Yi etnik grubu, Çin'de geçmişi çok eskiye dayanan ve en köklü kültüre sahip etnik gruplardan biri. Yi halkının takvim ve din konularında yaptığı araştırmalar, antik dönemde başladı. Yi etnik grubunun düzenlediği "18 Aylı Güneş Takvimi", dünya üzerindeki en eski takvimlerden. Bu takvim, Çin'in Yunnan eyaletine bağlı Chuxiong Yi Etnik Grubu İli'ndeki Wuding ilçesinde keşfedildi.
Birbirinden güzel manzaralara sahip Wuding ilçesinde, Yilerin zengin kültürü her yerde göze çarpıyor. Ancak buradaki dağlık bölge, ilçenin yüzde 97'sini kapladığından, ulaşım koşulları da çok zorlu. Bu nedenle ilçe ekonomisi, Çin'in birçok yerine kıyasla geride kaldı. Ekonominin zayıf olması nedeniyle, kültürel mirasın iyi şekilde korunmasında da zorluk çekiliyor. Bölgenin yerlilerinden, Zhang soyadlı bir öğretmen, Yi etnik grubunun dilinin de yeterince korunamadığına işaret etti. Zhang, bu konuda şunları söyledi:
"Yeni nesil, Yi etnik grubuna özgü dili ve halk şarkılarını iyi bilmiyor. Çünkü, çocukken, eğitim almak için ailelerimizce farklı bölgelerdeki okullara gönderildik. Yiler arasında yaygın bir söz vardır: 'Yiler yürümeye başlar başlamaz dans edebilir, konuşmaya başlar başlamaz da şarkı söyleyebilir.' Yi etnik grubuna özgü şarkılar eskiden çok yaygındı ancak şimdiki nesil artık bunların hiçbirini bilmiyor."
Altın Ayçiçeği sayesinde kültür aktarılıyor
Yi etnik grubuna özgü kültürün belirgin bir özelliği de halk şarkılarıdır. Konusu, genelde çalışmakla ilgili olan bu şarkılar, Yi halkının çalışırken aldıkları keyfin yanında; aşk acılarını, dini törenlerindeki ruhsal durumu ve tarihi zenginlikleri de gösteriyor. Çin'de yaşayan birçok etnik gruba özgü kültürler, nesilden nesile, ağızdan ağza aktarılıyor.
Altın Ayçiçeği adlı Yi etnik grubu çocuk korosu, 2011 yılının haziran ayında kuruldu. Koro, Yi etnik grubuna mensup halk sanatçılarını, çocuklara düzenli olarak ders vermeleri için bölgeye davet etti. Bu sayede, Yili çocuklar, kendi etnik gruplarına özgü halk şarkılarını söylemeye başladı.
Az önce dinlediğimiz eser, çocuk korosu tarafından Yi dilinde söylenen "Wuding'deki şakayıklar çok güzel kokuyor" adlı bir şarkı. Koro öğretmenlerinden Yin Zehui, koro hakkında şu bilgileri verdi:
"Şu an koroda 16 çocuk var. Hepsi, köylü Yi ailelerden. Çocukların yaşam koşulları pek iyi sayılamaz. Ancak, çocuklar müziği çok seviyor. Biz, onlara müzik eğitiminin yanı sıra, halk şarkıları ve dansları hakkında bilgiler veriyoruz."
Yerel belediye, Altın Ayçiçeği Korosu'nu daha fazla kişiye tanıtmak için, geçen ağustos ayında, gönüllü bazı kişileri Wuding Dağı'na gönderdi. Bölgede yaşayan Yi halkını ziyaret eden gönüllüler, kent kültürü ile bölgedeki etnik grubun müziği arasında bir temas köprüsü kurmaya çalıştı. Wuding ilçesine gelen gönüllü çalışanlar, Yili çocukların söyledikleri şarkılardan çok etkilendi. Gönüllüler arasından Hou Xiaoge, düşüncelerini şöyle paylaştı:
"Yi etnik grubuna mensup yaşlı halk sanatçılarını ziyaret ettiğimizde, çocuklar, yaşlı sanatçılardan şarkılar öğreniyordu. Çocukların gösterdikleri dikkatten, etnik gruplarına özgü kültürü sevdiklerini anladım."
Kültürün taşınması için müzik kursu
Yerel belediye, 25 Nisan'da Altın Ayçiçeği Korosu için, Wuding ilçesinde bulunan Jincheng İlkokulu'nda bir müzik kursu açtı. 1908 yılında kurulan Jincheng İlkokulu, çok köklü bir okul. Müzik kursunda, ses kayıt ve multimedya donanımlarının yanı sıra, etnik gruba özgü çalgılar da bulunuyor.
Müzik kursunun açılış töreninde, Altın Ayçiçeği Korosu üyeleri, Yi etnik grubuna özgü şarkılar söylediler. Çocuklar, etkileyici sesleriyle, törene katılan izleyicileri kendilerine hayran bıraktı.
Törende, Yi etnik grubuna mensup ünlü sanatçı ve Yi kültürünün aktarıcılarından Luo Fengxue, Yilere özgü bir kıyafet giyerek, flüt çaldı. Koronun, büyüleyici flüt sesi eşliğinde söylediği halk şarkıları, törene katılan herkesin adeta kalplerine işledi.
Koro üyesi çocuklardan birinin babası, duygularını şu şekilde aktardı:
"Çocuğumun koroda eğitim görmesini istiyorum. Hem yeteneğini geliştirsin, hem de Yi etnik grubuna özgü kültürü yeni nesillere aktarsın."
"Uzaktan gelen dostlar, kıymetli misafirler, her zaman birlikte olamasak da, arada bir buluşuyoruz. Yi geleneğine göre, misafirlere alkollü içki ikram edilir. Şu an, lezzetli içkimizi sizlere sunuyoruz..." Koro çocuklarının söylediği şarkının sözlerinde olduğu gibi, Yi halkı, çok misafirperver bir etnik grup. Biz de bu zengin kültürün nesilden nesile aktarılmasını içtenlikle diliyoruz...
