Xinjiang'da yaşayan farklı etnik gruplara mensup halkın örf ve adetlerinin zenginliğini yansıtan bebekler ilginizi çekmez mi? Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi'nin Qifang Caddesi'nde bu tür bebekler yapan Shan Xiumei yaşıyor. Sevgili dinleyiciler, bugünkü programımızda sizlere Shan Xiumei'den ve yaptığı bez bebeklerinden bahsedeceğiz.
Çin Uluslararası Radyosu muhabiri ilk karşılaştığında Shan Xiumi'nin üzerinde yeşil zeminde kırmızı çiçek desenli bir giysi ve lacivert bir pantolon vardı. Uygurca şarkılar mırıldanan Shan'a onun hangi etnik gruba mensup olduğunu sorduğunda, Hui milliyetinden olduğu cevabını aldı.
47 yaşındaki Shan Xiumei, son derece dinamik olarak görünüyor. 5. Çin Zanaat ve Güzel Sanatlar Ustası olarak seçilen Shan 20 yılı aşkın süredir zanaat ve güzel sanatlarla uğraşıyor. Çin Zanaat ve Güzel Sanatlar Derneği üyesi olan Shan'ın elinden çıkan Xinjianglı kızları, Oniki Makam'ı ve Efendi'yi konu alan bebekler, yerli ve yabancı turistlerin beğenisini kazandı.
Urumçi'de dünyaya gelen Shan, küçük yaşlarından beri resim yapıyor. 7 yaşındayken ailesi Turfan'a taşındı ve Shan orada birçok Uygurla tanıştı. O zamanlar yaşadığı bölgenin tek Hui ailesine mensup olan Shan, günlerinin büyük bir bölümünü Uygur çocuklarla birlikte geçiriyordu. Tek kelime Uygurca bilmeyen Shan böylece yavaş yavaş Uygurca öğrendi. Shan, bununla ilgili olarak "Turfan'da üç yıl yaşadığını ve hep Uygurca konuştuğunu" anlattı.
Uygur çocuklarla oynayan çıplak ayaklı Shan, Uygurların örf ve adetleriyle kültür ve geleneklerini öğrenirken, Uygurların sadeliğinden de derinden etkilendi.
Küçük yaşlarından beri gözleme yatkın olan Shan'ın belleğinde Turfan'da geçirdiği günlerin anıları hale tazeliğini koruyor. Shan, bugün kazandığı başarılarının o zamanki yaşam ortamına borçlu olduğunu düşünüyor.
Shan, ortaokula başladıktan sonra resim yapmayı öğrenmeye başladı ve o günden bugüne onlarca yıl geçti. Sanata düşkün olan Shan, belleğindeki Uygur örf ve adetlerini daha canlı bir yöntemle yansıtmak istedi ve bebek yapmaya yöneldi.
Güzel resim yapabilen Shan, iğne ve ipliklerle bebek yapmaya başladı. Bebek yapımına yeni başladığında son derece heyecanlı olan Shan, belleğindeki figürleri yaptığı bebeklere bir an önce aktarmak için can atıyordu. Ancak işe başlayınca zorluklar da tek tek karşısına çıkmaya başladı. Shan, şunları anlattı:
"İlk önce bebeklerin içlerine pamuk dolduruyordum. Ancak pamuklar basılınca incecik oluyordu. Şimdi kullandığım malzemeye ne kadar çok basılırsa da bir şey olmuyor, hem de rahatlıkla yıkanılabiliyor."
Bu sorunu çözdükten sonra Shan Uygur figürlü bebekler yapmaya başladı: Fırında nan pişiren erkekler ve kadınlar; kebap yapan yaşlı Uygurlar; Dongbula çalan gençler bunlardan bazılarıydı... Bu eserleri hem çok satıldı, hem de alanların beğenisini kazandı. 
Shan Xiumei'nin bebekleri zamanla daha fazla rağbet görünce, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Kadınlar Federasyonu'ndan görevliler, Shan'ı buldu ve ondan Kazak bayanların gelirlerinin arttırılmasına yardım etmesini istedi. Kazak bayanların yaptıkları nakışlar hem son derece ince işçiliğe, hem de özgün özelliklere sahip. Shan, Kazak çobanların evlerine gidip, onların nakış sanatını araştırdı ve Kazak kadınlarla birlikte Kazak örf ve adetlerini yansıtan bez ürünler yarattı. Bu bez ürünleri yerli ve yabancı turistlerin beğenisini kazanmayı başardı.
Shan'ın eserleri Çin'in iç kesimlerinde de rağbet görünce arkadaşları onu davet etti. Ancak Shan çok sevdiği topraklardan ayrılmayı hiç istemiyor. Çünkü küçük yaşlarından beri o bölgede yaşıyor, oranın toprağına ve insanlarına karşı derin bir duygu besliyor... Shan, sanatın yaşamdan kaynaklandığı ve yaşamdan kopuk olan sanatın duygudan yoksun olduğu görüşünü savunuyor. Shan, boş zamanlarında Uygurların gittikleri pazarlara, Uygurların evlerine misafir gidiyor ve onların her hareketini hafızasına kaydediyor. Shan buna ilişkin olarak da şunları söyledi:
"Başkalarının çektikleri fotoğraflara bakmak ile yerine gidip kendi çektiğiniz fotoğraflara bakmak çok farklı duygular uyandırıyor. Bu nedenle kendi gözümle görmem gerekiyor ve ancak böylece yaptığım bebekler başkalarını etkileyebilir."
Shan'in en büyük arzusu Uygur kültürünün aktarıcısı olmak. Shan, yaptığı bebeklerle Xinjiang'ın dünyaya açılmasını, dünyanın da Xinjiang'ı tanımasını istiyor .
Shan'ın bebek eserlerini çok seven turistlerden Fu Zhongren Shan'ı ve eserlerini şu sözlerle değerlendirdi:
"Her şeyden önce Shan, Uygur kültürünün bir aktarıcısıdır. Eserlerinin hepsi, Xinjiang'ın gelişmesni ve Xinjiang'da yaşayan halkın mutlu yaşam isteğini yansıtıyor. Eserlerinde böyle bir canlılık görebiliyoruz."
