Guqin çalmak, Go oynamak, Çin Hat Sanatı'nı bilmek ve Geleneksel Suluboya Resmi çizmek, eski dönemlerde iyi eğitim almış Çinlilerin mutlaka edinmeleri gereken dört temel meziyetti. Çin'de uzunca bir süredir, bu vasıflara fazla önem verilmiyordu. Ancak son günlerde, kent yaşamının hızlı temposu içinde, geleneksel kültürler yeniden canlılık kazanmaya başladı. Kent hayatının koşuşturmasından bunalan kişiler, bu eski gelenekleri öğrenerek, ruhlarını sakinleştirmeye çalışıyor.
Çin'in Shan'anxi eyaletinin Xi'an kentinde bulunan Güney Chang'an adlı işlek caddesinde, geleneksel Çin kültürünün öğretildiği bir okul bulunuyor. Okulun adı, Zhongnan Geleneksel Kültür Okulu. Bu okul, çok hareketli bir caddede bulunmasına rağmen, okula girer girmez sanki bambaşka huzurlu bir dünyaya giriyorsunuz. Okulun koridorları, mürekkebin güzel kokusu ve Guqin Çalgısı'nın tertemiz sesiyle dolu. İnsanlar, burada adeta Çin'in geleneksel kültürüyle yoldaşlık yapıyor. Buradaki ortam, yoğun kent hayatının süratli temposunu bir nebze olsun yavaşlatıyor. Bugünkü programımızda, sizlerle Zhongnan Geleneksel Kültür Okulu'na gidip, yaşama sanatının tadını çıkaralım...
Sevgili dinleyenler, az önce dinlediğiniz, Guqin dersinde çalınan bir ezgi. Geleneksel kültür okulları, Çin'in Tang hanedanı döneminde ortaya çıkan ve Qing hanedanı dönemine kadar mevcut olan bir tür bağımsız eğitim kuruluşlarıdır. Bu okullar, derslerin yanı sıra, araştırma yapılan alanlar olarak kullanılıyordu. Günümüzde, Xi'an kentinde geleneksel Çin kültürünü öğreten bu okullar, yeniden popüler hale geldi. Çin geleneksel kültürünü sevenler, her haftasonu bu okullardan biri olan Zhongnan Kültür Okulu'nda bir araya geliyor.
Xi'an kentindeki bir emlak şirketinde çalışan Wang Lu, çok eskiden beri Çin geleneksel kütürüne büyük ilgi gösteriyor ve özellikle de antik dönemdeki entelektüellerin yaşamlarına hayranlık duyuyor. İnternette araştırma yaparken, Zhongnan Kültür Okulu'nda Guqin dersi olduğunu öğrenince, hemen okula gelip Guqin çalmayı öğrenmek için programa katıldı. Enstrüman çalmayı öğrenmek için zaman ve çaba harcamak gerekiyor. Ancak Wang Lu, öğrenme çabasını sürdürüyor.
"Guqin çalmaya başladığımda, ailem bana pek destek vermiyordu. Ama bir süre geçtikten sonra, çalabildiğimi gördüklerinde onlar da bu isteğimi kabul etti. Günümüz toplumunda, herkes hayatın hızlı temposuna ayak uydurmaya çalışıyor. Ancak Guqin çalmayı öğrendikten sonra, sakinleştiğimi hissettim. Özellikle de gecenin sessizliğinde çalmaktan çok keyif alıyorum. Guqin çalarken, bulanık bir su sanki yavaş yavaş berraklaşıyormuş gibi hissediyorum."
Wang Lu, sadece Guqin çalmayı öğrenmekle kalmadı; aynı zamanda, çocuğunun da geleneksel Çin kültürünü öğrenmesini istedi.
"Çocuğumu bunu öğrenmesi için zorlayamam. Ama bu çalgıyı çalarak, geleneksel kültürümüzün onun ruhuna etki etmesini istiyorum. Bazen çocuğum da Guqin çalmaya çalışıyor."
Guqin, aynı zamanda yedi telli çalgı olarak da biliniyor. Guqin çalmak, antik dönemde iyi eğitimli Çinlilerin kazanması gereken dört meziyetten en önemlisiydi. Guqin'in çıkardığı ses çok zarif ve yumuşaktır ve çalan kişinin de huzurlu olması gerekir. Bir kişi bu çalgıyı çaldıktan bir süre sonra ruhunun sakinleştiğini hisseder.
Zhongnan Geleneksel Kültür Okulu'nda, Guqin hocalığı yapan Zhuang You, bu enstrümandan şöyle bahsediyor:
"Okulumuzda, sessizliğin korunması isteniyor. Çünkü sessiz bir ortamda Guqin çalan kişi sakinleşir. Böylece gök, yer ve insan bir bütün haline gelir. Guqin çalmanın amacı budur."
20 yaşlarındaki Zhuang You, okulun en genç öğretmeni. Onunla kıyaslandığında, 50'li yaşlardaki Çin hat sanatı öğretmeni Cui Suigen, kendi verdiği dersi daha ciddi olarak görüyor.
"Çin Hat Sanatı öğrenmek istersen, öncelikle üç koşulu tamamlaman lazım. İlk olarak, Çin karakterlerini bilmelisin. İkincisi, Çince metinleri okuyabilmelisin. Üçüncüsü ise metinleri okuyarak, Çin tarihini öğrenmelisin. Tabii sadece tarih de yetmiyor. Çin Hat Sanatı yapabilmen için Çin güzel sanatıyla ilgili de bilgi sahibi olman gerekir. Dolayısıyla, Çin Hat Sanatı'nı öğrenmek, sadece Çin karakterlerini yazmak anlamına gelmiyor."
Çin karakterlerine özgü geleneksel bir sanat olan Çin Hat Sanatı, Çin geleneksel kültüründe önemli bir rol oynuyor. Pei Linjuan, Xi'an Teknoloji Üniversitesi'nde görevli bir öğretmen. Pei, boş zamanlarında Zhongnan Geleneksel Kültür Okulu'na gelerek, Çin Hat Sanatı dersi alıyor.
"Okulun zarafeti ve sadeliği buraya gelen herkesi sakinleştiriyor. Burada Çin Hat Sanatı'nı öğrenmek, artık hayatımdaki olmazsa olmazlar arasına girdi. Çin Hat Sanatı'nı öğrenmekle hayata bakışım bile değişti. Artık çevremdeki her şeye daha hoşgörülü yaklaşabiliyorum."
Gerek Çin Hat Sanatı, gerek Guqin, gerekse Çin geleneksel kültürünün diğer dalları. Bunları öğrenmek, sadece bu becerileri kazanmak anlamına gelmiyor, aynı zamanda Çin kültürünün güzelliğini kavramak da demek oluyor.
Zhongnan Geleneksel Kültür Okulu Müdürü Zhu Muchen, insanların geleneksel Çin kültürünü öğrenerek, daha sağlıklı bir ruha sahip olmalarını diliyor.
"Antik dönemdeki iyi eğitimli Çinlilerin meziyetlerini kazanmakla, manevi seviyemizi de yükseltebiliriz. Önemli olan, insanların bu kültüre saygı göstermesi..."
Zhongnan Okulu'nda verilen dersler, kent sakinlerinin ilgisini çekiyor. Bu çekicilik ise Çin'in zengin geleneksel kültüründen kaynaklanıyor. Çin kültürünü sevenler, bu okulda bir araya geliyor ve hep birlikte keyifle bu kültürü yaşatıyor.
Sevgili dinleyenler, "yavaş hayat", tembellik ya da zamana yaymak anlamlarına gelmiyor. Yavaş hayat, insanların hayatında denge sağlıyor. Zhongnan Okulu, tam da bu yavaş hayatın bir örneği... Bu sayede insanlar, kentin hızlı temposu içinde, yavaş hayattan zevk alabiliyor. İnsanları doğal ve geleneksel hayata döndüren yavaş hayat, artık kent hayatının yeni modası...
