Xinjiang'da Tanrı Dağları'nın kuzeyinde, Usan dağının eteğindeki İli Nehiri vadisinde gizemli bir etnik grup yaşıyor. 200 yılı aşkın bir süre önce, onlar, ülkenin kuzeydoğusundan yola çıkıp 5 bin kilometreden fazla bir yol yürüyerek ülkenin kuzeybatısına göç etti ve tarla açıp sınırı koruyan önemli bir güç haline geldi. Günümüzde Xibo etnik grubu, Xinjiang'da asırlardır yaşayan 13 etnik gruptan biridir. Ne var ki, ülkenin kuzeybatı sınırını 200 yıldır savunan Xibolar, bir türlü memleketlerini unutamadı. Ay takvimine göre, her yılın 18 Nisan günü, Xibolar, özel günlerinden biri olan Batıya Göç Bayramı'nı kutlar.
Batıya Göç Bayramı'nın sabahı, her kasabadaki ve köydeki erkek ve kadın Xibolar, meydanda bir araya gelip yaylarını yüksekte tutarak sivri okları hedeflerine atar. Xibolar, bu davranışla cesurca savaşan atalarını anıyor.
Xibo etnik grubu başlangıçta İç Moğolistan'ın Hulunbayır çayırı ve kuzeydoğuda Nengjiang Nehri bölgesinde yaşıyormuş. Hayvancılık, avcılık ve balıkçılıkla uğraşan Xibolar, ata binmeyi ve okçuluğu sevdikleri için "At sınırındaki etnik grup" olarak adlandırılıyor. Nüzhen kabilesinin reisi Nurhaçı 1593 yılında kuzeydoğu bölgesini birleştirdi. Xibolar, Qing hanedanı ordusu tarafından yenildi. Ama Qing hanedanının ilk imparatoru Huang Taiji, ata binmeye ve ok atmaya yatkın olan Xiboları, Qing hanedanının "Sekiz Bayrak" adlı askeri ve idari örgütlenmesine aldı. Böylece Xibolar, Çin'i tek çatı altına birleştiren Qing hanedanı ordusunda bir seçkin güç haline geldi.
Kuzeybatı sınırının savunmasının güçlendirilmesi için Xibolar da dahil olmak üzere kuzeyde yaşayan bazı etnik gruplar, zamanın Qing yönetimi tarafından kuzeybatıya gönderildi. Ay takvimine göre 1764 yılının 4. ayının 18. günü 1020 Xibolu er ve subay ile aile üyeleri, yakınlarıyla vedalaşıp memleketlerinden ayrılarak batıya göç yoluna çıktı. Bir yıl 4 ay süren yolculuktan sonra Xinjiang'daki İli iline bağlı Cha-bu-cha'er ilçesine ulaştılar.
Cha-bu-cha'er, Xibo etnik grubuna ait tek özerk ilçedir. Burada 20 binden fazla Xibo yaşıyor. Buradaki Xiboların nüfusu, toplamın yalnızca yüzde 10'unu oluşturmasına rağmen, sınırı savunmak için batıya göç eden cesur Xibolar, kendilerine özgü gelenekleri ve görenekleri koruyor.
Okçuluk yarışması, Batıya Göç Bayramı'nın en önemli etkinliklerinden biri... 245 yıl boyunca bu hiç değişmedi. Ama köylerde düzenlenen eğlence niteliğindeki yarışmayla kıyaslandığında Cha-bu-Cha'er ilçesinin merkez kentinde yapılan yarışmada daha geleneksel oklar ve yaylar kullanılıyor. Sıkı kuralları olan yarışma son derece çekişmeli ve heyecanlı geçiyor. 8 nahiyeden ve kentten gelen okçular birkaç gruba bölündü. Birkaç elemeden sonra geriye erkeklerde ve kadınlarda üçer kişi kalıyor. Bu 6 kişi, finalde yarışıyor.
Ok ve yay, bir tür silah olarak tarihe geçti. Ama batıya göç eden Xibolar, atalarının gururunu koruyor. Cha-bu-Cha'er ilçesindeki hemen hemen her köyde bir okçuluk alanı ve her ailede ok ve yay var. O nedenle bu ilçe, Çin'in en tanınmış "ok memleketi" oldu.
84 yaşındaki He Xingqian, batıya göç eden Xiboların 7. kuşağına mensup. He, 1950'li yıllardan itibaren Xiboların batıya göç ettiği tarihi canlandırmaya başladı. Yarım yüzyıllık zaman içinde toplam 80'den fazla tablo yapan bu köylü ressam, eserlerinde sözlü olarak aktarılan batıya göç hikayelerini canlandırdı.
Çadırları, yiyecekleri, hayvanları, tohumları ve ayrıca insanların huruzunu ve güvenliğini koruyan Tanrıça "Xili Mama"yı yanına alan 1000'den fazla Xibo eri ve subayı, aile üyeleriyle birlikte kuzeydoğudan hareket ederek kuzeybatıdaki sınıra doğru yola çıktı. Hareket ederken bir ip yaktılar, o bitince birini daha... Göç eden Xibolar, kuzeydoğudan aldıkları ateşi yeni yerlerine yerleşinceye kadar canlı tuttular. Memleketlerine besledikleri duygular ve sevgi, onları ebediyen koruyor.
Göç kafilesi, kuzeydoğundan hareket ettikten sonra Qing hanedanı döneminde Dış Moğolistan sınırı boyunca batıya doğru ilerledi. Şimdiki Moğolistan Cumhuriyeti'nin başkenti Ulan Bator, Uruyasıtay bölgesi ve Altay dağından geçtikten sonra Xinjiang'a girdiler. Yaklaşık 10 bin kilometrelik yolculuk, bir yıl dört ay sürdü.
Yaşlılarını ve çocuklarını alıp batıya göç eden kafile, en ilkel ulaşım araçlarıyla uçsuz bucaksız Moğol çölünden, insansız geniş Gobi'den geçip yaylada kış aylarında çok soğuk, yaz aylarında son derece sıcak havada dağlarla karşıtılar; geçebilmek için yollar açtılar, nehirlere köprüler kurdular. Susayınca çölde kuyu kazdılar, yiyecek tükenince dışarıda yiyecekler aradılar. Sonunda Xibolar, Xinjiang'daki İli nehri vadisine ulaştı. Bunun bir mucize olarak kabul edilmemesi mümkün değil.
İnanılmaz olan ise, bu kadar kötü ve tehlikeli koşullarda batıya göç eden bu Xibo kafilesindeki bireylerin sayısının azalmak yerine artmış olması. Hedeflerine ulaştıklarında insan sayısı 100'den fazla artmıştı. Yolda 350 bebek doğmuştu.
Çinli tarihçiler, Moğol milliyetinin Turgut kabilesinin doğuya dönmesi, Xiboların batıya göç etmesi ve Kızıl Ordu'nun stratejik ricatını Çin tarihinde "üç uzun yürüyüş mucizesi" olarak adlandırdı.
Bayram ziyafeti başlamadan önce herkes milli kıyafetlerini giyiyor. Xibo Erkekleri, uzun ya da kısa elbise giyiyor. Kadınlar ise Çin usulü bir elbise olan "Qipao" giyiyor. "Qipao"nun üzerinde nakışla işlenmiş motifler var. Bu elbise, Mançuryalıların elbisesine benziyor.
Her yıl Batıya Göç Başramı'nda Cha-bu-cha'er ilçesinde geniş katılımlı bir Beilun gösterisi yapılıyor. Dansçılar, sahneye ancak sıkı elemelerden sonra çıkabiliyor. Bayram gününde Beilun gösterisi sunabilme, Xibolar için gurur duyulacak bir iş. Guo Zhihong ve öğrencileri "Çok Kişili Beilun" gösterisi sundu.
Yürümesini öğrenen her Xibo Beilun dansı yapabiliyor. Nerede Xibo varsa, orada Beilun da var. İli Nehri kenarında, Xiboların yaşadığı köylerde, ya da kentin büyük sahnesinde Beilun dansı edilirken insanlar heyecanlanmaya başlıyor. Sahne üzerinde ve aşağısında beraber dans edilebiliyor. Erkekli kadınlı, küçüklü büyüklü herkes, birlikte mutluluk içinde dans ediyor. Hemen hemen herkes, mutluluk denizinde yüzüyor.
Her yıl Batıya Göç Bayramı'nda Xibolar, yanlarına mum alıp Jingyuan Tapınağına gelerek atalarını anmanın yanı sıra aile üyelerinin huzur ve güvenliği için de dua eder. Batıya göç etmelerinden bir yıl sonra Xibolu erler ve subaylar, Orta Çin'in kültürel özelliklerini taşıyan bu tapınağı inşa etmiş. Uzun Yürüyüş'ten sonra Xinjiang'a gelen Xibolar, İli nehri'nin güney kıyısına yerleşti. Yerel koşullara hemen alışamadıkları için aralarında bulaşıcı hastalıklar yayıldı, özellikle memleketlerini özleyen Xibolar, zaman zaman hüzün ve yalnızlık duyuyordu. Bu yüzden Jingyuan Tapınağı, onların hastalıklarını iyileştiren ve mutluluk veren bir yer oldu. Eskiden, tapınağa giden kimi Xibolar, neşeden çok hüzün duyarmış; günümüzde ise panayıra katılma, bayaramda önemli bir eğlence oldu. Xibolarla birlikte yaşayan diğer etnik gruplar da bu bayramı birlikte kutluyor.
