Çin'in kuzeybatısındaki Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan Turfan havzası, ülkede "Ateş Bölgesi" olarak biliniyor. Burada yazın gündüz hava sıcaklığı genellikle 40 dereceyi geçiyor. Buna rağmen Turfan şehrine sadece 10 kilometre uzaklıkta bulunan ve üzüm üretimiyle tanınan Üzüm Vadisi'ndeki hava serin ve rahatlatıcıdır. Uzaktaki karlı dağlardan gelen kar suları buraya şırıl şırıl akar ve olgunlaşmış üzümler asmalarda asılı durur.
Uzunluğu 8 kilometre ve üzüm ekili alanı 220 hektar olan Üzüm Vadisi'nin kenarlarında tuğladan yapılmış kırmızı evler bulunur. Burada Uygur milliyetinden binden fazla aile yaşıyor. Bir Uygur evine konuk olan muhabirimiz, bize şunları anlattı;
"Memet Hesen adlı ev sahibi 60 yaşında. Eve girdimizde Memet Hesen sevimli keçi yavrularına yem veriyordu. Eşi ise "Nan" denen Uygurların geleneksel ekmeğini yapıyordu. Uygur ailelerin çoğunluğu gibi, Memet ailesi de doğuda ve batıda iki sıra tek katlı evlere sahip. Evin damında kerpiçten yapılan ve rüzgarın dört tarafından geçebildiği üzüm kurutma odası bulunur. Üzüm kurutma odası burada yaşayan her ailenin evinde bulunuyor. Üzüm kurutma odasında birçok raf var ve toplanan üzümler bu raflara asılarak, yüksek sıcaklık ve rüzgarın etkisiyle kurutulduktan sonra, lezzetli kuru üzüm haline geliyor".
Turfan bölgesinde güneş ışığının bol, gündüz ile gece arasındaki sıcaklık farklılığının büyük olmasından dolayı yüksek kaliteli üzüm üretiliyor. Üretilen üzümlerin çoğunluğu kuru üzüm haline getirildikten sonra ülkenin çeşitli bölgelerinde satılıyor. Memet'in oğlu Erkin, 10 yıl önce üniversiteden mezun olduktan sonra memleketine dönerek Turfan Belediyesi'nde çalışmaya başladı. Erkin, ailesinin üzümden sağladığı gelirin ne kadar olduğu şeklindeki soruyu babasından bilgi aldıktan sonra, şöyle yanıtladı:
"Ailemin geliri, yıldan yıla artıyor. 10 yıl önce ailemizin üzümden sağladığı gelir 3 bin yuan civarındaydı, şu anda ise 10 bin yuanı geçiyor. Bu rakam benim ve eşimin maaşlarını kapsamıyor".
Memet Hesen son 10 yılı aşkın bir süre içinde, Üzüm Vadisi'ndeki Uygur ailelerinin yaşamında büyük değişikliklerin meydana geldiğini hatırlatarak, şöyle konuştu: "İleri ekim teknolojisini alarak çekirdeksiz kaliteli üzüm yetiştirdik ve turizm sektörüne de katkı yaptık. Bunun sayesinde her ailenin geliri günden güne artıyor. Orta gelirli bir aile olarak, birkaç yıl önce, onlarca yıldır oturduğumuz eski kerpiç evi yıkıp, yeni tuğla ev yaptık. Televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi ve motosiklet satın aldık".
Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Hükümeti'nden edinilen bilgilere göre, Çin'de reform ve dışa açılma politikasının uygulanmaya başlandığından bu yana hızla gelişen Xinjiang ekonomisi, yılda yıla hızla büyüdü. Bugünlerde Turfan şehrinin Üzüm Vadisi'nde yaşayan köylülerin yaşam seviyesinin yanı sıra çocukların eğitim düzeyi de yükseldi. Son yıllarda çok sayıda gencin üniversite sınavını kazandıklarını belirten Erkin, öğrendiği bilgileri çalışmalarında yetersiz olmasından dolayı, boş zamanlarında hukuk kitapları okuduğunu ve geçen yıl sınavdan geçerek hukuk diploması kazandığını söyledi.
Erkin'in eşi Aliye muhabirimize odalarını gösterdi. Odanın duvarlarına Uygur milliyetinin zarif geleneksel el sanat ürünlerinden olan halılar asılı, televizyon, çamaşır makinesi, buzdolabı gibi beyaz eşyaların üzerinde Uygur milliyetine özgü ipek ipleriyle nakış işlenmiş bezler örtülü. Aliye, muhabirimize oldukça güzel Uygur giysileri de gösterdi.
Misafirperver Memet, misafirlere ikram etmek için, sepetiyle tarlaya üzüm toplamaya gitti. Muhabirimiz de yaşlıyı takip ederek, üzüm tarlasına geldi. Olgunlaşmış ve salkımlar halinde asılı duran bu kadar çok üzümü ilk defa görünce hayran kalan muhabirimiz, yaşlı Uygur ile birlikte üzüm toplamaya başladı.
Belki Üzüm Vadisi'ndeki güzel ve sakin ortamın çekim gücü, belki de Uygur ailesindeki huzurlu havadan dolayı, muhabirimiz buradan ayrılırken içi hüzünle doldu.