Guangdu Dian Operası Öğretim Salonu Nisan 2011'de, Kunming kentine bağlı Guandu antik kasabasında kuruldu. Dian operasının yaygınlaşması üzerinde araştırma yapan salon, sanatçılar ile izleyenler arasında bir iletişim platformu kurdu. Bu arada, Guandu Öğretim Salonu Yunnan'da Dian operası kursu veren ilk ve tek kuruluş konumunda. Burada sahnelenen Dian operaları ve diğer yerel operalar, dinleyenlerin zihninde eski Yunan imajını uyandırıyor.
200 yıllık tarihe sahip Dian operası, Yunnan'da en yaygın operalardan biri olarak yerel kültürün önemli bir parçasını oluşturur. 200 yıl evvel, yani Kangxi imparatoru döneminde, Yunnan'da 10'dan fazla tiyatro topluluğu bulunuyordu. Daha sonra, Kangxi'nin torunu olan Qianlong dönemine gelince, Yunnan imparatorluğun sahnesine oyuncu sağlamaya başladı. Dian operası, Qing Hanedanı, 1911 Devrimi, Çin Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti gibi tarihi dönemeçlerden geçti. Ne var ki, Dian operası imparatorluk döneminde doğup büyüdü.
1880'lı yıllarda, Dian operası artık yaygın bir sanat haline gelmiştir. Yalnız profesyonel toplulukların değil, kırsal bölgelerdeki amatör toplulukların sayısı da epeyce büyük... O dönemde, Kunming kentinin kırsal bölgesinde, operayla uğraşan toplulukların sayısı yüzü geçmiştir. Dian operası, Hu çalgısı eşliğinde ve Xiangyang tarzı bir söyleyişle icra edilir. Bunlar esasen Yunnan dışından kaynaklanır. Yabancı seslenişler, Yunnan'a girdikten sonra yerel dil ve müziklerle birleşerek, Dian Operası'nın özgün seslerini oluşturmuştur. Dian Operası, Yunnan bölgesinde yaşayan Han etnik grubuna aittir. Dian operası, bir yandan bölgedeki diğer etnik gruplardan besin maddesine kavuşur, diğer yandan Huadeng operası, Qu operası, Dai operası ve Bai operası gibi bölgedeki diğer sanat ürünlerine olumlu etkiler yapar. Mayıs 2006'da Dian Operası "Yunnan Maddi Olmayan Kültür Mirasları Listesi"ne alındı, Nisan 2008'de Dian operası devlet düzeyindeki kültür mirasları listesinde girebilmek için başvuruda bulundu. Tüm bu çabalara rağmen, Dian operasının gelişmesinin önünde yine ciddi zorluklar bulunuyor. Guandu Dian Operası Öğretim Salonu'nun kurucusu ve şefi Zhang Xiong, yarım yüzyıl önce, Yunnan Dian Operası Topluluğu'nun her gün bir gösteri sunduğunu, fakat bugün ise Dian operasına çok az rastlandığını ifade etti. Zhang Xiong, şunları söyledi:
"Dian operası halklar arasında çok sevildi. Fakat toplumun gelişmesiyle, geleneksel Dian operası sunan topluluk azaldı. Daha evvel Yunnan'da 200'den fazla Dian operası topluluğu vardı. Şimdi bizim salonumz dahil edilse de, yalnız üç topluluk kaldı. Üstelik yalnız ve yalnız bizim salonumuz, günde iki saatlik gösteri sunar. Gösteri sayısı da 2000'den, bugün artık 200'e düştü."
Zaman hızla akıyor. Bazı sanatçılar emekli oldular, bazıları yaş nedeniyle sahnede beceremezdi, bazıları artık yok oldu. Oyuncu sayısı giderek azalıyor. Kaldı ki, Dian operasını öğrenmek isteyen gençler sayısı da azdır, ya da öğrenmek isteyenler uygun okul veya kurs bulamadı. Bu öğeler, zor duruma düşen Dian operasının gelişmesine gölge düşürdü.
Opera hayranı olan Zhang Xiong, Dian operasının varlığını koruyan kuvvetli iradeyle Guandu kasabasında profesyonel bir opera ekibi kurdu. Zhang Xiong şunları söyledi:
"Dian operası bölgedeki en seçkin sanatlardan biri ve aynı zamanda Çin opera ailesinden önemli bir üye konumunda. Eğer biz önem vermezsek, günün birinde bu sanat kaybolacaktır. Şimdi, Dian gösterileri için video kaydediyoruz. Kaynakları toplayıp düzenliyorum. Daha evvel, Dian operasının sürmesi, esasen üstad-çırak ilişkilerine dayalıydı."
Guandu antik kasabası, Kunming kentinin güneydoğusuna 8 kilometre uzakta yer alıyor. Yaklaşık 1.5 kilometrekarelik bir alanda, Tang, Song, Yuan, Ming ve Qing gibi Çin'in beş imparatorluk dönemindeki mimariler görülebilir. salyangoz kabukları ile yapışkan topraktan yapılan ve tarihi 1000 yıl uzanan duvarlar, hâlâ antik kasabada dimdik ve sağlam ayakta duruyor. İki kenarında sarı renkli yapılar duran dar sokağın uzağında, Dian operasının tiyatrosu bulunuyor. Ziyaretçiler, yol sorma veya yol işareti arama gereğini duymadan, ancak Hu çalgısının etkileyici sesini izleyerek, Dian operasının ya alçak, ya tiz sesinin eşliğinde sahneyi bulabilecektir. Zhang Xiong, tiyatroda geleneksel bir atmosfer oluşturmak için köyden köye, kasabadan kasabaya antik dekorasyon malzemelerini topladı.
Güneş dağ arkasına saklayınca, tiyatroda son gösterinin perdesi de kapanıyor. Bazı izleyicilerin hâlâ salondan ayrılma niyeti yoktur. Sanatçılar, makyaj bile çıkarmadan bir arada tartışmaya başladı. İcrada sorun var mı? Nasıl düzeltilebilir?... Sanatçılar, salonun kuruluşuna ilişkin haber aldıktan hemen sonra ekibe katıldı ve sahnede belkemiği rolü haline geldi.
Tang Chongyi, bir Hu çalgıcısıdır. 12 yaşındayken Hu çalgısı çalmaya başlayan Tang Chongyi, oyuncu olan babası ve dedesinin etkisiyle, çalgıya büyük sevgi besledi ve hayat boyunca bu çalgıyla bağlantısını kesmedi. Çalgıcı Tang Chongyi, Guandu Dian Operası Öğretim ve Öğrenim Salonu'nun kuruluşunun, Dian operasının yeniden canlanması için büyük önem taşıdığını kaydetti. Tang sözlerine şöyle devam etti:
"Sadece bir dinleyici gelse bile, Dian operasını korumaktan vazgeçmeyeceğim. Bu salonun görevi, çok önemli. Biz yalnız dinleyicilere gösteri sunmakla değil, yakında seminer de düzenleyeceğiz. Her ay veya her iki ayda düzenlenen bir semineri düşünüyoruz."
Salonda "canıyla" çalışan yaşlı sanatçıların dışında, amatör aktörler de pek vardır. Onların öğrenme iradesi ve katkısı, yaşlı sanatçıları bir anlamda rahat etti. 36 yaşındaki Zhang Menglin, operaya beslediği özel sevgiyle buraya geldi. Zhang şunları söyledi:
"Biz öğrenmezsek, Dian operası ümitsiz kalacaktır. İlk geldiğimde, hiç bir bilgim yoktu. El, kol veya ayak hareketini hiç bilmedim. Üstadlar var gücüyle öğretiyorlar bize."
Zhang Xiong'un opera ekibinin sayesinde, şimdi Guandu kasabasında her gün Dian operası izlenebilir. Guandu Dian Operası Öğretim ve Öğrenim Salonu kısa süre önce ilk kurs açtı. Kursa, ülkenin dört yanından 30 öğrenciler geldi. Aralarından en büyüğü 65 yaşında, en küçüğü ise 4 yaşındadır. Öğrenciler, tiyatro oynama, yaylı çalgı, vurmalı çalgı ve kıyafet yönetimi gibi dallarda eğitim görüyor. Salon, yerel halkların yaşamına renk katarken, Yunnan'a özgü Dian operasının daha uzun ve daha uzak yaygınlaşmasını da sağlar.
