Geleneksel Bayramlar

Nevruz Bayramı, Kırgızların en eski geleneksel bayramlarından biridir. Bu bayram, genellikle her yılın 21 Mart günü veya ay takviminin Chunfen gününde kutlanır. Bayram sırasında yediden yetmişe herkes milli kıyafetleri giyer ve çeşitli kutlama etkinlikleri düzenlenir. Bayram sabahı erken saatlerde aile reisleri yataktan kalkar, odanın ortasında servi dallarını yakar, "Alas" adlı şarkıyı söyler ve yeni yılda mutluluk ve esenlik dilemek için duman tüten dalı aile mensuplarının başlarında dolaştırır. Daha sonra tüm aile mensupları arpa ve buğdaydan pişirilen yulaf (Kırgızca: Keque) yer.

Roziyet, yani Ramazan Bayramı: Farsça kçkenli Roziyet kelimesi, oruç tutmak anlamına gelir.. Kırgızlar, Roziyet'i düzenlenen çeşitli etkinliklerle kutlar. Roziyet gününde renkli elbiseler giyerler, bayramlaşırlar, akraba ve dostlarını yemeğe davet ederler ve birbirlerine hediye verirler. Kutlamalar, 3 gün sürer.

Kırgızlar, Kurban Bayramı'nı Hicri takvime göre her yılın 12. ayının onuncu gününde, yani Roziyet Bayramı'ndan tam 70 gün sonra kutlarlar. Arapça'da "kurban kesme" anlamına gelen "Kurban", Allah'a şükranları ifade etmek için büyükbaş hayvan kesmektir. Kurban Bayramı'nın ilk günü güneş doğarken, yetişkin Kırgız erkekler bayram namazı camiye giderler. Namazın ardından koyun kesilir ve ziyafetler hazırlanır. Kırgızlar, Kurban Bayramı'nda bayramlaşır ve çeşitli kutlama etkinlikler düzenler.

Evlilik Gelenekleri

Kırgızlar, tek eşliliği uygular ve ailenin dışındaki insanlarla evlenme kuralına uyarlar. Ailenin doğrudan 7 neslinden veya akrabasının 5 neslinden mensuplar arasında evlilik yapılmaz. Düğün töreninin ön çalışmaları, kız evinde yapılır. Gelin yatakta bağdaş kurarak oturur ve erkek tarafının temsilcilerini bekler. Damadın ailesinden temsilciler geldiklerinde, kızın ailesi tarafından ağırlanır. Ertesi gün, tören resmen başlar. Gelin ve damat birlikte muhtarı ziyaret eder ve imam önünde nikah töreni düzenlenir. İmamın tanıklığında gelin ve damat tuzlu pide veya yağlı peynir yerler. Bu hareket, ömür boyunca zorlukların üstesinden ortaklaşa geleceklerini simgeler. Bu törenin bitiminde renkli ve zengin geleneksel kutlama etkinlikleri başlar. Bu etkinliklerin başında buzkaşhi ve at yarışı gelir. Damat ikinci gün gelinin evinde kalır ve gelin ile resmi evliliğe başlar. Üçüncü gün ise yakınlar ve komşular yeni evlileri kutlamaya gelirler ve gelini kendi evinden damadın evine yollarlar.

Şecere

Kırgızların soy ağacında klan, kabile ve aile kayıtlıdır. Geleneklere göre, 7 yaşını dolduran her Kırgız erkeğin 7 nesil atanın şeceresini ezberlemesi gerekir. Kırgızların klan ve kabile şecerelerinde genellikle klan, kabile ve ailenin kökleri, isimleri, yan kaynakları, başarıları, tüzükleri, unvanları, fermanları ve göç tarihleri bulunur Kırgızların aile şeceresinde doğrudan 7 nesil atanın isimleri ile akraba isimlerini bulmak mümkündür.

Din

Kırgızlar, ilk başta Şamanizm'e inandı. Günümüzde Helongjiang eyaletine bağlı Fuyu ilçesinde yaşayan Kırgızlar halene Şamanizm'e inanıyor. Xinjiang'ın Taçen ilçesinde yaşayan Kırgızların çoğu Budizm'in Tibet koluna, diğer bölgelerde yaşayan Kırgızlar ise İslamiyet'e inanıyor.

Selamlaşma

Kırgızlar, terbiyeye büyük önem verirler. Yediden yetmişe herkes birbirleriyle karşılaştığında selamlaşır. Yolda bir araya geldiklerinde, ellerini göğüslerine çarparak ve eğilerek selam verirler ve aile mensuplarının hatırlarıyla besledikleri büyükbaş hayvanların durumunu sorarlar. Bunları sormak, Kırgızlar arasında kalıplaşmış gelenek haline geldi.

Kırgızların sadık kaldıkları toplumsal değerler arasında sıcakkanlılık, misafirperverlik, birlik ve beraberlik ile dayanışma, yaşlılara saygı ve çocuklara şefkat ile sadakat ve taahhütlerini yerine getirme bulunuyor. Kırgızların bu değerleri öğrenmesi küçük yaşlarda başlar. Herkesin sıkıca uyguladığı bu değerler ihlal edildiğinde tüm toplum tarafından kınanır. Kırgızlar, son derece misafirperverdir. Dışarıdan bozkıra bir kişi geldiğinde, Kırgızlar bu kişiyi konuk olarak görür ve yemek ile konaklama imkanları sağlarlar. Dayanışma, birlik ve beraberlik içinde yaşayan Kırgızlar, yardıma koşan bir etnik gruptur. Kırgızlar ailelerinde tüm mensuplar arasında uyumlu bir ilişki bulunur. Baba ve oğul, anne ve kız, karıkoca, kardeşler ve bacanaklar arasında karşılıklı saygı ve sevgi vardır.

Kırgızlar toplu otururken, ya bağdaş kurup yere otururlar, yada dizüstü çökerek otururlar. Bacakların açılması veya uzatılması uygun bulunmaz. Bunun yanı sıra, Kırgızlar renkli ipleri atmayı günah sayar. Anne babalarla yaşlıların önünde çocuklarını övmeyi de doğru bulmazlar. Özellikle överken "şişman" ve "güzel" gibi kelimeleri kullanmazlar, çünkü bu kelimelerin çocukların sağlığına zarar getireceğine inanırlar. Kırgızlar, aya ve yıldızlara şikâyette bulunmaktan kaçınır, aksi halde felaketlerle karşılaşacaklarını düşünürler. Kırgızlar, akşam saatlerinde beyaz eşyalarını ortaya çıkarmayı da günah sayarlar.

Kırgızlar, biri öldüğü zaman mümkün olduğu kadar kısa zamanda toprağa verirler. Cenaze törenine yalnızca erkekler katılır, kadınlar ise mezarlığa gitmez. Ölenler için yas tutulan günlerde yakınları içki içmez. Yaşlılar öldükten sonra, akrabaları 40 gün saç ve sakallarını kesmez ve bir yıl boyunca içki içmezler.