Çin'de son yıllarda kitabevleri gelişmede büyük sıkıntı yaşadı. Özellikle internetin gelişmesiyle, e-kitap okuma ve online kitap satın alma gibi etkenler nedeniyle, kitabevlerinin işleyişi olumsuz ölçüde etkilendi.
Ancak son günlerde devletin ilgili kuruluşları tarafından kitabevlerinin gelişmesini destekleyen yönlendirici öneriler ortaya kondu. Bu sayede kitabevleri gelişme fırsatlarına kavuşacak. Öyleyse kitabevlerinin okuyucularını kaybetmemek için gelecekte hangi yönde gelişmesi gerekiyor?Ne tür şekilde yeni işleyiş modeli ve kâr fırsatları yaratması gerekiyor?Bugünkü programımızda bu soruların cevabını bulabilirsiniz.
Jiangsu eyaletinin merkezi Nanjing'deki sakinlere göre, kentteki Xianfeng Kitabevi sadece bir kitabevinden ibaret değil, aynı zamanda kentin simgelerinden biri. Bu kitabevinin merkez şubesi aslında bir otoparkta yer alıyordu. Kitabevi yapıldıktan sonra eski otopark yapısını bozmadılar. Otoparkın rampasının eski halini korudular. Şu an "okuma bulvarı" olarak kullanılan rampa, okuyucular tarafından en çok beğenilen ve hatıra fotoğrafı çekilen yer haline geldi.
"Sosyal iletişim platformu Weibo'dan burasının en güzel kitabevi olduğuna dair değerlendirmelere sık sık rastlıyorum."
"Bu kitabevi hem sakin, hem de gerçek bir kitabevi atmosferine sahip. Diğer kitabevleri yoğun ticari kaygı güdüyor."
Okuyucuların bahsettiği gibi, Xianfeng Kitabevi kültürel güzellikleriyle okuyucuları kendine çekerken, bu güzellikler kitabevinin her köşesine dağılmış durumda bulunuyor.
Kitabevi, okuma bölümü, sanat tasarım alanı, konferans ve etkinlik salonundan oluşuyor. Okuyuculara farklı bölümlerde farklı tatlar kazandırıyor. Kitabevinde her yıl imzalı kitap satışı, konferans, müzik ve film gibi yüzü aşkın faaliyet düzenleniyor.
Xianfeng Marka İşletme Yönetimi Anonim Şirketi Müdürü Zhang Xing 2008 yılında Xianfeng Kitabevi'nin yeni kazanç ortamı yarattığını belirterek şu bilgileri verdi:
"Örneğin biz kendi kültür şirketimizi kurarak, kendi kültürel ürünlerimizi yarattık, bu sayede kitabevine yeni kâr artışı sağlandı. Öte yandan her kitabevimizde okuyuculara hizmet vermesi amacıyla bir kafeterya da kurduk."
Özgün kültürel ürünler, kamusal dışa açık platformlar… Bu kültürel etkinlikler kitabevine okuyucu çekmekle kalmayıp, kentin kültür markası haline geldi.
Ne var ki akıl almaz olanı, bu kitabevinin geçtiğimiz yıllarda büyük zorluklar yaşayarak, birkaç milyon yuan zarar etmesidir. 5 yıl önce online kitabevlerinin hızla gelişmesiyle, okuyucuların alışveriş ve kitap okuma biçiminde değişiklik yaşandı. Kitabevlerindeki maliyetin yüksek, iş felsefesi ve biçimi açısından nispeten geri kalması gibi iç ve dış etkenlerden dolayı, çok sayıda kitabevi çalışmalarını sürdürmekte zorlandı. Hatta bazı kitabevleri kent kültür haritasından bile kayboldu. Bu durum toplumun çeşitli çevrelerinde geniş kaygı uyandırdı.
Bütün zorluklara rağmen Xianfeng Kitabevi gibi bazı kitabevleri gelişmek için reform ve yenilik yaratma çalışmaları başlattı. Diğer yandan, hükümet kitabevlerine destek sağlarken, gelişmesi için elverişli koşullar yaratıldı.
Son yıllarda devletin ilgili kuruluşları kitabevlerinin gelişmesine yardım amacıyla, kitapların toptan ve perakende satışına yönelik katma değer vergisi kaldırıldı, ayrıca kitabevlerine mali desteği daha da arttırdı.
Shanghai Belediyesi Basın Yayın Müdürü Xu Jiong, hükümet yardımının kitabevlerinin varlığını sürdürebilmesini sağladığı gibi, onları yenilik yaratma ve sürdürülebilir gelişme yoluna yönlendirdiğini savundu.
Xu, Shanghai belediyesinin son yıllarda açılım düşüncesine ağırlık verme, değerlendirme yapma ve politik yardım alma gibi yollarla, başka eyalet ve kentlerdeki çok sayıda seçkin kitabevini Shanghai'ye çektiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sektörün lideri ve yenilik yaratıcısı olan bu kitabevleri, okuyucuları heyecanlandıran ve diğer kitabevlerine beyin fırtınası yaptıran unsurları getirdi. Daha sonra bu yeni unsurlar Shanghai'de benimsendi, yeni yaratıcılık keşfedildi, piyasa gittikçe dinamizm kazandı."
Örneğin, Dazhong (Popüler) Kitabevi Shanghai'de kadın ve film temalı özel şubelerini açtı. Popüler Kitabevi ülkedeki ilk 24 saat hizmet vermeyi deneyen kitabevlerinden biri olma özelliği taşıyor. Bu yıl Boku Kitabevi de okuyucular için 24 saat hizmet etmeye başladı.
Çin Devlet Basın Yayın Radyo Film ve Televizyon Genel Müdürlüğü'ne bağlı Baskı Dağıtımı Müdürü Wang Yanbin kitabevinin işleyiş tarzının yenilenmesiyle ilgili olarak şu bilgileri verdi:
"24 saat hizmet veren kitabevlerinin açılmasını ve otomatik kitap satma makinesinin kurulmasını teşvik ediyoruz. Kitabevlerinin kültürel turizm, yaratıcı tasarım, lojistik hizmetler gibi ilgili sektörlerle daha da kaynaşmasını destekliyoruz. Okuma ve öğrenme, sergiler, partilerin düzenlenmesi, yenilikçi bir yaşam tarzı unsurlarını bir araya getiren kültürel mekanı oluşturmaya çalışacağız."
Çin Devlet Basın Yayın, Radyo, Film ve Televizyon Genel Müdürü Cai Fuchao, adı geçen teşvik belgesindeki kitabevlerinin sürekli sağlıklı gelişmesi için sağlam zemin hazırlandığını ve elverişli koşullar yaratıldığını savunarak, konuşmalarına şöyle devam etti:
"Değerlendirme mekanizması daha standart hale getirerek, rehberlik, yönetim ve sektörlerin öz disiplinini arttıracağız; köy ve kasabalarda kitabevi kurulması çalışmalarına ağırlık verilecek ve tüm olanaklarla ilerletilecek; rehberlik politikası yardımı, sermaye yardımı, devletin hizmet satın alma yardımı gibi yollarla kitabevlerinin kamu kültür hizmetlerine katılması teşvik edilecek; piyasa denetim ve yönetimi arttırılacak, patent ihlallerine ve yasadışı yayın ürünlerine darbe indirilecek, böylece kitabevlerinin gelişmesi için daha adil ortam yaratılacak."
Politikanın sağladığı güven ve yaratıcılığın canlandırılması sayesinde kitabevlerinin yeniden dinamizm kazanması bekleniyor.