Çin Uluslararası Radyosu Tamil Yayın Servisi'nin yayına başladığı 40 yılı aşkın süre içinde Hindistan ve Sri Lanka'dan çok sayıda yabancı dil uzmanı Tamil Yayın Servisi'nde çalışmak için Çin'e geldi. Bugünkü programımızda farklı dönemlerde Çin'de yaşamış olan üç uzman bize Çin'deki yaşamlarını ve gözlerindeki Çin'i anlatacak.
Kadikaa Chalam, Çin Uluslararası Radyosu Tamil Yayın Servisi'nde en uzun süre çalışmış, en kıdemli yabancı uzmanlardan biri. İlk defa 1983 yılında Çin'e gelen Chalam, ülkesine döndüğü 2004 yılına kadar Çin'de 21 yıl geçirdi. Chalam, gitgide daha dışa açılmakta olan bir Çin'e tanık olduğunu gururla söyledi. Chalam, reform ve dışa açılma politikasının ilk uygulanmaya başladığı yıllarda bütün günlük ihtiyaç maddelerinin kuponla satıldığını, ancak 10 yıl içinde Çin'deki süpermarketlerde ne ararsa bulabildiğini, hatta her yerde ithal mallara rastlandığını anlattı. 1999 yılında üçüncü kez Çin'e geldiğinde ise büyük bir köye benzeyen kentin gökdelenler ve geniş caddelerle Beijing'in gerçek anlamda bir metropol haline geldiğini ve 1980'li yıllarda birkaç yüz yuan olan maaşının da 10 bin yuana kadar yükseltildiğini ifade ederek şunları söyledi:
"1980'li yılların başında, Çin'in yeni yeni açılıyordu. Günlük ihtiyaç maddelerinin kıtlığının getirdiği zorlukları bugün bile çok iyi hatırlıyorum. Beijing'deki yeni evime taşınınca, doğru dürüst bir perde bile bulamamıştım, pamuklu kumaşlar da kuponla satılıyordu. Günlük ihtiyaç maddelerini satın almak için yabancılara hizmet veren Dostluk Mağzası'na gitmek zorundaydım. Un, pirinç almak için verilen o küçücük kuponların bende derin hatırası var."
2003 yılında All India Radio'dan gelen Raajaaram, arkadaşlarının uyarıları üzerinde dikkatle Çin yaşamına başladı. Çin'e yönelik yanlış anlayışlarının yavaş yavaş giderilmesi sürecinde Raajaaram, Çin'e karşı yepyeni bir anlayışa sahip oldu. Raajaaram, Çin'in açtığı kapıdan yalnızca Batı'nın ileri bilim ve teknolojisinin değil, farklı yaşam tarzlarının da girdiğini söyleyerek şunları belirtti:
"Çin'e geldiğimde, Çin'in yeni dönem hükümeti iş başına geçmişti. Trenlerin hızı büyük ölçüde arttırıldı. Arkadaşımla trenle Shaolin Tapınağı'na ve Shenzhen'e gittim. Beijing'den Shanghai'a trenle yalnızca 10 saat sürüyor. Sürekli hızlanan "Çin hızı"na tanık oldum. Yabancı işletmeler Çin'e girerken, Çin işletmeleri de yabancı ülkelere gitti. Hindistan'da herkes Lenovo ve Haier marka Çin ürünlerini biliyor."
Chalam ve Raajaaram'la kıyaslandığında şu anda Beijing'de yaşayan Maria Michael ve eşi Mary Fraskal kuşkusuz çok daha şanslı. Zengin maddi yaşamın yanı sıra, her yere ulaşılan metroyla Kuş Yuvası'na gidip Olimpiyat yarışlarını yerinde izledi, Devlet Tiyatrosu'nda operaları izledi ve yenilenmiş Qianmen Caddesi'ne gidip genç ve tarihi Bejing'i gördüler.
Sevinçli şarkıların eşliğinde Michael ve eşi yeni bir güne başladı. Beijing'de yaşadığı iki yıl içinde, daha sağlıklı Çin yemeklerine alıştılar ve komşularıyla birlikte spor yapmaya başladılar.
Michael ve eşi tatillerini gezmeye ayırıyor. Geçen iki yıl içinde Michael ve eşi Tianjin, Shanghai, Xi'an ve Guizhou'yu gezdi. Çince bilmemelerine rağmen, bu durum Çin'deki yaşamları için bir sorun olmadı. Michael'in eşi Mary Fraskal, çok ucuz ve kaliteli Çin ürünlerini seviyor. Mary şunları anlattı:
"Gözün alabildiğince malları görünce, dayanamayıp akrabalarıma ve arkadaşlarıma hediye alıyorum. Annem Çin ipeğiyle yapılan sariyi çok seviyor. Sarinin Hindistan'ın geleneksel giysisi olmasına rağmen, ucuz ve kaliteli Çin sarileri daha çok rağbet görüyor."
Mary Fraskal, Kanniyakumari'de ortaokul öğretmeniydi. Hindistan'da evli kadınların yüzde 90'ı ev hanımı oluyor ve bu nedenle Fraskal, iki yıl önce kocasıyla birlikte Çin'e geldiğinde de kendisini bir ev hanımı olarak hazırladı. Ancak Fraskal beklenmedik bir şekilde Çin'de de kürsüye çıkıp öğretmenliğe devam edebildi. Fraskal, 2008 yılında Çin İletişim Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi'nde çalışan çok sayıda yabancı hocadan biri oldu. Fraskal, heyecanla Çin rüyasının yeni yeni başladığını söyledi.
Michael ve eşi gibi, gün geçtikçe daha çok yabancı Çin'e çalışmaya veya yerleşmeye geliyor. Michael, arkadaşlarından Moohan Bhandari ve Rajeev Singh da Çin rüyasını gerçekleştirmek için Çin'e gelen iki başarılı Hint olduğunu söyledi. Yalnızca üç yıl içinde Hindistan'ın Yoga memleketi olarak bilinen Rishikesh'den gelen Yoga hocası Moohan Bhandari, Çin'de bir Yoga imparatorluğu kurmuş durumda ve Çin genelinde 51 Yoga merkezine sahip oldu. Assam ilinde dünyaya gelen ve şimdi 27 yaşında olan Moohan Bhandari de 4 yıl önce lokanta garsonlu idi, şimdi iseChengdu Tandoor Lokantası'nın genel müdürü. Daha çok arkadaşının Çin'de rüyalarını gerçekleştirdiğini gören Michael, heyecanla şunları ifade etti:
"Çin'in sokaklarında ve caddelerindeki canlılık ve fırsatlar, Çin'in hoşgörü ve açık tutumla hayali olan herkese kucak açtığını gösteriyor. Çin rüyasını gerçekleştirmek fırsatı keşfetmek ve bu fırsatı kaçırmamakla mümkün oluyor. Hindistan'da Çin Büyükelçiliği'nin önündeki vize kuyruğunun daha da uzayacağından eminim."
Michael, ayrıca Çin'in bir yandan yabancılara kucak açtığını ve diğer yandan da seçkin kültürünü dünyaya tanıtmaya çalıştığını anlatarak şunları kaydetti:
"Memleketim Tamil Nadu ilinde yakınlarda bir Konfüçyüs Enstitüsü kurulacak. Dünyada Çince rüzgarı esiyor. Çinli sanatçılar da dünyanın çeşitli bölgelerine gidip gösteriler yapıyor. Çin'de düzenlenen Olimpiyat Oyunları'yla da dünyaya dışa açıklığını gösterdi. Uluslararası finans krizi sırasında Çin, yabancı ülkelere alım heyetleri gönderdi. Bence Çin'in oynadığı rol sürekli değişiyor."
Çin'in dünyayla daha çok kaynaşmasıyla birlikte, daha çok yabancı Çin'e gelişme fırsatı bulmak için geliyor. Çin'de yaşamış, yaşamakta ve yaşayacak olan yabancılar sürekli değişim içindeki Çin'i izliyor.
