Çin'in güneydoğusundaki Guizhou eyaletinin Wuchuan Gelao Özerk İlçesi ve Daozhen Gelao Miao Özerk İlçesi'nde, 4 milyondan fazla nüfusa sahip olan Gelao Milliyeti yaşıyor. Geri kalan Gelaolar ise Yunnan ve Guangxi eyaletlerinin bazı bölgelerinde dağınık bir şekilde yerleşmişlerdir.

    Gelaoların yaşadıkları bölge, Guizhou ve Yunnan eyaletlerinin sınırındaki Yunnan-Guizhou platosunun Sichuan havzasına geçiş şeridinde bulunur. Coğrafi yapısı karmaşık olan bu bölgenin aldığı yıllık yağış miktarı, ülke ortalamasından daha yüksektir. Zengin su, hayvan ve bitki kaynaklarına sahip olan bölge, tarım ve diğer sektörlerin gelişmesi için uygundur.

    Gelaolar esas olarak tarımla geçinirler. Gelaolar düz olan bölgelerde çeltik, dağlık bölgelerde ise kuraklığa dayanıklı ürünler yetiştirirler.

     Gelaoların kendi dili vardır, Gelao dili Han-Tibet dil ailesine aittir. Ancak Gelaoların kendi yazısı yoktur, genellikle Han yazısını kullanırlar.

    Ağaç besleme bayramı

    Gelaolar, Bahar Bayramı ve Gelao Yeniyılı olmak üzere yılda iki kez bayram kutlarlar. Bahar Bayramı'nın tarihi, örf ve adetleri, Han milliyetiyle hemen hemen aynıdır. Dolayısıyla Gelaolar da Hanlar gibi bu bayrama büyük önem verirler. Gelaoların ikinci bayramı olan Gelao Yeniyıl Bayramı ay takvimine göre, yılın üçüncü ayının üçüncü günü kutlanır. Gelaolar yaşlı ağaca taparlar, bayram sırasında ağaca yemek verirler. Bu, Gelao Yeniyıl Bayramı'nın en önemli içeriğini oluşturur. Gelaoların "Ağaç Besleme" ya da "Ağaca Tapma" geleneği, ağacın, dünyadaki herşeyin ruhu ve canı olduğuna inanmalarından kaynaklanıyor.

    "Pilav verdim salkım salkım meyve ver"

    Bayramın ilk günü "Kaplan Günü" olarak da adlandırılır. O gün her aile, pirinçten yapılan içki, domuz eti, balık ve yapışkan pirinçten yapılmış pilav gibi yemekleri yanlarına alıp dağa, ağaca tapınmaya giderler. Dağa çıkan kalabalık, en yüksek ve en yaşlı ağacı seçerek, ağaca tapınma töreni düzenlerler. Tören sırasında ağacın önünde fişek patlatılır, kağıt para ve tütsü yakılır, diz çökülüp alınlar yere konarak ağaca ibadet edilir. İbadet bitince, bazıları ağaç kabuğunu üç yerinden kesip açar, diğerleri ise ağacın açılan yerine et, pilav doldurup içki döker ve sonra kesilen yeri kırmızı kağıtla kapatır.

    Ağaca yemek verirken, farklı ağaca farklı sözler söylenir. Örneğin, eğer yemek verilen ağaç meyve ağacıysa, "Pilav verdim salkım salkım, et verdim topak topak meyve ver" denir.

    Ağaca tapınma töreninden sonra bir araya gelinerek bayram kutlanır.

    Bazı bölgelerde ise Ay takvimine göre yılın 8'inci ayının 15'inci günü köydeki kutsal ağaç olan "Budalık Ağacı"na boğa yüreği ve taze pirinçten yapılan pilav gibi yemekler verilerek bereket yılı dileğinde bulunulur.

    Gelini köyün girişinde teslim ederler

    Gelaoların düğün törenleri ilginçtir. Gelao kızları düğünden üç gün önce ağlamaya başlarlar. Buna Gelaolar "Evden ayrılmak için ağlamak" derler. Damat, gelini almak için düğünün yapıldığı gün değil, düğünden bir önce, gün kararınca kızın evine bir tahtırevan gönderir. Tahtırevan taşıyıcısı kızın evine varınca, kızın ailesi onu kapının önünde karşılar. Birbirleriyle selamlaşırlar ve tahtırevan taşıyıcısına içki sunulur. Bu sırada iki tarafın nazik ve dikkatli davranması gerekir. Hata yaparlarsa, gülünç duruma düşerler...

    Tahtırevan salona getirilir. Gelin de büyük erkek kardeşi ya da amcası tarafından "zorla" çekilerek salona getirilir. Gelin, anne babasına secde eder. Tahtırevana "zorla" götürülen gelin, evinden ayrılmak istemediğini göstermek için ağlamaya başlar. Bunlar bitince, kız tarafı gelini köyün girişine kadar götürerek, damat tarafına teslim eder. Gelin tahtırevanı ve düğün alayı, davul, gong ve zurna sesleri eşliğinde damat evine doğru ilerler...

    Gelin, kalabalık eşliğinde damadın evine geldikten sonra elbisesini değiştirerek yeniden süslenir ve evinden çıkıp damadın akrabaları ve komşularıyla beraber şarkı söyleyip dans eder.

    Kız tarafından delikanlılar damadın yolunu keser...

    Guizhou eyaletinin kuzeybatısında yaşayan Gelaoların düğün töreni daha değişiktir. Damat, 4 sağdıç eşliğinde gelini almaya gelir. Sağdıçlardan ikisi, yanlarında bambu dallarından yapılan süpürge, diğer ikisi ise et, içki ve diğer hediyelikleri taşırlar. Ancak yolun yarısına gelince kız tarafından gönderilen delikanlılar tarafından damadın yolu kesilir. Delikanlılar hediyelikleri ele geçirirler, ayrıca içki ve etleri yiyip bitirirler. Bu, gelinin ailesinin zengin olduğu ve bu hediyelerin onlar için önemli olmadığı anlamına gelir.

    Gelinin köyünün girişine varılınca, bir grup, damada sopalarla vurur. Sağdıçlar ise damadı süpürgeyle korumaya çalışırlar. Damat koşarak gelinin evine girince "içki" ile karşılanır, damat ile gelin birbirine içki içirirler. İçki faslından hemen sonra damat gelini kucağına alıp ata bindirerek kendi evine götürür. Damadın evinde düğün töreni yapılır. Çay, içki ve etli yemeklerle zengin sofralar kurulur. Düğün son derece neşeli geçer.