Dünyada sayısız cadde var. Ancak bunlardan hangisi dünyanın en kalabalık caddesi? Bu soruyu Xinjianglı hangi çocuğa sorarsanız sorun, cevabı mutlaka Erdaoqiao olacaktır. Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi kentinde Erdaoqiao adlı eski bir yerleşim bulunuyor. Çarşı ve pazarlarla dolu olan bölge, 126 yıllık bir gelişme süreci sonunda, artık Xinjiang'daki gelişmiş bir ticaret bölgesi ve bölgedeki etnik grupların toplu halde yaşadıkları en önemli yerleşim merkezi haline geldi. Eski İpek Yolu'nun ihtişamı burada yeniden canlandı. Özgün yöresel kültürler ve farklı etnik grupların gelenekleri de yine burada sergileniyor. Xinjiang'da bir söz vardır: "Erdaoqiao'yu ziyaret etmeyen, Xinjiang'a gelmiş sayılmaz." Bugünkü programımızda, Erdaoqiao'daki değişim öyküsünün ikinci bölümünü sizlerle paylaşacağız.
Etnik grupların toplu halde yaşadıkları bölgede kurulduğu için pazarda Uygurlar, Hanlar ve Kazaklar dahil olmak üzere, farklı etnik gruplara mensup iş adamları çalışıyor. Han işadamları, dil avantajlarından dolayı (Çin'in resmi dilini konuşuyorlar) Xinjiang dışından bölgeye gelen turistlerle daha kolay temas kurabiliyor.
"Buyurun, içeri girin! Xinjiang'a özgü ürünler satıyoruz. Buyurun!"
Müşterilerine bu şekilde seslenen kadının ismi Shang Cun. 50 yaşındaki Shang, Xinjiang'a özgü malların satıldığı Tianshan Kaşmir adlı bir dükkânın sahibi. Eskiden kamuya ait bir mağazada çalışan Shang, pazara ilk geldiğinde başka bir dükkân sahibinin yanında çalışıyordu. Belediye tarafından yeni iş kuranlara verilen avantajlı krediler sayesinde, 2005 yılında kendisine ait bir dükkân açtı. Shang, muhabirimize dükkânındaki ürünler hakkında şu bilgileri verdi:
"Bu, Xinjiang'daki Kunlun Dağı'nda yetiştirilen Xueju adlı bir tür kasımpatı çiçeğinden yapılan çay. Bu çay, kandaki yağ oranını azaltır. Kasımpatı çayı, bu özelliği sayesinde son iki yıldır müşterilerin gözdesi oldu. Dükkânımda Xinjiang'a özgü malların yanı sıra, başka bölgelerin ürünleri de var. Örneğin, Hena adlı saç boyası markası, Çinli ve yabancı müşteriler tarafından çok seviliyor. Bitkiden yapılan bu saç boyası, kansere yol açacak maddeler içermiyor. Hamile kadınlar bile bunu kullanabilir. Bu ise, Lopnor bölgesine özgü Luobuma çayı. Bu çay, tansiyonu yüksek kişiler için yararlı. Tadı, yeşil çaya benziyor. Demleme yöntemi de çok kolay. Bu çayın adı da Xinyihua Çiçeği. Burun iltihabına yakalananlar, her gün üç çiçeği kaynamış suya koyup, buharını birkaç dakika boyunca solurlarsa genizleri açılır ve nefes alışları düzelir."
Türkiye Erdaoqiao Ticaret Merkezi açıldı
Shang Cun'un kaliteli ürünleri ve hizmeti sayesinde birçok kişi, onun sadık müşterisi haline geldi. Bazı müşteriler, Shang'dan kendi ürünlerini memleketlerine kargo yoluyla göndermesini dahi istiyor. Shang, bu konuda şunları söylüyor:
"Nanjing, Shanghai ve Guangzhou kentlerinden müşterilerim var. Mallarımı kaliteli buluyorlar ve memleketlerine döndükten sonra bana para yolluyorlar. Ben de kargo yoluyla onlara ürünlerimden gönderiyorum. Mallarımın kalitesine güvenilir. Bir sorun çıkarsa, bunun tüm sorumluluğunu üstlenirim."
Xinjiang Uluslararası Pazarı, Çinlilerin yanı sıra yabancı iş adamlarının dikkatini de çekiyor. Pazarda, eylül ayında Türkiye Erdaoqiao Ticaret Merkezi de açıldı. 6000 metrekarelik alanda kurulan Türkiye Erdaoqiao Ticaret Merkezi'nde, sadece Türk menşeli ürünler satılıyor. Ticaret Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Sabir Bogda, Çincede "ikinci köprü" anlamına gelen Erdaoqiao'nun dışında, burada yeni bir köprü daha bulduğunu hatırlattı. Sabir Bogda, bu konuda şunları söyledi:
"Son yıllarda, Çin ile Türkiye arasındaki temaslar yoğunlaştı. Xinjiang Bölgesi son birkaç yıl içinde çok gelişti. Erdaoqiao, her yıl 20 milyon Çinliyi ağırlıyor. Bu nedenle, burası alışveriş için iyi bir köprü sayılır. Bu köprüler aracılığıyla, Türk menşeli malları Çin piyasasının yanı sıra, Orta Asya ülkelerine getirmek istiyoruz."