Gansu eyaletindeki gezimizde İpek Yolu'nun izinde ilerlemeye devam ediyoruz. İkinci durağımız Wuwei.
Wuwei, yaklaşık 2 milyon nüfusa sahip bir kent. Bugünkü konumu itibarı ile kenti önemli yapan, Lanzhou, Yinchuan ve Xining'in, yani batıdaki üç başkentin merkezinde bulunması. Bu özellik, Wuwei'yi bölge için ticaret ve taşımacılık açısından önemli bir nokta hâline getiriyor. Ayrıca, tarihte Çin'in orta kesimini batısıyla, daha sonra da Orta Asya ile bağlayan tek rota olan Hexi Koridoru üzerinde yer alması, bu kenti hem tarihî açıdan hem de gezimizin ana teması olan "İpek Yolu" açısından çok önemli kılıyor.
Çin geneline şarap yapımını öğretmiş
"Şarap memleketi" olarak da bilinen Wuwei'de üzüm yetiştiriciliğinin tarihi MS 138 yılına dayanıyor.
Bölgeye üzümün gelişi, İpek Yolu sayesinde oluyor.
Hanwu İmparatoru'nun elçisi Zhang Qian, Xinjiang bölgesinden üzüm çekirdekleri ve bu konuda uzman kişiler getiriyor, böylece bugün Wuwei'in yer aldığı bölgede üzüm yetiştiriciliğinin temellerini atıyor. Daha sonra, bölge farklı hanedanlar döneminde -daima istikrarlı olamasa da- bu özelliğini koruyor ve ülke genelinde şarapları ile tanınıyor. Hatta Çin'in iç kesiminin, şarap yapım tekniklerini Wuwei'den öğrendiği belirtiliyor.
Günümüze gelince, Çin'in dışa açılma politikasını uygulamaya başladığı 1980'lerin başlarında üzüm yetiştiriciliği ve şarap imalatı da canlandırılıyor.
Önce üst kalite, sonra ihracat
Wuwei, 38. kuzey enleminde yer alıyor ve kentte yıllık ortalama sıcaklık 7-8 derece. Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı fazla, az yağış var ve bölgedeki su kalitesi de yüksek. Yetkililer, bu şartların, üzüm kalitesi için çok hayati olduğuna dikkat çekiyor.
Wuwei'de şarap üretilen birkaç tesis gezme fırsatı bulduk. Aralarından bazıları, Çin genelinde tüketilen ve bilinen markalara ait tesisler.
Mogao, diğerlerine kıyasla öne çıkıyor. 1981 yılında üretilmeye başlanan Mogao şarapları, ülke genelinde günden güne daha çok beğeni topluyor. Şirket, şu an için yıllık 10 bin ton şarap üretiyor.
Mogao şaraplarının üretildiği tesisler, asma bahçeleri ile şarapların üretildiği ve saklandığı kısımların yanı sıra, park ve özel kullanım için tahsis edilen alanları kapsıyor. Özel kullanımdan kasıt ise ilk olarak tatil maksatlı kullanılmak üzere kiralanacak konutlar, ikinci olarak da şarap üretmek isteyen kişilerin faydalanabileceği bahçe ve konutlar. Bu kişilerin üzüm yetiştirme süreci ise yine şirketin denetiminde gerçekleşiyor.
İnşaat hâlindeki kısımların 5 ila 8 yıl içinde tamamen hizmete gireceği belirtiliyor.
Bilgi aldığımız yetkililer, Wuwei şarabının Çin dışına satılmadığını söylüyor, ancak bunun gelecekteki hedefleri arasında olduğunu ekliyor. Üzerinde durdukları nokta, öncelikle belli bir kalitenin yakalanması ve Çin pazarında daha geniş bir pay kazanılması...
Üzüm festivali tanıtım için önemli
Gansu'da düzenlenen üzüm festivali de bölge şarapçılığının gelişimi için kritik önemde. 2011'de Lanzhou'da, 2012'de Jiayuguan'de düzenlenen festivale son iki yıldır Wuwei ev sahipliği yapıyor. Festival, bundan sonra sürekli olarak Wuwei'de düzenlenecek.
Festival, bölgeye has şarabın ve uzmanlarca övülen üzüm türlerinin Çin dışında tanınması için de fırsat sağlayabilir.
Çin'in şu anki projesi İpek Yolu'nun yeniden canlandırılması hedefi bağlamında baktığımızda, şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Nasıl geçmişte bu bölgeye üzüm yetiştiriciliği İpek Yolu vasıtasıyla gelmiş, buradan Çin'in iç kesimlerine şarap teknikleri İpek Yolu sayesinde aktarılmışsa, gelecekte de Wuwei şarabı ülke dışına, Orta Asya'ya, Türkiye'ye ve Avrupa'ya İpek Yolu'nun yeniden canlanmasıyla birlikte yine bu rota üzerinden ulaşacaktır...
Cenk Özkömür, Wuwei