Tibet'in Ali bölgesindeki Baga nahiyesine bağlı Gangsha köyü; Çin'in, hem Hindistan hem de Nepal'le sınırı üzerinde bulunuyor. Önceki dönemlerde ekonomik açıdan geri kalan bu köyde, son yıllarda özellikle "Tanrı Dağı" ve "Kutsal Göl" sayesinde turizm çok gelişti.
Gangsha'daki köylüler de turizm sayesinde her geçen gün zenginleşiyor. Çin Uluslararası Radyosu muhabiri, kısa süre önce Gangsha köyünü ziyaret etti.
"Tanrı Dağı" olarak adlandırılan Kangrinpoçi Dağı'nın eteğinde, "Kutsal Göl" olarak bilinen Manasarovar Gölü yer alıyor.
Gangsha köyü, Tanrı Dağı ve Kutsal Göl'ün gizemi ve cazibesi sayesinde ismini tüm ülkeye duyurdu. Her yıl binlerce turistin gezdiği bu iki doğa harikası, aynı zamanda Tibet Budizmi'ne inananları da bölgeye çekiyor.
Tibet Budizmi inancına göre, bu kutsal dağın veya gölün çevresini tamamen turlayan kişi mutluluğa ulaşır. Denizden 5000 metre yükseklikteki Gangsha köyüne gelen Budistler, rakımı yüksek bölgedeki hava basıncına hemen adapte olamadıklarından nefes almakta zorluk çekerler ve kolayca yorulurlar.
Ziyaretçilerin valizleri ve diğer eşyası evcil hayvanlar tarafından taşınır. Bunu ticari bir fırsat olarak gören Baga nahiyesi belediyesi, 1996 yılında Gangsha Köyü Tibet Öküzü Taşıma Ekibi'ni oluşturdu. Yerli köylü ve çobanlar da bundan faydalanarak, yak adı verilen Tibet öküzleriyle dağda veya göl kıyısında gezen Budistlere taşıma hizmeti sunmaya başladı. Köylüler, böylece kendilerine yeni bir gelir kapısı bulmuş oldu.
Sistemli hizmete geçilince gelir de arttı
Gangsha Köyü Tibet Öküzü Taşıma Ekibi'nin ismi 2011 yılında Yak Taşımacılık ve Turizm Hizmeti Kuruluşu olarak değiştirildi. Sistemli ve düzenli şekilde hizmet vermeye başlayan örgüt, her yılın nisan ve ekim ayları arasında, dünyanın dört bir yanından gelen turistlere ve Budistlere konaklama, yemek ve gezi hizmeti veriyor.
Kuruluş sayesinde, Ganshalıların yılllık gelirleri de artıyor. Eskiden ekonomik açıdan geri kalan Gangsha köyü, son yıllarda Ali bölgesinin en zengin köylerinden biri haline geldi.
Reform ve dışa açılma politikasının uygulanmasından önce Gangsha köyü, Ali bölgesinin en geri kalmış 23 köyünden biriydi. Köyde yaşayanların çoğu, çobanlıkla geçiniyordu.
Son yıllarda, Tibet'in dışa daha çok açılması ve bölgedeki ulaşım koşullarının iyileşmesiyle daha fazla yabancı ve Çinli turist, Ali bölgesini gezdi. "Tanrı Dağı" ve "Kutsal Göl", bölgeye gelen turistlerin birçoğunun gözdesi oldu. Çin Komünist Partisi'nin Baga Nahiyesi Komitesi Başkanı Fan Wutao, bu konuda şunları söyledi:
"Her yıl, yaklaşık 24 bin turist ve Budist buraya geliyor. Turistlerin çoğu, Singapur, Japonya, Hindistan ve Nepal gibi halkının çoğunluğu Budist olan ülkelerden geliyor. Dörtte üçü ise Hint Budizmi'ne inananlardan oluşuyor."
Taşıma ekibi turistlere yardım ediyor
Budizm'e inanan kişiler, genel olarak toplu halde Tibet'e geliyor ve dağda veya göl kıyısında kendilerine eşlik etmeleri için yak ekibi kiralıyor.
Muhabirimiz, "Tanrı Dağı"nın eteğinde, Hint Budizmi'ne inanan onlarca kişiyi gördü. Hepsi, dağı tavaf etmeye hazırdı. Hintliler, yak ekibinin yardımlarıyla gıda, tüp ve yorgan gibi gerekli malzemeleri hazırladı. Hindistan'dan gelen Rao adlı Budist, muhabirimize şunları söyledi:
"Gezimiz çok keyifli. Burası kutsal ve çok güzel bir yer. Buradaki hizmet de çok iyi. Sadece, Tibet yemeklerine çok alışamadık ve burası çok yüksek bir bölge olduğu için rahat rahat nefes alamıyoruz."
Rao ve arkadaşları, Gangsha Yak taşıma ekibinin yardımlarıyla, dağdaki turlarını kolayca yapabiliyorlar. Yaklar, malzemelerin yanı sıra, yorulan turistleri de taşıyor.
Yak ekibi, başlangıçta yılda onlarca turiste hizmet verirken, şimdi ise yıllık 20 bin turist için malzeme taşıyor. Ekip, yerli turizm alanında bir marka haline geldi.
Gangsha Yak Taşıma Hizmeti Ekibi'ne üye 250 ailede toplam 985 kişi bulunuyor. Bunun yanı sıra ekip, 4 bin 500 yaka ve 400 ata sahip.
Şu anki ücretlere göre, insan taşıyan atın, günlük kirası 200 yuan. (Yaklaşık 30 ABD Doları) Malzeme taşıyan yakların ise günlüğü 150 yuan. Dağın çevresinde bir turu tamamlamak için genellikle üç gün gerekiyor. Dolayısıyla, bir turluk hizmet veren köylü, her turdan yaklaşık 1000 yuan gelir elde ediyor.
Turizm, köylülerin gelirine büyük etki yaptı
Eski tarihlerde köylüler tek başlarına hizmet veriyordu. Ancak şimdi, ekip halinde verilen hizmetle, daha büyük rekabet gücüne sahip olundu. Gangsha Köyü Komisyonu Başkanı Niyima Yeshe Dorje, bu konuda şunları söyledi:
"Hizmetimiz daha kaliteli hale geldi. Eskiden, köylüler hep tek başlarına bu işi yapıyordu. Sorun çıktığında ise bir sorumlu bulunamıyordu. Turistler yakları ve atları çok zor bulabiliyordu. Ancak yak ekibinin oluşturulmasından sonra, köydeki tüm hayvan kaynaklarından istifade edebiliyoruz. Bu sayede, köylülerin ortalama gelirleri de yükseldi."
Niyima Yeshe Dorje'nin anlattığına göre köye gelen Budistler, önce köy komisyonuna kayıt yaptırıyor. Komisyon, sırayla hangi köylü ailenin taşımacılık hizmeti vereceğini belirliyor. Sonra ise seçilen ailelerden bir yak ekibi oluşturuluyor ve turistlere hizmet sunuyor.
Yak ekibi sayesinde köyde büyük değişiklikler meydana geldiğini hatırlatan Niyima Yeshe Dorje, bundan gurur duyduğunu belirtti. Eskiden, köylülerin çoğunun çadırlarda yaşadığını, ekonomik durumu iyi olanların ise kerpiç evlerde oturduğunu kaydeden Niyima Yeshe Dorje, artık tüm köylülerin yeni evlerine taşındığına işaret etti.
"Eski duruma göre, şimdi köylüler çok zenginleşti. Her ailenin iki motosikleti var ve birçok ailenin de arabası bulunuyor. Köylülerin evlerinde beyaz eşya dolu. Yaşamımız giderek düzeliyor, giderek daha mutlu oluyoruz."
Ali Kunsha Havaalanı'nın ve 219 numaralı devlet karayolunun hizmete girmesiyle, eskiden ücra bölge olarak bilinen Ali bölgesinde turizm sektörü hızla gelişiyor.
Gangsha köyü de "Tanrı Dağı" ve "Kutsal Göl" ile Tibet'in yeni turistik gözdesi oldu. Gangsha köyünde postane, telekomünikasyon, internet ve sağlık kuruluşları da hizmete açıldı. Köyün geçen yılki turizm geliri, 4 milyon 700 bin yuana ulaştı. Köylülerin kişi başına ortalama geliri ise 6 bin yuanı geçti. Gangsha köyünde yaşayan köylülerin ve çobanların yaşamı günden güne güzelleşiyor.
