Çin'de ortalama üç kişiden biri internet üzerinden alışveriş yapıyor. Bu yöntem, Çinliler, özellikle de gençler arasında popüler bir tüketim tarzı haline geldi. Son 10 yılı aşkın süredir kaydettiği gelişmeden sonra e-ticaret, Çin'in şiddetli rekabetin yaşandığı pazarında önemli bir yer sahibi oldu. Ancak payının ve etkisinin sürekli genişlemesi bazı sorunları da beraberinde getirdi. Öncelikle Çin'de e-ticaretin gelişmesinin standartlaşması gerekiyor.
Beijing'deki bir şirkette çalışan Chen Jing'in işleri her zaman çok yoğun. Daha önce alışveriş yapmak için zaman bulamayan Chen, 3 yıl önce internet üzerinden ilk kez alışveriş yaptıktan sonra bu yöntemi bir türlü bırakmadı. Chen, alışverişlerini hep internet üzerinden yapıyor.
"Sık sık internet üzerinden alışveriş yapıyorum, çok rahat. Aldığım şeyler doğrudan çalıştığım şirkete gönderiliyor. İnternet üzerinden bir şey seçerken acele etmeye gerek yok, rahatça seçebilirsin. Bu benim için büyük bir avantaj. Biraz titizim."
Chen gibi gençler, dışarı çıkmadan birçok "dükkanda" dolaşarak beğendikleri şeyleri alabiliyorlar. Hem zamandan, hem de paradan tasarruf edebiliyorlar. Son yıllarda Çin'de internet üzerinden alışveriş yapmak gençlerin ilk tüketim tercihi oldu. Bu, e-ticaret platformu sağlayan internet siteleri için değerli birer fırsattır. Çin'in en tanınmış e-ticaret servisi sağlayan Taobao internet sitesi, söz konusu fırsatı değerlendirerek gelişti. Taobao Kamu İlişkileri Bölümü Başkanı Yan Qiao şu bilgileri verdi:
"2010 yılında Taobao abonelerinin sayısı 370 milyonu buldu. Her gün internet üzerinden 280 milyon adet mal satılıyor. Geçen yıl işlem hacminin 1.95 milyar yuana ulaştığı günler oldu. Şu anda Taobao, Çin'in internet pazarında yüzde 80'den fazla paya sahip."
Çin'in resmi makamları tarafından açıklanan son rapora göre, 2010 yılının Aralık ayında Çin'de e-ticaret yapan internet sitelerinin sayısı 18 bini geçti. 2010 yılında Çin'de e-ticaret pazarında gerçekleştirilen işlem hacmi, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 20 artarak 4.5 trilyon yuanı buldu.
İtibarın verim sağladığı internet çağında, internet siteleri büyük gelir kazanmak ve itibarları için ellerinden geleni yapmanın yanı sıra alıcı ve satıcılara daha çok kolaylık sunmaya çalışıyorlar. Taobao Kamu İlişkileri Bölümü Başkanı Yan Qiao, Çin'de ilk açılan internet alışveriş sitelerinden biri olarak Taobao'nun, uygulanabilir ve verimli bir yönetim modeli oluşturduğunu söyledi.
"Taobao'nun alıcı ve satıcıların değerlendirmeleri temelinde bir sistem oluşturuldu. Yani satıcılarla ilgili bütün bilgiler internette kayıt altına alındı. Bu, geleneksel ticaretle mümkün değildi. Ayrıca ödeme için de uygun bir yöntem bulduk. Bunun yanı sıra alışverişte sorun çıksa bile özel bir çözüm mekanizması var. Böylece herkesin internet üzerinden alışveriş yaparken duyabileceği endişeler giderildi."
E-ticaret yapan şirketlerin itibarları için ellerinden gelen çabayı harcamalarına rağmen, bu sektörde yine de dolandırıcılık olaylarına rastlanıyor. Tüketiciler de bundan dolayı bazı internet sitelerine güvenlerini kaybediyor. Uzun zamandır Çin'in e-ticareti üzerinden araştırma yapan Çin Dış Ticaret Enstitüsü'nden Profesör Zhang Xuecheng, bu sektöre "alçak eşikte" girilmesinin ve denetim yapılmamasının, internetten alışveriş sektörünün hızlı gelişmesine neden olduğuna ve bunun da bir dizi sorun getirdiğine işaret etti.
Profesör Zhang, internet üzerinden alışveriş sektörünün sağlıklı şekilde gelişmesi için ilgili yasaların bir an önce çıkarılması gerektiğini ifade etti:
"2008 yılında Ticaret Bakanlığı, 'E-ticaret Modelinin Standartları" ve "İnternet Alışveriş Hizmetlerinin Standartları"nı ortaya koydu. Ancak bunlar yasa değil, bağlayıcı gücü yok. E-ticaret son 10 yılda belli boyutlar kazandı. Hükümetin bu konuda gerekli yasaları hazırlamaması durumunda, çıkabilecek sorunlar zor çözülür."
Önümüzdeki 10 yıl Çin'de e-ticaret çağı olacak. Fanke Chenping İnternet Şirketi Başkan Yardımcısı Wu Shengyue, e-ticaret sektöründe dürüstlük sisteminin ve standartların oluşturulması durumunda bu sektörün, bu dönemde Çin'in gelişmesine son derece olumlu etki yapacağını belirtti.
