2012'de 410 bine ulaşan öğrenci sayısının, 2013 yılında 490 bine yükseleceği tahmin ediliyor. Son verilere göre, Çin'de yurtdışı eğitim piyasası sürekli büyüyor.

    Çin'de eğitimle ilgili hizmet veren en büyük internet sitesi "education on-line" tarafından 2012 yılında yayımlanan rapor, son yıllarda eğitim için yurtdışına çıkanların sayısının hızla arttığını gösteriyor. 2011 yılında eğitim amacıyla yurtdışına giden 340 bin kişinin yarısının gidiş nedeni ise lisans eğitimi.

    Bu öğrencilerin beşte birini ise Çin'in ÖSS'si olarak bilinen "gaokao"ya katılmaktan vazgeçen öğrenciler oluşturdu. Üniversiteye giriş sınavına girmeyi reddederek, yurtdışında eğitimi seçen Lü Tiantian, bu konuda şunları söyledi:

    "Yabancı ülkelerde verilen eğitimin, ülkemizdeki eğitime göre daha kaliteli olduğunu düşünüyorum. Dışarıda eğitim görmekle, bir kişinin sadece eğitim seviyesi değil, aynı zamanda yaşam tecrübesi de artar."

    Lü Tiantian, 2013 yılında gaokao'ya girmekten vazgeçti. Yurtdışında eğitimi seçen diğer öğrenciler gibi, Lü Tiantian'ın da yabancı bir ülkede başlayacak yeni yaşamına dair büyük beklentileri bulunuyor.

    Eğitimini İngiltere'de sürdürmek isteyen Tiantian'ın annesi Jili ise bilişim teknolojisi uzmanı. Tiantian'ın yurtdışında okuma arzusunu destekleyen annesi, çocuğunun kendisinden daha rahat bir yaşam sürmesini istiyor. Jili, bu konudaki görüşlerini şöyle aktarıyor:

    "Kızım gaokao'ya katılmadan yurtdışına gidecek. Lisans eğitimini dışarıda almasa, daha sonra belki pişman olabilirdim. Bu yüzden, onu yurtdışına göndermeye karar verdim. Çin'de eğitimin, fazla disiplin ağırlıklı olduğunu düşünüyorum. Ama yurtdışındaki eğitim, öğrencilerin kendi özelliklerini ortaya koymaları açısından daha faydalı. Herkes, kendine özgü niteliklere sahip. Bu niteliklere sahip olmayanlar, iş bulma konusunda da zorlanacaktır."

    Eskiden yurtdışında eğitim, sadece zengin ailelerin çocukları için bir seçenekti. Ama günümüzde, ekonominin gelişmesiyle orta gelirli aileler de çocuklarını yurtdışına gönderme imkânına kavuştu. Yurtdışında eğitim de giderek yaygınlaşan bir seçeneğe dönüştü. Tiantian'ın annesi, eğitim masrafları konusunda ise şöyle konuşuyor:

    "Şu an yurtdışında eğitim almak, yurtiçine kıyasla kesinlikle daha pahalı. Ama çocuğun geleceği için buna değer. Günümüzde, çoğu ailenin tek çocuğu var. Biricik çocuğumuz için de elimizden ne gelirse yapar, tüm gücümüzü harcarız. Yurtdışında eğitim görmek pahalı, ama buna dayanabiliriz."

    Türkiye'deki ÖSS'ye benzer bir şekilde, Çin'de üniversiteye giriş için yapılan "gaokao"nun 1997 yılında yeniden uygulamaya girmesiyle birlikte, öğrenciler bu sınavı geçerek yüksek eğitim fırsatı yakalamayı arzuluyorlar.

    Çin'in büyük nüfusu nedeniyle üniversiteye giriş sınavı da her geçen gün daha zorlu bir hâl alıyor. Bunun dışında, üniversite mezunu sayısının artmasıyla, son yıllarda istihdam sorunu da ciddileşiyor.

    Bu yılın nisan ayı sonu itibarıyla üniversite mezunlarının iş bulma oranı yüzde 28,4'tü. Bu oran, geçen yılın aynı dönemine göre 10 puan düştü. Yurtdışında eğitim görmenin, çocuğunun iş bulmasına da katkı sağlayacağını belirten Tiantian'ın annesi, sözlerine şöyle devam ediyor:  

    "Çin'de üniversite mezunları, artık iş bulma konusunda çok zorlanıyorlar. Belki, üniversitede öğretilenler ile gerçek iş hayatında arananlar arasında büyük fark vardır. Çocuklar derslerine iyi çalışmıyor da olabilirler. Gerçek nedenini bilmiyorum. Ama üniversitede iyi notlar almanın, daha kolay istihdam edilme anlamına gelmediğinden eminim. Yurtdışında sadece lisans eğitimi değil, mesleki eğitim gören çocuklar da piyasanın ihtiyacını karşılayabilir. Belki ülkemizdeki yüksek öğretim kuruluşları bu konuyu çok az dikkate alıyor. Bu yüzden, istihdam sorunu giderek artıyor."

    Yurtiçinde rekabetin çok çekişmeli olmasının dışında, Çin'in para birimi renminbinin değerinin sürekli yükselmesi ve yabancı ülkelerin Çin'e yönelik vize politikalarını gevşetmesi de yurtdışında eğitime rağbetin artmasına yol açtı.

    Shenzhen kentinde bir yurtdışı eğitim kuruluşunun müdürü olan Peng Lei, renminbinin değerinin yükselmesiyle, yurtdışında eğitimin maliyetinin de düştüğüne dikkat çekiyor. Peng, sözlerini şöyle sürdürüyor:

    "İngiliz para birimi pound, Avustralya Doları ve Kanada Doları'nın değeri yüzde 30 oranında düştü. Böylece, yurtdışında eğitim maliyeti de yüzde 30 oranında azaldı. Bunun yanında yabancı ülkelerin, Çinli öğrencilere uyguladıkları eğitim politikaları da gevşetiliyor."

    Lisans eğitimi dışında, ortaokulu bitirdikten sonra eğitim için yurtdışına gönderilen öğrencilerin sayısı da çoğalıyor. Bu da Çin'de yeni görülmeye başlanan bir durum.

    Yurtdışı eğitime rağbetin artması, toplumda "beyin göçü" endişelerine de yol açtı. Bu konuda, 21. Yüzyıl Eğitim Araştırmaları Enstitüsü Başkan Yardımcısı Xiong Bingqi, bunun tamamen kötü bir durum olmadığı değerlendirmesinde bulunuyor.

    Yurtdışında eğitim eğiliminin, toplumun Çin'deki eğitim reformunun hızlandırılmasından yana olduğunu gösterdiğine dikkat çeken Xiong, ülkedeki eğitim seviyesinin reformla yükseltileceğini dile getirdi. Xiong, sözlerine şöyle devam etti:

    "Eğitim birimlerimiz ve yüksek öğretim kuruluşlarımız, üniversite giriş sınavına katılmak yerine, yurtdışında eğitimin tercih edilmesinden dersler almalı ve eğitim sistemimizde reform yapmalı. Bu reformlarla yüksek öğretim kalitemiz de artacak."