Bugün aşk şiiriyle ün salmış bir şairi tanıtacağım. Şairin kendi aşk hikayesi de ağızdan ağıza dolaşmış ve hâlâ dolaşıyor. Bu şair, Tang Hanedanı'nın geç dönemi edebiyatçılarından Li Shangyin (812-858).
Tang Hanedanı'nda çok sayıda şair, zengin ailelere mensuptu. Bu şairlerden farklı olarak Li Shangyin, fakir bir ailenin çocuğu olarak, küçüklüğünden itibaren hayatın zorluklarını çekti. Ancak Li, kendi rüyasını hiç unutmayarak, hayat mücadelesi verdi ve üstün bir konuma ulaşmaya çalıştı. Ama verdiği mücadeleye rağmen, ölünceye kadar rüyasını gerçekleştiremedi.
Hayat mücadelesi, yine de Li Shangyin'in kabiliyetini göstermesini engellemedi. Li, kalbindeki tüm duygularını şiirlere döktü. Aşk şiirlerini yazmakta yetenekli olan Li, güzel bir dille aşkı tasvir ederek, insanlarda sonsuz düşünceler uyandırdı. Ancak Li'nin aşk şiirleri genellikle trajediyle biter, yoğun acı duygusu içerir. Bugüne kadar korunan ve hemen hemen herkesçe bilinen şiirinin ismi ise "Başlıksız". Bu şiir, bir yakınma ile başlıyor: "Buluşmak zor, fakat vedalaşmak daha zor." Sadece bu tek cümle bile, okurları acı bir ortama sokmaya yetiyor. Şiirinin devamında Li, açılmış çiçek yapraklarını anlatıp, rüzgarlı ve acılı bir ortam oluşturuyor; ipekböceğinin ölümünü yazıp, ipek ipliği kadar uzun özlem duygusunu açığa vuruyor; mumun sönmesini yazıp, mum yağının damlamasıyla, acı gözyaşlarının hayatla birlikte kurumasını simgeliyor... Şiir buraya gelince henüz hikayenin başı ve sonu açıklanmış olmuyor, ama bu artık önemli değil, yoğun özlem duygusu her okuru duygulandırabilecek hale gelmiş oluyor. Daha sonraki cümlelerde bir yandan genç kadının her gün ayna önünde oturup sakin sakin sevgilisini bekleyişi anlatılırken, diğer yandan da uzaktaki sevgilisinin gece boyu uyuyamaması ve genç kadını özleyişi anlatılıyor. Genç kadın ve sevgilisi, ulaşamadıkları duygularını birazcık rüyaya bağlıyor. Şiirin sonunda genç kadın ve sevgilisinin ortak sesi ifade ediliyor: "Qingniaolar, benim için sevgilimi ziyaret edin."
"Qingniao", Li Shangyin'in şiir yazarken kullanmayı sevdiği bir imgeydi. "Qingniao", eski çağlardaki güzel bir efsanede karakteridir. Efsaneye göre, cennette 3 adet "Qingniao" vardır. Kırmızı başlı, simsiyah gözlü ve güçlü olan "Qingniao", cennetteki tanrıçanın bekçisi ve habercisidir. Tanrıça dünyaya gelmeden önce mutlaka bir "Qingniao" binden fazla dağın ve on binden fazla nehrin üzerinden uçarak, haber verir. Daha sonraki efsanede "Qingniao" Kuşların Kralı olarak kabul edilen anka kuşuna dönüştü. Li Shangyin'in şiirlerinde "Qingniao", insana cana yakın, samimi ve sevimli "haberci" olarak, karakterlere azcık olsa da biraz ümit getiriyor.
Gençliğindeki bir hikayesi de, Li Shangyin'in "Qingniao" sevmesine neden oldu. Li gençken bir defa bir Taoist tapınakta ders almış, bu sırada tapınaktaki genç bir rahibeye aşık olmuş. Ancak bu aşk feodal protokol kurallarına aykırı olduğu için onay görmez. Bu nedenle Li ve rahibe gizlice birbirine şiir yazıp özlemini ifade edermiş; az zamanda tapınakta buluşmuşlar. Aşkları giderek daha yoğunlaşmış, ancak gizlice buluşup özlem giderirken, aynı zamanda da olası vedalaşmanın acısını çekerlermiş. Kısa süre sonra rahibe başka bir yere gönderilmiş. Büyük acı çeken Li, bazen gece yarısında, yağmur demeden rüzgar demeden rahibenin daha önce oturduğu odanın önüne gidip, aşkını anmış. Güzel bir aşk böylece sonuçsuz kalmış.
Belki de aşk olduğu zaman yazışmanın getirdiği güzel hatıralardan, belki de yalnızlığı çekerken gerçekten "Qingniao" gibi, kendi özlemini gönderebilen bir kuşun ortaya çıkmasını dilediği için, Li Shangyin'in aşk şiirlerinde sıkça "Qingniao" kelimesi görülüyor. Aslında sadece Li Shangyin değil, eski çağlardaki şairlerin çoğu, şiirlerine "Qingniao" imgesini koyar. Kimileri aşkıyla arasındaki temas zorluğunun getirdiği üzüntüler, kimileri de yakınlarından uzak kalmaktan dolayı duydukları çaresizlik duygusunu ifade eder, kendi gerçek duygularını efsanedeki "Qingniao"lara söyler ve "Qingniao"lardan kendi özlemini iletmesini ve mutluluk, barış ve huzur mesajinı göndermesini ister.
Şair Li Shangyin, insanların sevdiği efsaneyi kullanıp, gerçek dünyadaki duygu hayatını tasvir etmekte yeteneklidir. İnsanlara canlı imajlar getiren şiirleri de bugüne kadar korundu.
