Uzun geçmişi olan Çin'de 56 etnik grup yaşıyor ve her etnik grubun zengin kültürü var. Sadece devlet düzeyinde maddi olmayan kültür mirasları listesine alınan projelerin sayısı yüzlerce oldu. Bu projeler halk sanatları, geleneksel operalar, halk edebiyatı, gelenekler ve görenekler, bayramlar, halk müziği, geleneksel zanaatlar, halk dansları, akrobasi ve geleneksel tıp gibi dalları kapsıyor. Bugün tanıtacağımız Fuzhou Gölge Oyunu, Çin'in geleneksel gösteri sanatlarından biri olan Gölge Oyunları'nın bir kolu olarak, Çin'in maddi olmayan kültür mirasları arasında önemli bir yer tutuyor.
Bu yıl Bahar Bayramı sırasında Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde Çin'in maddi olmayan kültür miraslarını tanıtan bir sergi düzenlendi. Sergi kapsamında, Dalian Qunyi Kukla ve Gölge Oyunu Topluluğu gölge oyunları sahneledi. 8 gösterinin her biri tıklım tıklım doluydu ve en çok beğenilen gösteri oldu. Özellikle gösteriyi izleyen Hong Konglu çocukların sürekli kalkahaları duyuldu.
"En çok çocuklar sevindi."
"Ben çok sevindim, çünkü ben ilk defa gördüm."
"Çin'e özgü bir şey, çok güzel."
Gölge Oyunu Hong Kong basınının da büyük beğenisini kazandı ve gösteriye geniş yer verildi. Hong Kong basını ayrıca Haziran ayında kutlanacak Dünya Kültür Mirasları Günü sırasında Dalian'a gidip, özel bir röportaj yapacak.
Çin'deki gölge oyununun ne zaman doğduğunu kanıtlayan her hangi bulgu ya da kayıt bulunmuyor. Ancak 1000 yıl önceki Song Hanedanı dönemine gelince Çin Gölge Oyunu, dünyada insan seslendirmesiyle yapılan en eski hareketli sanat haline geldi. Bu nedenle Çin Gölge Oyunu "modern sinemanın atası" olarak niteleniyor. Gölge Oyunu'nun birçok kolu bulunuyor. Çeşitli türler arasındaki en büyük fark seslendirme ve programlarda kendini gösteriyor. Deriden karakterlerin yapımı ve gösteri teknikleri ise birbirlerine çok benziyor.
Ming Hanedanının Wanli döneminde gölge oyunu Liaonin eyaletinin güney bölgesine kadar yayılıp, yerel kültür, sanat, gelenek ve göreneklerle birleşerek, bölgeye özgü bir sanat çeşidi oldu ve Fuzhou Gölge Oyunu olarak adlandırıldı.
Fuzhou Gölge Oyunu'nun doruğu sırasında 4 ünlü topluluk vardı. Şimdi sadece bunların 3'ü hala faaliyet gösteriyor. Qunyi Kukla ve Gölge Oyunu Topluluğu'nun Başkanı 31 yaşındaki Ge Yunfeng, eski Yihe Topluluğu'nun 4. nesilden aktarıcısı. Fuzhou Gölge Oyunu'nun kaynak yerinde yaşamasına rağmen, Ge 19 yaşından önce Gölge Oyunu hakkında az şeyi biliyormuş.
"O zaman sanat etkinlikleri çok azdı. Yazın eski kuşak sanatçılar köylerde beyaz perde kurup gösteri yapardı. O zaman çok küçük olduğum için pek anlamıyordum. Bunun adının gölge oyunu olduğunu öğrendim, fakat başka pek fazla bilgim yoktu. Ne kadar güzel olduğunu anlayamamıştım."
Ge, önce çağdaş gölge oyunuyla tanışmış, birçok ödül de kazanmıştı. Ama hep geleneksel gölge oyununu öğrenmek istiyordu. Ge, 2005'te Qunyi Topluluğu'na katıldıktan sonra rüyasını gerçekleştirdi. Aslında Fuzhou Gölge Oyunu'nun özünün devam ettirilmesi, topluluğun ortak dileği. Topluluğun Başkanı Jiang Guangping, gölge oyununun öncelikle çocuklara tanıtılmasını öneriyor.
"Benim düşünceme göre, çocuklara Dalian bölgesindeki gölge oyunu hakkında bilgi verilmeli. Bu düşünce hükümetlerin desteğini aldı. 2007 yılında Dalian Belediyesi'ne bağlı 4 kuruluşun işbirliği sayesinde bütçe ayırıldı. Kamu yararına 200 gösteri yapılmıştı. Bu sayı 2008 yılında 300'e kadar yükseldi. Bu yıl daha da çoğalacak."
"Gölge oyununun okullara girmesi" kampanyası başlatıldıktan sonra oyun çocuklar arasında tanındı. Ancak Jiang, bunun yeterli olmadığını vurguluyor.
"Kampanyanın amacı sadece çocuklara oyun gösterisi yapmak değil. Geçen yılın ikinci yarısından itibaren bölgedeki bir ortaokulda ve bir de ilkokulda kendi gölge oyunu ekiplerinin kurulmasına destek sağladık. Bizim verdiğimiz eğitimden sonra öğrenciler artık gölge oyunu gösterisi yapabiliyor. Bu çalışmaları daha da güçlendireceğiz."
Qunyi Topluluğu, kurulduğu 2005 yılında ilki düzenlenen Çin Uluslararası Gölge Oyunu Festivali'ne katılarak, dünya çapındaki 25 topluluğu geride bıraktı ve senaryo dalında ödül aldı. Şimdi topluluk daha cesur deneyler yapıyor. Topluluk, Danimarkalı masal yazarı Hans Christian Andersen'in ünlü yapıtı "Kibritçi Kız"ı sahneye taşıdı.
Bu oyunda perde, karakter ve müzik gibi açılardan kapsamlı değişiklikler yapıldı. Oyun Ekim ayında düzenlenecek olan 3. Çin Uluslararası Gölge Oyunları Festivali'ne katılacak. Qunyi Topluluğu'nun başkanı ve üyeleri, yarışmayla Fuzhou Gölge Oyunu'nu uluslararası piyasaya götürmeyi arzuluyor.