CRI Hakkında | Eski Versiyonumuz
Moğolların halk kültürü (3)
  2014-11-26 20:44:58  cri

Oyratlar için eşik üstünde yemek yemek, yemek sırasında büyük sesle bağırmak, tepsiye veya çanaklara vurmak, yemek seçmek için çanakları taramak, mutfak aletlerini birbirine vurmak, tükürmek ve öksürmek gibi hareketler ayıp sayılır. Yemek sırasında tükürmek veya öksürmek zorunda kalanların bunu başlarını arkaya çevirerek veya dışarı çıkarak yapması gerekiyor. Öte yandan, Oyratlar, sofradan önce tanrılara ve atalara dua ederler ve çubukları çanak merkezine dikmezler. Baba ve oğlunun eşi, ağabey ve erkek kardeşinin eşiyle aynı sofrada oturmaz. Oyratlar, birisine çakmak veya bıçak verirken, bıçağın ve çakmağın ucunu kendilerine doğru çeviriler.

Oyratlar, bozkırlarda otları sökmezler ve kuşları vurmazlar. Onlara göre, büyükbaş hayvanlar otlarla beslenir ve kuşlar sayesinde insanlar yalnızlıktan ve kötü böceklerinden uzak dururlar. Sığır, at, koyun ve develerin başlarını kesmezler ve köpekleri vurmazlar. Yolda yürüyen, büyükbaş sürüsünü görünce, kenara çekilirler ve büyükbaş sürüsünün arasında yürümezler. Birinin büyükbaş sürüsüne zorla girdiğinde, hayvanlar tarafından sıkıştırılarak veya ezilerek öleceğine inanırlar. Ne ekersen, onu biçersin şeklindeki görüşü kabul ederler Oyratlar, izin almadan başkalarının büyükbaş sürüsünü saymazlar. Başka çadırları ziyaret ederken, çadırın güneybatısında at bağlanan direkten inerler, çadırın ana kapısından inmezler.

Oyratlar, terbiyeye büyük önem verirler. Birbirlerini tanıyanlar, karşılaştıklarında selamlaşırlar ve aile mensuplarının hatırını, hayvanların durumunu sorarlar. Yşlılar uzaktan dönen çocuklarını görünce yanaklarından öperler. Aynı yaştaki insanlar birbirleriyle karşılaştıklarında kucaklaşırlar ve eğilerek selam verirler. Oyratlar, ister zengin, ister fakir olsun, kendisinden büyük olanlara "Siz" diye hitap ederler. Eve girerken, oturulurken, çay içerken, yemek yerken veya içki içerken ilk sıra yaşlılara verilir. Öğretmen (Moğolca'da Baksi) ve doktor (Moğolca'da emch) bir aileyi ziyaret ettiklerinde, değerli konuk olarak ağırlanır.

Birbirlerine Hada (beyaz renkli ipek kumaş) hediye etmek, Oyratların değerli konukları ağırlamadıklarında ve bayramlaşmalarındaki vazgeçilmez bir protokoldür. Değerli konuklar ve yaşlılar karşılandığında kollarının üzerine koyulan Hada hafifçe eğilerek uzatılır. Bu, değerli konuklara verilen saygıyı gösterir. Aynı yaşta insanlar karşılaştıklarında kollarının üzerine koydukları Hada'yı yatay şekilde kaldırarak karşı tarafa uzatırlar. Yaşı büyük olanlar, yaşı küçük olanlara Hada hediye ederken, genellikle Hada'yı küçüklerin boynuna veya omuzuna koyar, bazen de Hada'yı diğer hediyeye sarılı halde karşı tarafa verirler. Bazen de Hada verirken uğur şarkıları söylenir.

Oyratların, tarihten beri Çin'e özgü ferahlatıcı tütün şişesi hediye etme geleneği vardır. Aynı yaşta insanlar karşılaştıklarında, şişeyi sağ avucunda tutarak karşı tarafa uzatırlar. Şişeyi alan taraf ise şişeden avuca az miktarda ferahlatıcı madde döker ve parmak ucuyla koklar. Daha sonra şişeyi verene tekrar iade eder. Verenler kadınlar olursa, öncelikle şişeyi alnına hafifçe dokundurarak ve eğilerek şişeyi açarlar. Daha sonra şişeyi sol elleriyle yaşlılara uzatırlar.

Oyratlar, son derece misafirperverdir. Konuk geldiğinde, ev sahibi tanıyıp tanımadığına bakmadan, konukların hatırını sorar. Daha sonra konuğu evin içerisine davet eder. Konuğu salonunun tam merkezindeki yerde oturmasını sağlar, bu onlara verdiği saygıyı gösterir. Evde yaşlı bulunması halinde, konuklar yaşlıları evin en üst yerine oturmaya davet ederler. Konuklar daha sonra evde bulunan insanları selamlar. Evin hanımı sofraya kızartılmış pide, yağlı pide, tereyağı, şeker koyar (kırsal kesimlerde yaşayan Oyratlar ise sofraya pide ve şekerler getirirler). Ev sahibi daha sonra, iki eliyle konuklara çay ikram ederler. Bu, konuklara veren önemi gösterir.

Oyratların kendilerine özgü içki içme gelenekleri vardır. Konuklar yaşlı olursa, sağ elleriyle ev sahibine içki ikram ederler. Ev sahibi de içkiyi ayakta ve eğilerek kabul eder. Daha sonra bir yudum içtikten sonra, içkiyi konuklara çevirir. Konuklar içkiden küçük bir yudum alarak içkiyi tekrar ev sahibine devreder, ev sahibinin ise mutlaka içkinin tamamını içmelidir. Aynı durum, konuklar için de geçerlidir. Protokole özel önem verenler ise yaşlıların ikram ettikleri bardaktaki içkiyi içmeden sofradaki diğer konuklara da ikram ederler. Bu hareket, yaşlılara ve evde oturanlara saygıyı yansıtır. İçki içmeseler bile konukların ev sahibinin ikram ettiği içkiyi ağzına götürmesi gerekir. Daha sonra bu içkiyi ev sahibine geri verebilirler veya diğer konuklara uzatabilirler. Aynı yaşta insanlar, içki içerken, fazla protokol uygulanmaz.

İlgili Haberler
Yorumunuzu Gönderin
Çin-Türkiye ilişkilerinde yeni kilometre taşı
Çin-Türkiye ekonomik ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türk Lirası, Çin finans dünyasına ayak bastı.
Çinli kulüpler büyük transferlerine devam ediyor

Chelsea'nin yıldız orta saha oyuncusu Oscar, 60 milyon avroya Çin'e gelmeye hazırlanıyor. Peki Çinli kulüpler yabancı futbolcular için ne kadar para ödüyor? Bu sorunun cevabı ve haftanın ekonomi gündemine genel bir bakış için Ekodiyalog'a kulak verin.

Diğerler>>
Çin'de 2016'da neler konuşuldu? (1) (Çin Mahallesi)
Çin'de 2016 yılında gündemde neler vardı? Çinlilerin en çok dikkatini çeken gelişmeler nelerdi? Çin Mahallesi'nin sakinleri, 2016'yı nasıl geçirdi?
Çin'in 5. büyük icadı 24 Sezon nedir? (Çin Mahallesi)
Çinlilerin günlük hayatına yön veren bir takvim sistemi olan 24 Sezon'a kâğıt, pusula, matbaa ve baruttan sonra Çin'in 5. büyük icadı diyenler de var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan 24 Sezon, bir kez daha gündemde.
Diğer>>
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (07-01-2015)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (19-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (05-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (08-10-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (24-09-2014)
Diğer>>
Anket
Soru-Yanıt
  • Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde Çin'in gücü ortaya kondu

  • Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 31 Mart-1 Nisan günlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen ve dünyanın odaklandığı Nükleer Güvenlik Zirvesi'ne katıldı.
    Diğer>>
    İzleyici Postası
  • Koyun yılınız kutlu olsun (Pınar Koçak)

  • Koyun Yılının en güzel müjdeler, en güzel sürprizlerle kapınızı çalması dileğiyle...
  • Çin kadınlarına (Ali Güler)

  • Düşlerimde gelir bir güzel bana, alır götürür beni uzak bir diyara...

    Diğer>>
    Linkler
    © China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
    16A Shijingshan Road, Beijing, China