı karayolu inşası da bu eyalette. Sadece Qinling sıradağlarında 4 otoyol tünel hattı inşa edildi.
Sichuan'da meydana gelen Wenchuen depreminde, yardım malzemelerinin yüzde 80'i Sha'anxi üzerinden gönderilmiş.
Tünelin ucundaki köy
Ve nihayet tünel çıkışındayız. Zhashui İlçe Başkanı, Zhongnanshan Tüneli sayesinde ilçe gelirlerinin altı yılda iki katına çıktığını söylüyor. İlçe, demir cevheri ile ilaç yapımında kullanılan bitkiler bakımımdan zengin. Ulaşım kolaylaşınca, bunların üretimi ve satışı kolaylaşmış. Müthiş doğa güzelliklerine sahip olan bölgede turizm yatırımları da gelişiyor. Bölgenin girişimcileri bazı yatırımlar yapmış, şimdi dışardan da gelecek yatırımlar var. Bölge rafting ve avcılık turizmine de elverişli.
Buradan bir köye doğru yola çıkıyoruz. Dağların sakladığı güzellikler seriliyor gözlerimizin önüne... Bir Çin köyünü ilk kez görüyorum. Çok etkilendim. Meyvesindeki, çiçeğindeki kokuyla, insan sıcaklığıyla memleketimdeki köylere benziyor.
Girişimci Çin kadını
Çin'de çok başarılı iş kadınları var. Bunlardan biri de Zhashui'den Zhang Chunhua. 28 yıl önce bu köye gelin gelmiş. 2006 yılında karayolu yapımı bu bölgeye ulaşınca harekete geçmiş ve ilçenin ilk lokantasını açmış. Bugün yılda ortalama 700-800 yuen geliri olan bir şirketin sahibi. Zhashui'de üç, Xi'an'da bir lokantası var. Köydan 300 kadını istihdam ediyor. Xi'an'da bir ev ve bir araba almış. İki çocuğunu üniversitede okuttuğunu söylüyor. Mutluluğu gözlerinden okunuyor!