xinjiang20140205
|
Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde yer alan Altay ili, yüzölçümü bakımından İsviçre'nin üç katına eşittir.
Burada kış ayları çok soğuk, yaz ayları ise serin geçer.
Altay ilinin güneyinde Kurban Turgut Çölü bulunur. İl, kuzeyde Rusya, batıda Kazakistan ve doğuda Moğolistan'la sınırdaştır.
Tarbağatay'la birlikte İli (Yili) Kazak Özerk İli'nin iki idari biriminden biri olan Altay ili, Altay kentinin yanı sıra Kaba (Habahe), Ceminey (Jimunai), Burultokay (Fuhai), Burçin (Bu'erjin), Köktokay (Fuyun) ve Çingil (Qinghe) ilçelerinden oluşur.
Burası, İpek Yolu'nun çayırlıktaki tek uğrağıdır. Sendohoza (Sandaohaizi) kasabası yakınında devasa taşlardan oluşan yığın, Altay Dağı kaya resimleri, Çingil ilçesindeki Göktürk geyikli taşları, heykelleri ve höyükleri İpek Yolu boyunca gelişen uygarlığın kalıntılarından bazılarıdır. Burada Hanlar, Kazaklar, Uygurlar ve Huiler başta olmak üzere 36 etnik grup yaşar. Nüfus yoğunluğu kilometrekarede sadece iki kişidir.
Bölgede en kalabalık grup olan Kazaklar, Müslümandır. Hayvancılıkla geçinen yerel halk, et ve süt ürünlerini bol tüketir.
Altınıyla ünlü Altay, Çin'de bu madenin çıkarıldığı en önemli bölgelerden biridir.
"Altay'da 72 vadi, her vadide de altın vardır" sözü halkın dilinden düşmez.
Altay'ın, "altın dağ ve gümüş su"dan oluştuğu söylenir. İrtiş Nehri'nde bulunan tuhaf biçimli taşlar, turistlere hediyelik eşya olarak satılır.
İlde birçok nehir ve göl vardır. Örneğin, Kanas (Kanasi) ve Ulungur (Wulungu) gölleri buradadır. İrtiş, Ulungur ve Ceminey nehirlerinden oluşan üç akarsu sistemi, Altay'ı boydan boya geçer ve küçüklü büyüklü 56 ırmak halinde kollara ayrılır. Söylentiye göre, Kanas Gölü'nde gizemli bir canavar yaşar. "Dünyanın temiz yeri" olarak adlandırılan Kanas, Moğolca "güzel ve gizemli göl" demektir. Kanas Gölü, Çin'deki en derin dağ gölüdür. Kaynağı Altay ilinde olan İrtiş Nehri, Çin'de doğup Kuzey Buz Denizi'ne dökülen tek nehirdir.
Bilim adamları tarafından "insanoğlunun tarım uygarlığından önceki göçebe yaşamının canlı müzesi" olarak nitelenen Kanas, "Çin Devlet Jeoloji Parkı", "yabancıların Çin'de gitmeye değer buldukları 50 yerden biri", " dağ kayağının doğum yeri" ve Çin'de Moğol etnik grubunun bir kolu olan Tuvaların yaşadığı tek yerdir.
Altay ili berilyum, beyaz mika taşı ve potasyum feldspat rezervleri bakımından Çin'de ilk sırada yer alır. Orman alanı ve kereste miktarı yönünden ülke birincisi olan Altay, Xinjiang'daki en büyük doğal orman alanıdır. Altay'da üretilen ferulik asit, eklem iltihabı ve romatizma tedavisinde çok etkilidir. İl topraklarında kuğu, ceylan, leopar, yabani eşek, kızıl geyik ve yabani koyun gibi hayvanlar yaşar.