Aksu'nun ilçesi Avant'a öğleden sonra varıldığında hedef Gobi Çölü civarında M.S. 480 yılından bu güne yaşayan Cücen Türkleri soyundan Dolan Halkı'na ait anıt mezarlardı. Yaklaşık 2-3 saatlik bir yolculuk sonrasında şaman döneminden kalma mezara ulaşılmıştı. Yol boyunca, Tarım Nehri kıyısında karşılaştığım bugünün Dolanlı bir ailesiyle de güzel ve duygusal anlar yaşadım.

    Avant'a dönüş gece saatlerine kaldığından, çölde kaybolmuştuk. Bir yandan, böyle bir anıt mezarı görebilmiş olmanın keyfini yaşaken, diğer yanda da gecenin karanlığında çölün nasıl aşılacağını düşünüyordum. Uzunca bir süre sonra yöneldiğimiz küçük bir ışık bizi Dolanlı bir çobanın yanına kadar götürmüştü. Onun karşılıksız dostça kılavuzluğu sayesinde çölden çıkılabilmişti.

    Bugün Uygurca konuşan Dolan Halkı çok fazla Türk Kültürü'nden izler taşıyan kendi kültürlerini, bugün devletin sağladığı çeşitli koruma ve geliştirme merkezleri sayesinde eskiden olduğu gibi sürdürebiliyorlar. Kültür merkezlerinde ise resim, müzik ve el sanatları eğitimlerinin her yaş grubuna yönelik olarak devam ettiğini gördüm.

    Umuyorum, Avant'ta tanıma fırsatı bulduğum Dolanlı değerli ressam, karındaşım Mehmet Can'ın işlerini Türkiye'de de bir süre sonra izleyebileceğiz.

    Dolan kültürünü ve insanını gerek fotoğraflarla, gerekse videolarla Türkiye'de anlatma konusunda sabırsızlanıyorum.