Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin'in ve ASEAN ülkelerinin, toplantılarda diyalog ve işbirliğine odaklanılması için ortak çaba ortaya koyduklarını söyledi.
Wang Yi, Laos'ta düzenlenen ve dışişleri bakanlarının katıldığı bir dizi toplantının bitiminde Çinli ve yabancı gazetecilere elde edilen sonuçlar hakkında bilgi verdi.
Dışişleri Bakanı Wang Yi, 27 ülkenin çoğunluğunun Laos'a işbirliği arzusuyla geldiğini belirtti.
Çin ve ASEAN "ortak kader topluluğu" kuracak
Çin ile ASEAN (10+1) işbirliğinin, Çin'in bölgedeki işbirliğine katılması için temel bir platform sağladığına dikkat çeken Wang Yi, bu yılın Çin-ASEAN diyaloğunun 25. yıldönümü olması dolayısıyla iki taraf arasındaki işbirliğinin nasıl artırılabileceğinin de ele alındığını kaydetti.
Wang Yi, geçtiğimiz 25 yıl, ikili ilişkilerin büyüme dönemi olarak nitelenirse, gelecek 25 yılın ise ilişkilerin olgunlaşma dönemi olacağını söyledi. Geride bırakılan süreçte geniş alanlarda, kapsamlı ve çeşitli düzeylerde işbirliği kurulduğunu belirten Çinli bakan, Çin ile ASEAN ülkelerinin gelecek 25 yılda daha yakın ortak kader topluluğu oluşturulmasında anlaştığını vurguladı.
ASEAN ile ilişkiler, Çin'in dış ticareti açısından da büyük önem taşıyor. Çin ile ASEAN arasındaki ticaret hacmi, 1991-2015 yılları arasında 60 kat artarak 7 milyar 960 milyon dolardan 472 milyar 100 milyon dolara ulaştı. İki taraf arasındaki personel değişimi ise 2003'te 3 milyon 870 bin iken, 2015'te 23 milyona çıktı.
Güney Çin Denizi sorunu, doğru çözüm yoluna dönüyor
Basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Güney Çin Denizi sorununa da değinen Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin ve ASEAN'ın, anlaşmazlığın diyalog ve istişare yoluyla çözülmesi yoluna bir an önce dönülmesi konusunda uzlaştığını dile getirdi.
ASEAN'ın, bir bütün olarak eski Filipinler hükümetince tek taraflı olarak açılan tahkim davasında tarafsız olduğunu ve dava hakkında yorum yapmadığını belirten Wang Yi, Çin ve ASEAN dışişleri bakanlarının "Güney Çin Denizi Taraflar Eylem Deklarasyonu"nun etkili biçimde uygulanmasına dair bir ortak bildiri yayımladıklarına işaret etti.
Wang yi, ortak bildirinin esas içeriğini ise anlaşmazlıkların sorunla doğrudan ilgili taraflar arasındaki diyalog ve istişareler gibi barışçı yollarla çözülmesinin, Güney Çin Denizi'ndeki barış ve istikrarın Çin ve ASEAN ülkeleri tarafından ortaklaşa korunmasının oluşturduğunu dile getirdi.
Çin, ASEAN çerçevesindeki yapıları destekliyor
Wang Yi, açıklamasında ASEAN+3 (Çin, Japonya ve Kore Cumhuriyeti), Doğu Asya Zirvesi dışişleri bakanları toplantısı ve ASEAN Bölgesel Forumu'na (ARF) da önem verdiklerinin altını çizdi.
Wang Yi, Çin'in ortaya koyduğu Doğu Asya Ortak Ekonomik Topluluğu fikrinin gün geçtikçe daha fazla destek alırken, Çin tarafından son ASEAN+3 toplantısında sunulan finansal işbirliğinin güçlenmesi ve KOBİ'ler Birliği'nin kurulması gibi önerilerin de ilgi gördüğünü kaydetti. Wang Yi, Çin'in ARF'yi desteklediğini belirterek, ARF'yi bölgesel diyalog ve işbirliğini ilerletmeye çağırdı.
Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin'in daima ARF'nin üstlendiği role büyük önem atfettiğini ve bu çerçevedeki diyalog ve işbirliğine aktif şekilde katıldığını söyledi.
Çin'in ARF'nin kuruluşundan bu yana 40'tan fazla işbirliği projesi yürüttüğünü hatırlatan Wang Yi, bunun ARF'nin yıllık proje sayısının 3'te 1'ine tekabül ettiğini dile getirdi.
Genel olarak istikrarlı durumuyla Asya Pasifik bölgesinin küresel ortamda daha önemli bir rol kazandığına işaret eden Dışişleri Bakanı Wang Yi, bölgenin ayrıca terörizm, doğal afetler ve ulus ötesi suçların yanı sıra, geleneksel olmayan güvenlik tehditleriyle karşı karşıya kaldığını belirtti.
Wang Yi, Çin'in tüm taraflarla daha çok diyalog ve işbirliği gerçekleştirerek, bölgesel barış ve istikrara daha fazla katkı yapmak için ARF'yi desteklemeyi arzuladığını sözlerine ekledi.