Nevruz Bayramı Türkiye'de olduğu gibi Çin'de de coşkuyla kutlanıyor.
Nevruz Bayramı, yüzyıllar ötesinden devam edip gelen geleneksel bayramlardan biri.
Nevruz, çetin kış şartlarının sona erip tabiatın uyandığı, karın buzun eriyip aktığı, nehirlerin coşup taştığı, çiçeklerin açtığı, ağaçların yeşerdiği, insanların kalbinde güzel duyguların canlandığı, baharın müjdecisi olan 21 Mart günü, büyük bir coşkuyla kutlanır.
Divan-ı Lügat-it Türk'te "Bedhrem"
Kaşgarlı Mahmut, "Bayram" kelimesinin anlamını Divan-ı Lügat-it Türk'te "Bedhrem, halk arasında gülme ve sevinme, bir yerin ışıklarla ve çiçeklerle bezenmesi ve orada sevinç içinde eğlenilmesi" olarak tarif etmiş.
Bayramlar, insanlar arasında karşılıklı sevginin, saygının perçinlendiği, insanların birbirlerine olan dargınlıklarını unuttukları, barıştıkları, kardeşçe kucaklaştıkları, toplumlarda milli birlik ve beraberliğin, bir arada yaşama arzusunun kuvvetlendiği, milli ve dini duyguların, inançların, örf ve adetlerin uygulandığı, sergilendiği günlerdir.
"Nevruz Aşı"
Nevruz Bayramı'nda güreş karşılaşmaları, çeşitli yarışmalar, makam ve şiir okuma gibi çeşitli etkinlikler düzenlenir. Etkinliklerin ardından insanlar bir araya gelerek, arpa, buğday, mısır, nohut, fasulye, kurutulmuş erik, iğde, et ya da un katılarak pişirilmiş olan "Nevruz Aşı"nı yerler. Herkes elinden geldiğince bu aşın hazırlanmasına katkıda bulunur. Bu aş meydanda bulunan herkese ikram edilir.
"Nevruz Ayinine Çıkmak"
Şimdi, Uygurların Nevruz kutlamalarına ilişkin örnekler vereceğiz.
Nevruz günü her misafire sofra kurulur. Yemekten sonra Nevruz ayini yapılır. Ayin bittikten sonra, "yeni yaşın kutlu olsun" diyerek insanlar birbirlerini tebrik ederler. Birlikte yenip, birlikte içilen, birlikte dua edilen, saygı ve sevgi içinde gerçekleşen bu etkinlik "Nevruz Ayinine Çıkmak" olarak adlandırılır.
"Nevruz Gezisi"
İnsanlar, önce aralarından ayrılmış olan yakınlarının mezarlarını ziyaret ederler sonra birbirini ziyaret ederek, yardıma muhtaç olanlara yardım ederler, hastaları ziyaret ederler, kötü iş ve hareketleri olanlara nasihat ederler. Buna "Nevruz Gezisi" adı verilir.
7'den 77'ye Nevruz oyunları
Bütün yerleşim birimlerinde, Nevruz oyunları yediden yedimişe herkes tarafindan sergilenir. Herkes bildigi nispette hünerini gösterir. Kimi şiir okur, kimi dans eder.
Uygurlar arasında 50'den fazla "Nevruz gösterisi türü", 70'den fazla da "Nevruz Namesi" vardır.
Nevruz'dan sonrakı yedi gün boyunca bu tür etkinliklerin yer aldığı törenler ve şölenler yapılır. Uygurların gelenekleri içinde Nevruz gezmelerinin ayrı bir değeri vardır. Her Nevruz'da at gezisi, müzikli oturma gezisi ve dağ gezisi gibi çesitli etkinlikler düzenlenir. Nevruzda "Hikaye-Destan" günü tertip edilir, sarayda, avluda meydanda toplanan halka biliminsanları Nevruziye destanları anlatır. Nevruz, kırgınların barıştırıldığı, anne babaya, eşe dosta, akrabaya karşı saygının ve sevginin ifade edildigi bir gündür. Bu günde parçalanmak üzere olan aileler mahalle büyükleri tarafindan barıştırılır.
Ekonomisi de var
Nevruz ekonomik faaliyetlerin planlanıp programlandığı, yol ve köprü gibi yerlerin elbirliğiyle inşa edilip onarıldığı, ekim hazırlıklarının yapıldığı bir zaman dilimidir. Fakirlere, kimsesizlere, yaşlılara, ihtiyaç halinde bulunanlara maddi ve manevi yardım eli uzatılır. Nevruzda yerine getirilen bütün bu geleneklerin hepsinde, toplumun maddi ve manevi olarak refahının arttırılması yanında sosyal ve kültürel bir yön de vardır.
Uygurlar çok eski çağlardan beri yeni yıl kutlamalarını Mart ayında düzenliyorlar. Bu gelenek daha sonra dini, mitolojik ve folklorik bir özellik kazanmış ve Uygurların vazgeçilmez gelenek ve görenekleri haline gelmiş.
Eskiden olduğu gibi bu sene de Çin'deki çeşitli etnik gruplara mensup müslüman vatandaşlar Nevruzu coşkuyla kutladılar.
Merkezi Milliyetler Üniversitesi'nde Nevruz
23 Mart günü Çin'in başkenti Beijing'deki Merkezi Milliyetler Üniversitesi'nde Nevruz Bayramı coşkuyla kutlandı. O gün Beijing'de yaşayan Uygur, Kazak, Özbek ve Kırgız gibi çeşitli müslüman etnik gruplardan vatandaşlar kendine özgü milli kıyafetleriyle Merkezi Milliyetler Üniversitesi'nde bir araya gelerek baharın müjdecisi olan Nevruz Bayramı'nı neşeyle kutladılar.
Avluda "Sema"...
Nevruz kutlamaları saat 13:00'te üniversitenin avlusundaki açık meydanda milli kıyafetler giymiş bir grup dansçının yaptığı Sema dansıyla başladı. Sema dansı genellikle Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin Kaşgar kentinde yaşayan Uygurlar arasında yoğun olarak yapılan bir danstır. Kurban ve Ramazan bayramlarında, Kaşgar'da yediden yedimişe bütün Uygurlar bayram kıyafetleriyle kentteki en büyük cami olan İdgâh Camisi'nin önünde toplanıp, Sema dansına katılarak bayram kutlarlar. Sema dansı başlamadan önce dansçılar karşılıklı selam vererek birbirinin bayramını kutlarlar. Bunun ardından dansçılar bir çember oluştururarak zarif dans hareketleriyle yavaş yavaş kendi etraflarında dönerler...
Sahnede makam, komedi, şarkı ve dans
Merkezi Milliyetler Üniversitesi'ndeki kutlama da bu dansla başladı. Müziğin ritmine göre seyirciler de yavaş yavaş dansçıları takip etmeye başladılar. Sema dansının ardından meydanda Üniversite Rektörü tarafından Nevruz ateşi yakıldı. Öğrenciler ateşin üstünden atlayarak Nevruz'u kutladılar.
Nevruz kutlamaları, Sema dansının bitiminden sonra üniversitede bulunan sinema salonundaki sahnede makam, komedi, şarkı ve dans gibi çeşitli sanat etkinlikleriyle devam etti. İlk olarak üniversitenin sanat fakültesinden öğretim üyeleri tarafından icra edilen Uygur makam müziği sunuldu.
Ardından bir grup güzel Uygur kızının, "sapai" adı verilen, ritim aletleri eşliğinde yaptıkları dans gösterisi sunuldu. Dans, seyirciler tarafından coşkuyla alkışlandı. Bunu iki erkek öğrencinin kendi yaşadıkları komik ve trajik olayları esprili diyalogla aktararak seyircileri güldürmeleri izledi. Etkinlik, öğrenciler tarafından Nevruz ile ilgili şiirlerin okunmasıyla devam etti. Sunucunun "sırada küçük mankenler" demesinin ardından on yaşın altında 12-13 kız ve erkek çocuk çeşitli güzel kıyafetlerle sahneye çıktı. Sevimli çocukların sahnede sanki mankenler gibi tek tek yürümeleri seyircilerin ilgisini topladı.
Güzel Uygur kızlarının kolektif dans gösterisi bol alkış aldı. 14 yaşındaki, Uygur çocuk şarkı yıldızı Erfan'ın söylediği şarkının seyirciler tarafından ayakta alkışlanmasıyla etkinlik sona erdi.
Merkezi Milliyetler Üniversitesi'nde renkli görüntülere sahne olan Nevruz; birlik, bütünlük, barış ve kardeşlik içinde, coşkulu bir biçimde kutlandı..
Güzel günler getirsin!
Geçmişle gelecek arasında köprü kuran, sevgi ve hoşgörü ortamında değişik milliyetlerden insanları birbirine yakınlaştıran, birliğimizi güçlendiren ve kültürel zenginliklerimizi koruyan değerlerimizi gelecek kuşaklara aktarmak bizim görevimiz.
Baharın habercisi kabul edilen, anlam ve önemine uygun olarak bir bayram coşkusuyla karşıladığımız Nevruz'un herkese güzel günler getirmesini dileriz.