CRI Hakkında | Eski Versiyonumuz
Çin mürekkep resmi
  2011-06-20 08:33:52  cri

Çin mürekkep resmi, geleneksel Çin resminin temsilcisi olarak kabul edilir. Yalnızca su ve mürekkeple yapılan Çin mürekkep resmi, üç temel özellik taşır: Saflık, soyutluk ve doğallık. Çin mürekkep resminde su ve mürekkepten başka bir şey kullanılmaz; dolayısıyla bu tarz resimlerde yalnızca siyah ve beyaz tonlar vardır. Çin mürekkep resmi genellikle manzara, insan figürü, çiçek, böcek ve kuşları konu alır.

Çin mürekkep resmi, Tang Hanedanında (618-907 yılları) ortaya çıkmış, ardından gelen beş hanedanlık döneminde (907-979 yılları) zirveye ulaşmıştır. Ming (1368-1644 yılları) ve Qing (1644-1911) hanedanlarından bu yana gelişimini sürdüren Çin mürekkep resminde, esas olarak fırçanın ve mürekkebin ustaca kullanılmasına önem verilir. Mürekkebin rengi, resmin rengidir. Resimde renkler, mürekkebin koyu ve açık tonlarıyla elde edilir. Tang Hanedanının tanınmış şairi Wang Wei, resim akımlarından en önemlisinin Çin mürekkep resmi olduğunu söylemiştir. Birçok Çinli aydın Wang Wei'nin bu fikrini desteklemektedir. Bu nedenle, Çin mürekkep resmi tarih boyunca Çin'in resim tarihinde önemli bir yer tutmuştur.

Çin tarihinde, mürekkep resimleri, esas olarak aydınlar tarafından yapılmıştır. Ming Hanedanı döneminde ticaretin canlanması, orta sınıfın konumunun yükselmesi ve Çin toplumunun yapısının değişmesiyle, memurlar ve rahip ressamların özel tarzları öne çıkmaya başlamıştır. Ayrıca aydın olmayan, ancak resim yaparak geçinimini sağlamaya çalışan profesyonel ressamlar da çıkmıştır.

Çin mürekkep resimleri, Çin'in güzel sanatlar tarihinde özgün bir daldır. Yeni Taş Devri döneminde yapılan porselenlerin üzerindeki mürekkep resimlerinde; Savaşan Devletler döneminde ipek üzerine çizilen resimlerde; Jing, Tang, Song ve Yuan hanedanlarında yelpazelerin üzerine yapılan resimlerde, Çin mürekkep resimlerinin doğuşu, gelişimi ve olgunlaşmasıyla ilgili izler bulunabilir. Çinlilerin dünyayı algılama ve yorumlamasında önemli ve özel bir yöntem olan mürekkep resmi, Çin ulusunun uygarlığına zenginlik katmanın yanı sıra, dünya çapında güzel sanatların çok yönlü gelişmesine de büyük katkıda bulunmuştur.

*

 

Geleneksel Sanatı Koruyan Çağdaş Bir Sanatçı

Günümüz Çin'inde yine her gün büyük değişiklikler meydana geliyor. Modernleşme dalgası, geleneksel sanatları etkiliyor. Ancak yine bazı insanlar olumsuz etkiye dayanarak, geleneksel sanatları korumak için çaba gösteriyor. Bugün sulu mürekkeple ve ahşap bloklarıyla baskı resim yapan sanatçı Wang Chao'yla tanışalım.

37 yaşındaki Wang Chao, Çin Güzel Sanatlar Akademisi'nde çalışan bir yardımcı profesör, sulu mürekkep ve ahşap bloklarla yapılan baskı resim tekniğinin 2 aktarıcısından biridir. Wang Chao'nun "Mor Bambu Konutu" olarak adlandırdığı atölyesinin duvarlarında, çeşitli ölçüler ve tarzlardaki geleneksel Çin resimleri asılı. Her bir resim olağanüstü klasik bir tat veriyor. Fırçayla çizilmiş gibi görünen bu resimlerin hepsi, aslında sulu mürekkep ve ahşap bloklarla yapılmış baskı resimler. Bu gerçeği öğrenen her ziyaretçi, mutlaka bu tekniğe hayran kalır.

Sulu mürekkep ve ahşap bloklarla yapılan baskı tekniği, aslında 2 bin yıldan uzun bir geçmişi olan çok eski bir matbaa tekniğidir. Eski zamanlarda atlas ve resim albümlerinin çoğu, bu yöntemle basılmıştır. Sulu mürekkep ve ahşap bloklarla yapılan baskı resim tekniği 16. ile 17. yüzyıllar döneminde Ming Hanedanı'nın son yıllarında doruğuna ulaşmış, bu dönemde birçok parçadan oluşan ahşap baskı blokları sistemi ortaya çıkmış. Bu sistemde her renk için bir ahşap bloku oyulur, sonra renklere göre sırayla kağıt üzerine basılır, sonunda güzel bir tablo ortaya çıkartılır. Bu sistem o kadar olgunlaşmıştır ki, sonraki kuşaklar hiçbir zaman onu aşamadılar. Bu konuda Wang Chao şöyle konuştu. Ses 1

"Onun içinde çok hoş bir teknik var. Biz ahşap üzerine oyma yaparken büyük titizlik gösteririz ve çok güzel bir oyma yaparız. Oyulmuş her ahşap blok zaten bir sanat eseri sayılır. Fakat yine de olgun bir teknikle ahşap blokların her birini birer resim haline getiririz. Bu sürecin kendisi başlı başına çok ilginç bir şey."

Mor Bambu Konutu'ndaki her resim, sulu mürekkep ve ahşap blokla baskı resim yöntemi kullanılarak elde edildi. Büyüteçle incelendiğinde bile, her resim yine de ressamın bizzat fırça kullanarak çizdiği gibi bir his uyandırıyor. Batı ülkelerinde ileri matbaa tekniği son derece hassas olduğu halde, baskı mürrekebi kullanılmasından dolayı ortaya mürekkep resmi etkisi çıkmaz. Wang Chao bu konuda bize şu bilgileri verdi. Ses 2

"Biz ahşap bloklar üzerine su ve mürekkep sürüp Xuanzhi adı verilen özel bir kağıt üzerine basarsak, renkler Xuanzhi kağıdına işler. Çünkü Xuanzhi'nin su geçirgenliği söz konusu. Fakat baskı mürrekebi kullanılırsa, ne kadar iyi basılsa basılsın kağıt üzerinde sadece incecik bir kat kalır. Çünkü baskı mürekkebi kağıda işlemez. Ayrıca Xuanzhi üzerine basılmaz. Bunu malzemelerin özellikleri belirledi. Yani Çin mürekkep resimlerinin en kaliteli tıpkı basımları ortaya çıkar."

Batı ülkelerindeki verimli matbaa tekniği Çin'e girdikten sonra, zaman ve emeğe büyük ihtiyacı olan sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim yöntemi giderek ticaret alanındaki etkisini yitirdi. Bu eski sanat Çin'de bir zamanlar tükenme tehlikesiyle karşı karşıya geldi.

1997 yılında Güzel Sanatlar Akademisi'nde Baskı Resmi Bölümü'nde 3. sınıfı okuyan Wang Chao, okul tarafından sulu mürekkep ve ahşap blokuyla baskı resmi sanatının aktarıcısı olarak seçildi. Bu dönemde Akademideki iki yaşlı hoca çoktan önce emekli olmuş, öğrencileri de kalmamış. Sanat, yok olma tehlikesiyle yüzyüze kalmıştı.

Wang Chao, Akademinin düzenlemesini büyük memnuniyetle kabul etti. Aslında Wang Chao daha önce de sık sık hocasının ofisine giderdi. Oda eski tarzda mobilyalarla süslenmişti ve kim odaya girerse su ve mürekkep kokusu karşılanırdı... Bu koku, çocukluğundan beri geleneksel Çin resmi çizen Wang Chao'ya hiç de yabancı değildi. Mürekkep kokusuna alışkın olan Wang Chao, doğal bitkilerin özel bir çeşit yakınlığı olduğunu savunuyor. Eskiden beri çok sakin, su, mürekkep ve Xuanzhi'ye yürekten bağlı olan Wang Chao, eski kültürlere de hayrandı. Sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resmi sanatının aktarıcısı olmak, Wang Chao için çok doğal bir sonuç oldu. Aslında Wang Chao'dan önce de bir aktarıcı belirlenmiş, ancak yarı yolda bırakıp gitmiş.

Wang Chao her gün 2 hocaya su getirir, mürekkep hazırlar, çay demler, hocaların resim yapmasını izlerdi... Böylesi bir rutin yaşam tam 6 yıl sürdü. Ancak sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim yapmayı sevdiği için, Wang Chao bu durumdan hiç şikayetçi olmadı.

Her iki hoca, daha çok atölyedeki ustaların yaptığı gibi, kendiliğinden bir şey öğretmezlerdi. Wang Chao 2 hocanın yanında durmadan soru sormak zorunda kaldı. Böylece günler, yıllar geçti...

Akademinin tavsiyesiyle, Wang Chao, kendisine Zhang Xiaofeng adlı bir yol arkadaşı buldu. Wang ve Zhang, 2 hocadan sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim sanatını öğrendi, ayrıca hocalardan farklı yaratıcılık yollları keşfetti. Wang Chao'nun eserleri geleneksel sanat tadıyla dolu, aynı zamanda modern içerik de taşıyor. "Masadaki Gösteri" adlı eseri, geleneksel tarzdaki bir masada çamurdan birkaç minik heykel askerin girdiği şiddetli çatışmayı tasvir ediyor. Wang bu eseri, Irak Savaşı'nın başlatıldığı ilk dönemde yarattı. Wang Chao eseri şöyle tanıttı. Ses 3

"Aslında benimle ilişkisi olmayan bir şey de kitaplığıma girdi ve beni etkiledi. Yani masamda savaşı anlatıyorum."

Wang Chao'nun eseri 1999 yılında Çin'in ana kesimindeki en büyük sergi olan Çin Güzel Sanatlar Sergisi'ne katılarak gümüş madalya kazandı. Bundan sonra Wang Chao ve arkadaşı her yıl sergiye eserler gönderdi, ödüller aldı. Dahası, yurt dışındaki sanatçılar gözlerini Mor Bambu Konutu'na çevirdi.

Wang Chao üniversiteden mezun olurken tez olarak yaptığı resimleri iple ciltlenmiş klasik bir kitap haline getirdi. Bu kitabı, "Çin'de Baskı Resimlerinin 50 Yılı" adlı bir sergiye gönderdi. Serginin çıktığı dünya turuyla birlikte, Wang Chao'nun resimleri de tüm dünyada gösterildi. Wang'ın kullandığı ahşap bloklarla baskı resim yöntemi, British Museum'un Doğu Bölümü'ndeki çalışanlarda derin izler bıraktı. Çin'de bu tür eski sanatla uğraşanlar bulunduğunu, hatta üniversitede Batı usulü eğitim görmüş birisinin hâlâ geleneksel sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim sanatını aktardığını hiç beklememişlerdi.

Wang Chao'nun sanatına hayran kalanlar arasında küresel ahşap baskı kolleksiyonunda yer alan isimler de vardı. Bu ünlü isimler Wang Chao'nun çalıştığı Baskı Resmi Bölümü'nde Wang'ı ziyarete geldiler.

2005 yılından sonra, Wang Chao, sıkça Japonya ve İngiltere gibi ülkelerin sanat okulları ve müzelerindeki kürsüye çıkarak, batılılara geleneksel sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim sanatını tanıttı. Eserleri, Paris Devlet Kütüphanesi, Shanghai Güzel Sanatlar Galerisi, British Museum ve Oxford Müzesi gibi, yurt içi ve yurt dışındaki müzelerin zengin kolleksiyonları arasına girdi. Wang Chao bundan dolayı çok gururlu.

Ses 4

"Yurt dışında baskı resmi araştırması yapan çok sayıda web sitesinde Çin'de Mor Bambu Konutu olduğu biliniyor. Galiba Çin'e özgü bu sanatın aktarılması için buralarda ümit var. Sadece ikimiz yapıyoruz, bizden başka bir üçüncü kişi de yok. Birçok öğrenciyi öğrettik. Ancak yalnızlığa dayanamayıp ayrıldılar."

Wang Chao'nun atölyesinde Norveç Sanatlar Akademisi'nden gelen öğrenciler sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı sanatını öğreniyor. Julie Tennes adlı genç bir bayan, Çinli sanatçılar gibi sakin bir yürekle yaratıcı olmak istediğini söyledi.

Wang Chao ve Zhang Xiaofeng, eski Çin bilginleri gibi, aynı modelde koyu mavi fermuarlı ceketler giyiyor. Kıyfetlerinde hiç etiket yok. O kadar sade, aynı zamanda tertemiz. İkisini tanıyanlar, Wang ve Zhang'ı keşişe benzeterek, yalnız başına eser yapıp dış dünyayla ilgilenmediklerini düşünür. Wang Chao, çalışmadığı zaman rahatsız olduğunu, hatta uyuyamadığını, ancak eser ortaya çıkarırken yüreğinde sukunet ve rahatlık hissettiğini söyledi. Wang Chao şöyle konuştu. Ses 5

"Aslında sulu mürekkep ve ahşap bloklarla baskı resim yapmak, keyfli bir süreçtir. Bunun yanı sıra, ikimizin şöyle bir görevimiz de var: O da geleneği yaşatmak ve yeni nesillere aktarmak. Yeni eserler yaratırken bazı yenilikler yapabiliriz, ancak aletler ve temel malzemelerde hiç değişiklik yapmayız. Üniversite kampüsü dışarıdaki ekonomik ortamdan fazla etkilenmedi. Böylece geleneksel bir sanatı korumamız için olanak sağlandı."

Wang Chao'nun her resminde mutlaka bir böcek bulunur. Bu böcek bazen bir kelebek, bazen bir gece kelebeği, hatta bir hamam böceği olabilir. Wang Chao, böceğin mutlaka kozaya dönüşeceğine, sonra koza içinden çıkacağına, yani böceklerin çok güçlü hayat gücü olduğuna, onlarla kıyaslandığında insanların çok zayıf olduğuna inanıyor. Aslında Wang Chao'nun yüreğinde, sadece böcekler değil, sulu mürekkep ve ahşap bloklarla resim baskı sanatının ve güzelliğinin de yaşaması dileği var. Wang Chao, modern sanatlardansa daha çok geleneksel sanatları seviyor. Ses 6

"İlkel dönemlerde yaratılan eserler çok basittir, ancak kendini çok ağır hissettirir. İnsanın gözü gittikçe daha da karmaşık oldu ve güzellik kavramı kaybedildi. Benim çocuğum gelecekte ya bilim adamı olsun ve bilinmeyen şeyleri keşfetsin. Ya da eskiden yaratılan, ancak bugün unutulmuş şeyleri yeniden uyandırsın. Bu, çok ilginç iki tür çalışmadır."

*

İlgili Haberler
Yorumunuzu Gönderin
Çin-Türkiye ilişkilerinde yeni kilometre taşı
Çin-Türkiye ekonomik ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türk Lirası, Çin finans dünyasına ayak bastı.
Çinli kulüpler büyük transferlerine devam ediyor

Chelsea'nin yıldız orta saha oyuncusu Oscar, 60 milyon avroya Çin'e gelmeye hazırlanıyor. Peki Çinli kulüpler yabancı futbolcular için ne kadar para ödüyor? Bu sorunun cevabı ve haftanın ekonomi gündemine genel bir bakış için Ekodiyalog'a kulak verin.

Diğerler>>
Çin'de 2016'da neler konuşuldu? (1) (Çin Mahallesi)
Çin'de 2016 yılında gündemde neler vardı? Çinlilerin en çok dikkatini çeken gelişmeler nelerdi? Çin Mahallesi'nin sakinleri, 2016'yı nasıl geçirdi?
Çin'in 5. büyük icadı 24 Sezon nedir? (Çin Mahallesi)
Çinlilerin günlük hayatına yön veren bir takvim sistemi olan 24 Sezon'a kâğıt, pusula, matbaa ve baruttan sonra Çin'in 5. büyük icadı diyenler de var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan 24 Sezon, bir kez daha gündemde.
Diğer>>
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (07-01-2015)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (19-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (05-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (08-10-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (24-09-2014)
Diğer>>
Anket
Soru-Yanıt
  • Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde Çin'in gücü ortaya kondu

  • Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 31 Mart-1 Nisan günlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen ve dünyanın odaklandığı Nükleer Güvenlik Zirvesi'ne katıldı.
    Diğer>>
    İzleyici Postası
  • Koyun yılınız kutlu olsun (Pınar Koçak)

  • Koyun Yılının en güzel müjdeler, en güzel sürprizlerle kapınızı çalması dileğiyle...
  • Çin kadınlarına (Ali Güler)

  • Düşlerimde gelir bir güzel bana, alır götürür beni uzak bir diyara...

    Diğer>>
    Linkler
    © China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
    16A Shijingshan Road, Beijing, China