Çinliler için, yeni yılın, 12. ayın 23. gününden başladığı ifadesi, hiç de abartlı değildir. Çünkü, 12. ayın 23. gününde Çinliler, 7 gün sonraki Bahar Bayramı, yani yeni yılı kutlamak için hazırlık yapmaya başlar. Önce, Ocak Tanrısı'na şükretme efsanesi hakkında bilgi verelim.
Ocak Tanrısı'na şükretme efsanesi
Çin'de Ay Takvimi'ne göre yılın son ayının 23. gününde Ocak Tanrısı'na şükretmek için, Ocak Tanrısı'na tapınma geleneği vardır.
Çin efsanelerinde geçen tanrılardan biri olan Ocak Tanrısı, Gök Tanrısı tarafından dünyadaki her aileye gönderilen bir memurmuş. Ocak Tanrısı her yıl Gök Tanrısına rapor yazmalıymış. İnsanlar Ocak Tanrısı'ndan hem korkuyor, hem de ona saygı gösteriyorlarmış. Bu yüzden Ocak Tanrısı'na yaranmak için, insanların dünyasında her yıl "Ocak Tanrısı'na tapınma" geleneği oluşturulmuş.
Ocak Tanrısı'na tapınma hakkında çok sayıda enteresan efsane vardır. Çok eskiden Zhang Sheng adlı bir zengin adam varmış. Onun karısı Ding Xiang çok güzel ve şefkatli bir kadınmış. Başlangıçta karı-koca birbirini çok seviyormuş ve günleri uyum içinde geçiyormuş.
Bir gün, dışarda iş yapan Zhang Sheng, Hai Tang adlı bir kadın görmüş ve ona hemen aşık olmuş. Hai Tang da Zhang Sheng'in çok zengin olduğunu anlayınca adama yakınlık göstermeye başlamış. Kısa süre sonra Zhang Sheng, Hai Tang'ı ikinci karısı olarak evine almış. Hai Tang, Ding Xiang'ın kendisinden güzel, ayrıca resmi eş olmasını kıskanarak Zhang Sheng'i Ding Xiang'den boşanmaya ve evden kovmaya zorlamış.
O günden sonra Zhang Sheng ve Hai Tang gün boyunca, sabahtan akşama kadar yiyip içmeye, eğlenmeye başlamışlar. İki yıl dolmadan adam serveti tüketmiş. Hai Tang, fakirleştiğini görünce Zhang Sheng'den ayrılarak başka bir adamla evlenmiş. Yalnız kalmış olan ve hiçbir iş yapmayı bilmeyen Zhang Sheng sokak sokak dolaşarak dileniyormuş. Karlı bir günde hem aç, hem de soğukta kalmış olan Zhang Sheng zengin bir ailenin kapısı önünde bayılmış. Bu ailenin kadın hizmetçisi bir dilencinin baygın olarak yerde yattığını ev sahibi bayana bildirerek dilenciyi mutfağa taşımış. Biraz sonra ev sahibi bayan gelmiş. Zhang Sheng çok şaşmış. Bu bayan iki yıl önce boşadığı Ding Xiang imiş. Bundan çok utanan Zhang Sheng sığınacak bir yer bulmak istemiş, hiçbir yer bulamayınca aklına bir şey gelmiş ve hemen kendisini ocağa atmış. Mutfağa gelen Ding Xiang dilenciyi göremeyince çok merak etmiş. Ocağın ağzına bir şey tıkandığını görmüş ve baktığında bunun Zhang Sheng olduğunu fark etmiş. Zhang Sheng ocakta yanarak ölmüş. Ding Xiang ölen adamın eski kocası olduğunu öğrenince çok üzülmüş ve o da kısa süre sonra üzüntüden ölmüş. Gök Tanrısı bu olayı öğrendikten sonra hatasını anladığı ve onu itiraf etmeye cesaret edebildiği için Zhang Sheng'i Ocak Tanrısı olarak atamış. Sonra, insanlar Ding Xiang'ın heykeline Ocak Kraliçesi olarak Zhang Sheng'in heykeliyle birlikte mutfaklarında tapınmaya başlamışlar.
Çok eskiden insanlar, Ocak Tanrısı'nın Gök Tanrısı önünde kendilerine övgü dolu sözler söylemesi için ocak şekeriyle ocağa şükrediyorlarmış. Hem yapışkan hem de tatlı olan ocak şekeri arpa filizinden yapılıyormuş. Ocak şekeri çok tatlı olmamasına rağmen çiğnenince insanın dişlerini birbirine yapıştırıyormuş. İnsanların Ocak şekeriyle ocağa şükretmelerinin amacı, Ocak Tanrısı'nın ocak şekerini yemesinden sonra ağzını şapırdatarak "tatlı yiyen tatlı konuşsun" demesi ve kötü söz söylememesidir. Bu tabii ki enterasan olduğu kadar, komik de bir istek.
Bahar Bayramı'nı karşılamak için gerek şehirlerdeki gerekse köylerdeki Çinliler en geç 12. ayın 23. gününde çeşitli hazırlıklara girişirler. Köylerde, bayram için hazırlık çalışmaları 12. aya girilir girilmez başlar. Köylü aileleri evini temizler, çamaşırlarını, yorganlarını yıkar. Bu, eskiden kalan kirliliğin temizlenmesini, yepyeni bir çehre ile Bahar Bayramı'nın kutlanmasını ifade eder.
12. ayın 23. gününden yılbaşına kadarki 7 gün "Bahar Bayramı'nı karşılama günleri" veya "tozları temizleme günü" olarak adlandırılırdı. Bahar Bayramı'ndan önce temizlik yapmak ve temiz bir çehreyle bayramı kutlamak, en eski geleneklerden biridir. "Toz" anlamındaki "Chen" karakteri ile "eski" anlamındaki "Chen" karakteri eşsesli olduğu için, Bahar Bayramı'ndan önce temizlik yapmak, yeni yılı karşılayarak uğursuzlukları ve yoksulluğu dışarıya süpürmek anlamını taşır. Bu nedenle Çinliler yeni yıldan birkaç gün önce temizlik yapar, yorganları ve perdeleri yıkar, kanalları tarayıp temizler.
12. ayın 23. günündeki en önemli etkinlik, kuşkusuz ki, Ocak Tanrısı'na şükretme törenidir. Ocak Tanrısı'na ibadet edilirken, Ocak Tanrısı'nın resmi önündeki özel masaya şeker, su, soya fasulyesi ve ot konurdu. Son üç malzeme Ocak Tanrısı'nın göğe yükselirken bineceği atın yemidir. 
Çin'in güney kesiminde ise şekerin dışında daha başka yemekler de konurdu. İbadet sırasında şeker veya bal eritilerek Ocak Tanrısı'nın ağzına sürülürdü. Böylece Gök Tanrısı'nın önünde kötü sözler söylemeyeceğine, ailelere mutluluk ve huzur getireceğine inanılırdı. Eskiden halk arasında büyük bir kötülük yapanın ömrünün 300 gün, küçük bir kötülük yapanın ise 100 gün azalacağı inanışı çok yaygındı.
Bazı yerlerde insanlar Ocak Tanrısı'nın Gök Tanrısı önünde tatlı dille konuşması ve dünyaya döndüğünde tüm ailesini korumasını sağlamak için çeşitli yöntemlere başvururdu. Bazı insanlar şeker sunarak Ocak Tanrısı'nın dişlerine sürüp, bazıları ise damıtılmış tahılı ocağa sürer, Ocak Tanrısı'nı sarhoş edip konuşturmamaya çalışırdı. Geleneğe göre, Ocak Tanrısı'nı uğurlama ve karşılama törenine her ailenin erkek üyesi evsahibi olarak başkanlık eder.
"Küçük yıl" gününde Ocak Tanrısı'na ibadet edildikten sonra tanrılar göğe yükseldiği için dünyada hiç tabu kalmadığına inanılırdı. Bu nedenle yılbaşına kadarki 7 gün içindeki herhangi bir günde düğün yapılırdı.
Ayrıca bugünlerde Çinliler, soya peyniri anlamındaki Doufu'yu ya yapar, ya pazardan alır. Doufu, Çin'deki bazı lehçelerde "ilk uğurluk" anlamındaki "Toufu" ile eşsesli olduğu için, bayram sofrasında mutlaka Doufu bulundurulur. Pazardan mutlaka yeni yıl eşyaları toplu halde alınır. Yeni yıl eşyaları arasında havai fişekler, Chunlian (kapının iki yanına yapıştırılan, kırmızı kağıt şeridin üzerine yazılan uğur, mutluluk ya da bereket dileyen iki dize), pencere çiçeğiyle anılan kesme kağıt, mum, et, hediyelik oyuncak, genç kızların sevdiği takılar yer alıyor.
12. ayın 29. gününde, aile mezarlığına gidilip atalara dua edilmesi, unutulmaz bir diğer gelenektir.
"Küçük yıl"da saç kestirmek, her Çinli'nin önem verdiği bir gelenektir. Yeni yılın 1. ayı boyunca saç kestirme yasağı var. Bu yasak belki Bahar Bayramı'na yaklaşınca herkesin gittikçe çok daha meşgul olmasından, belki bayram kutlamalarında bayramlaşmadan dolayı saç kestirme zamanı olmamasından veya berberlerin de tatil istemesinden kaynaklanıyor. Kim bilir…
Çin halkı arasında bir söylenti halâ çok yaygındır: 1. ayda saçlarını kestirenin dayısı ölür. Bugün artık buna inanmayanların sayısı çoğalıyor. Bu vatandaşlar, Bahar Bayramı'nda bile kuaföre gider. Ancak 1. ayda açık bir kuaför bulmak fevkalade zordur.
Tabii, Bahar Bayramı için yapılan en önemli hazırlık ise aile bireylerinin kavuşmasıdır. Çinliler, mutlaka "Küçük yıl"dan önce ailelerine kavuşmaya çalışır. Sırf bayram için yola çıkan kalabalığa "Bahar trafiği" denir. Bahar trafiğinde bir bilet bulmak bile oldukça zor olur. Bu yılki "Bahar trafiği"nde toplam 3 milyar 158 milyon yolcu taşınması bekleniyor. Bu sayı, Tavşan Yılı'na göre yüzde 9,1 artarak, her Çinlinin ortalama olarak 3 kere seyahata çıkacağı anlamına geliyor. Kalabalık, ama Çin'in taşımacılık sektörüne büyük kâr getirecektir.
