Eskiden Çin'de, Ay Takvimi'ne göre yılın başından sonuna kadar, özellikle bayramlar sırasında büyüklü küçüklü çeşitli panayırlar düzenlenirdi. İnsanlar yakınlarıyla ve arkadaşlarıyla birlikte panayırları gezer, ülkenin her yerinden getirilen özgün mallar alır, çeşitli bölgelere özgü yemekler yer ve açık havada gösteri izlerdi. Bütün bunlar insanlara mutlu anlar yaşatırdı. Ancak zamanla eğlence tarzlarının çoğalmasıyla, panayırların cazibesi de azaldı. Bu durum, gelenek ve görenek uzmanları ile kültür çevrelerinin endişelenmesine yol açtı. Yenilik yapılarak daha çok vatandaşın geleneksel panayırlara girmesi önerisinde bulunuldu. Aralarında gelenek ve görenek uzmanları ile kültür çevrelerinden isimlerin de bulunduğu 100 kişi kısa süre önce Beijing'de Birinci Panayır Forumu'nu düzenleyerek, sorunu tartıştılar.
Şimdi duyduğunuz ses, bir panayırda kaydedilmiş çan ve davul sesi. Eğer Çin'deki her hangi panayıra hiç gitmemişseniz, sıradan vatandaşların panayırda dolaşmalarının görüntüsünü kafanızda canlandırabilirsiniz: Bir park veya bir meydan gibi geniş bir alanda geçici olarak çok sayıda stant kuruluyor, işportacılar bağırarak ülkenin her tarafından getirilen malları satıyor, turistler de stantlar arasında dolaşıyor, ellerinde belki şeker veya küçük geleneksel oyuncaklar tutuyor... Her panayırda halk sanatçıları da becerilerini sergiliyor, geleneksel zanaatları gösterip turistlerin dikkatini çekiyor.
Çin'deki panayırların geçmişi birkaç bin yıl önceye dayanıyor. Çin gelenek ve göreneklerinin canlı kalıntısı olarak kabul edilen panayır, aynı zamanda halkın karnavalıdır. Ancak panayır başlangıçta cinlere tapma etkinliğiymiş. Zamanla panayırlara mal ticareti ve kültürel gösteriler gibi içerikler de eklenmiş.
Aynı zamanda Çin Halk Sanatçılar Derneği Bayramlar Enstitüsü Başkan Yardımcısı olan, Beijing Üniversitesi'nden profesör Lu Di, panayırı şöyle yorumladı.
"Panayır, Çin geleneksel kültürlerinin, sanatlarının ve ekonomisinin taşıyısıdır. Çin'in uzun tarihinde panayır insanlarda derin izlenim bırakmıştır. Panayır, Çin toplumunun, tairhinin, kültürünün, ekonomisinin ve sanatlarının gelişmesinde önemli bir yere sahiptir."
Çin'in uzun tarihinde, panayırlar savaş ve başka özel nedenlerle bazan geçici olarak durdurulsalar da, sürekli olarak düzenlenirdi. Sıradan vatandaşların kalabalığa duydukları sevgiyi yansıtan ve mutluluk ile sağlık dileğini taşıyan panayırlar farklı yörelerde değişik tarzlar gösterir. Bugünkü panayırlarda ise mutlaka alışveriş, sanat gösterisi, turistik tanıtım ve mutluluk ile sağlık dileme gibi etkinlikler bulunur.
Yangtze Nehri'nin yukarı kesiminde yer alan Chongqing kentine bağlı Fengdu ilçesi, panayırların çok yaygın olduğu bir yer. 700 bin nüfusa sahip olan bu ilçede her yıl onlarca panayır düzenleniyor. Zengin tarihi ve kültürel içerikleri ile bol turizm kaynakları nedeniyle, yerel panayırlar her zaman çok sayıda vatandaşı çeker. Fengdu ilçesinin başkan yardımcısı Zhang Changhong, Fengdu'daki panayırları şöyle tanıttı.
"Panayırın başladığı gün ilçedeki bütün vatandaşlar sokaklara dökülür. İster kentli ister köylü olsunlar, vatandaşların hepsi panayıra gider. Panayırda sanat gösterileri olur, güneyden kuzeye her bölgeden gelen özgün mallar bulunur. İnsanlar burada alışveriş yapar, burada yakınlarıyla gösteri izleyip sohbet eder, zevk alır, mutlu olur. Şimdi panayıra yeni içerikler katıldı. Örneğin maddi olmayan kültür mirasları tanıtılır. Bambudan yapılma bir çeşit ayakkabı vardır, bu ayakkabı katlanabilir ve açılınca hiç iz görülmez. Bambu parça üzerine resim de çizilebilir. Biz bunlar gibi eski gelenek ve göreneği diğer bölgelere ve dünyaya tanıtmak istiyoruz."
Çin'in doğusunda yer alan ünlü turistik yer olan Taishan Dağı'nda yıllardır panayır yapılıyor. Diğer ismi Dongyue olan Taishan'da panayır Ay Takvimi'ne göre yılın 3. ayında düzenlenir. Bu panayır, başlangıçta Taishan Tanrısı'nın doğumgününü kutlamak için düzenlenen bir etkinlikti. 10. yüzyılda ünlenen Dongyue Panayırı, büyük etkiye sahipti. Tarihi kayıtlara göre, tüccarlar, Budistler, halk sanatçıları ve Kongfucular ülkenin dört köşesinden buraya gelip katılırmış. Şimdiki Dongyue Panayırı, o kadar kalabalık olmamasına rağmen, yeni değişikliklerle geleneksel kültüre vurgu yaparak dikkat çekti. Panayırın organizasyonundan sorumlu Zhen Peng, şöyle konuştu.
"Dongyue Panayırı'nda değişiklik yaptık, 2009 yılında ilk defa panayırın maskotunu yarattık, kültür forumu düzenledik, ayrıca dini ibadet, ticaret ve eğlence etkinlikleri düzenledik, müzeyle işbirliğine gedirek sergi de yaptık. Panayın içerdiği kültürel avantajları kullanarak, daha çok insanı çekmeyi planlamıştık. Geçen yılki duruma göre, bu hedefe ulaştık. Panayır çok kalabalık oldu. Bu yılki panayırda daha fazla yenilikler yapacağız."
Yenilik ve değişiklik, son yıllarda Çin'de düzenlenen panayırların ana teması oldu. Organizasyondan görevli olanlar, kendi panayırına daha çok insan çekmek için her yıl özgün programlar çıkardı.
Her yıl Bahar Bayramı sırasında düzenlenen Daguanyuan Panayırı, başkent Beijing'deki en ünlü panayırlardan biri... Çin'in en ünlü dört klasik romanından biri olan Kırmızı Köşkün Rüyası'ndaki bir bahçeye göre inşa edilen Daguanyuan Parkı'nda oluşturulan Daguanyuan Panayırı'nda, romandaki karakterlerin kıyafetlerini giyen oyuncular romandan bir parçayı sahneler, müzik aletleri çalar, satranç, resim ve hat becerilerini gösterir, turistleri gezdirir... Panayırda birkaç kere elektronik teknolojiyle eski sokakların taklidi yapıldı, turistler eski yaşamı yaşadı. Daguanyuan'ın yetkilisi Xu Juying, panayırda biletlerin çok iyi satıldığını ve panayırı gezmenin şehir dışından gelen turistlerin ilk tercihi olduğunu söyledi.
"Turizm acentalarıyla uzun zamandır işbirliği yapıyoruz. Bahar Bayramı sırasında çok sayıda turist grubu Beijing'e geliyor. Panayır da turistlerin favori tercihlerinden biridir."
Bazı panayır yerel kültür marka haline geldi. 800 yıl geçmişi olan Suzhou Yashengxian Panayırı, bunlardan biridir. Ay Takvimi'ne göre her yılın 4. ayının 14. gününde Suzhou'daki hemen hemen herkes, bu panayıra giderdi. Söylentiye göre, Çin kaynaklı Daoizm inancındaki ölümsüz Lu Dongbin sıradan insan kıılığına bürünerek panayırı gezermiş. Yerel halk panayırı gezmekle uğur diler.
Suzhou kenti 10 yıl önce orijinal tarzdaki sokakları kopyaladı, yoğun kültürel ortamı yaratmaya çalıştı. Yerel yetkili Yu Weimin, geleneksel içerik ve modern pazarlama tekniğinin başarı getirdiğini kaydetti.
"Suzhou, eskiye göre daha çok insan çekti. Suzhoulu olmayanlar ile Suzhouluların kaynaşmasını sağlamak ve aralarında bir temas platformu oluşturmak çok önemli. Panayırda gösterilen kültür halk tarafından kabul edilmeli, kültürün tarihten aktarılması lazım. Bizim panayır halktan kaynaklandığı için halkın beğenisini kazandı. Biz ek olarak unutulmuş veya unutulan birçok geleneksel program hazırladık. Çok başarılı olduk. Bizim panayır artık eyaletin maddi olmayan kültür mirasları listesine alındı."
Beijing Üniversitesi'nden Prof. Lu Di, panayırın organizasyon görevlileri ile kültür araştırma çevresi ve turizm sektörünün işbirliğini pekiştirip, panayır markaları oluşturması, böylelikle geleneksel örf ve adetlerin etkilerini güçlendirmeleri gerektiğini ifade etti.