Çin Devlet Kalkınma ve Reform Komisyonu, yabancı şirketlerin Çin'e yatırım yapmasına yön veren "Yabancı Yatırım Yönlendirme Kataloğu"nda değişikliklerin yer aldığı yeni versiyonu dün yayımladı.
Yeni katalogda yabancı yatırımları sınırlayan tedbirlerin üçte birinin azaltıldığı bildirildi. Uzmanlara göre, söz konusu girişim, yabancı sermayenin Çin piyasasına girişine ilişkin sınırlamaların gevşetilmesi doğrultusundaki çabaların yoğunlaştırıldığını gösteriyor.
Verilere göre, şu an dünyada 70'ten fazla ülkede yabancı yatırıma yönelik "negatif liste" yöntemi uygulanıyor. Bu yönteme göre hükümet, hangi alanların yabancı yatırımcılara açılamayacağını belirliyor. Liste dışında kalan alanlara ise yabancı sermaye girişi serbest durumda.
Çin şu anda yayınladığı kataloglarla yabancı sermaye yönetimini sağlıyor. Kataloglar, hükümetin onayı ile hayata geçirilirken, son yıllarda başta Shanghai ve Tianjin'deki serbest ticaret bölgeleri olmak üzere bazı bölgelerde negatif liste denenmeye başladı.
Dün yayımlanan yeni katalogda ise yabancı sermayeye yönelik sınırlamaların 93 maddeden 62 maddeye azaltıldığı ifade edildi. Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nden uzman Chen Fengying, Çin'in negatif liste oluşturma sürecinde büyük bir adım attığını kaydederek şunları söyledi:
"Yabancı sermayeye yönelik kısıtlamaları, 62 maddeye düşürdük. Bu, negatif liste yönüne daha çok yaklaştığımız veya kısıtlama ve yönetimin hafifletildiği anlamına geliyor. Elbette, yabancı sermayeye yönelik kısıtlamalar hafifletilirken, Çinli şirketlere de benzer standartlar sağlanması bekleniyor. Bu, geleceğe dair gelişme hedeflerimizden biri."
35 alana yabancı sermaye girişi yok
Yeni katalog, yabancı sermeyenin girişi için teşvik edilen, sınırlanan ve yasaklanan alanlar olmak üzere üç bölümden oluşuyor, 35 alan için yabancı sermaye girişi sınırlanıyor. Buna göre, nükleer santral inşası ve işletimi için hisseler Çin hükümetinin kontrolü altında olacakken, yabancı firmalar radyo televizyon programları ile film yapımı alanında yalnızca Çinli şirketlerle işbirliğine katılabilecek. Yasaklanan alanlar bölümü ise silah ve mühimmat imalatı, nükleer yakıt üretimi dâhil 27 maddeyi içeriyor.
Chen Fengying, yeni kataloğun Çin'in dışa açılma seviyesini yükseltmesi, siyasi şeffaflığını arttırması, yabancı sermaye ile ekonomik gelişme sağlaması, endüstriyel modelde değişiklik yapması ve reform ile inovasyonu ilerletmesi konularında olumlu rol oynayabileceğini kaydetti. Chen bu hususta şöyle konuştu:
"İmalat sektörü genel olarak dışa açıldı. Şimdi imalat sektörünü yüksek kalite ve teknolojik açılardan da dışa açmamız gerekiyor. Yabancı sermayeye kısıtlı ve yasaklı alanlar kataloğuyla, uluslararası şirketlerin, Çin piyasasına girmek istediklerinde nasıl bir yol izleyeceği açıklığa kavuşmuştur."
Negatif liste siyasi reformu hızlandıracak
Öte yandan uzmanlar, negatif listenin, Çin piyasasının şeffaflığı ve dışa açılma boyutunu arttırırken, idari sistemindeki reformu da hızlandıracağı görüşünde. Çin Uluslararası Ekonomik Değişim Merkezi'nden araştırmacı Wang Jun, negatif listenin oluşturulmasından etkili bir şekilde uygulanmasına kadar uzun bir süreç gerektiğini, bu süreçte hükümetin idare kavramları ve yöntemlerinde reformun gerçekleşmesinin de beklendiğini belirterek, sözlerine şöyle devam etti:
"Hükümetimiz yoğun çabalarını sürdürüyor, şimdiye kadar açılan üç grup serbest ticaret bölgesi negatif liste sistemini sürekli iyileştirdi. Negatif listeyle çeşitli piyasa nesnelerine daha açık ve şeffaf bir ortam oluşturmayı ümit ediyoruz. Negatif listenin ortaya koyulması zor bir iş değil, lakin hükümetin yönetim kavramlarının dönüşümü için yapılacak çok iş var."
