Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, dün Laos'un başkenti Vientiane'de gerçekleştirilen Çin-ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Güney Çin Denizi sorununun çözümü hakkında bir açıklama yaptı.
Çin ve ASEAN dışişleri bakanlarının "Güney Çin Denizi Taraflar Eylem Deklarasyonu"nun etkili biçimde uygulanmasına dair yayımladıkları ortak bildiriyi değerlendiren Dışişleri Bakanı Wang Yi, şöyle konuştu:
"Ortak bildirinin yayımlanması, Çin ve ASEAN'ın Güney Çin Denizi'ndeki barış ve istikrarı ortaklaşa koruyacağı yönünde olumlu sinyal verdi. Çin ve ASEAN'ın Güney Çin Denizi'ni 'barış ve işbirliği denizi' hâline getirebilecek yetkinliğe ve akla sahip olduğu da gösterildi. Ortak bildirinin esas içeriğini, anlaşmazlıkların sorunla doğrudan ilgili taraflar arasındaki diyalog ve istişareler gibi barışçı yollarla çözülmesi, Güney Çin Denizi'ndeki barış ve istikrarın Çin ve ASEAN ülkeleri tarafından ortaklaşa korunması oluşturuyor. Bu, Güney Çin Denizi'ndeki anlaşmazlığın çözülmesi ile bölgesel barış ve istikrarın korunması için de etkili ve doğru çözüm."
Sorun, doğru çözüm yoluna dönüyor
Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin ile ASEAN dışişleri bakanları arasındaki toplantının başarıyla yapıldığını kaydederek, Güney Çin Denizi sorununun doğru çözüm yoluna döndüğünü vurguladı. Wang Yi, bu konuyu şu sözlerle değerlendirdi:
"1,5 saat süren toplantı, dostça bir atmosferde geçti. Aramızdaki işbirliğine ve ilişkilerin geliştirilmesine odaklanıldı. Bu sürenin yüzde 80'i işbirliğinin tartışılmasına ayrıldı. Bazı ülkelerin dışişleri bakanları, Güney Çin Denizi'ndeki durumla ilgili sorunları ortaya koydu. 11 ülkenin bakanları, karşılıklı saygı ve karşılıklı güven ruhunu izleyerek, sorunlar üzerinde olumlu fikir alışverişinde bulundu."
"Tahkim girişimi, bölgesel istikrarı bozdu"
ASEAN'ın bir bütün olarak eski Filipinler hükümetince tek taraflı olarak açılan tahkim davasında tarafsız olduğunu ve dava hakkında yorum yapmadığını vurgulayan Wang Yi, ASEAN'ın Çin ile Filipinler'in sorunu diyalogla çözmesine destek verdiğini kaydetti.
Dışişleri Bakanı Wang Yi, bölge dışı güçlerden siyasi manüpilasyonu derhal durdurarak bölgenin yeniden barış ve istikrara kavuşturulmasını sağlamalarını istedi.
Soruna dair doğru çözüm planına da değinen Wang Yi, "Güney Çin Denizi Taraflar Eylem Deklarasyonu"nun etkili şekilde yerine getirilmesi yoluna dönülmesi gerektiğini vurgulayarak, sözlerine şöyle devam etti:
"Üç yılı aşkın süredir söz konusu tahkim girişimi, anlaşmazlıkları gidermek yerine bölgedeki istikrarı bozdu, Çin-Filipinler ilişkilerinin düzeyini düşürdü, deklarasyonun yerine getirilmesine ve eylem kurallarıyla ilgili görüşmelerin ilerletilmesine engel oldu. Bu girişim, başta Filipinler halkı olmak üzere, bölgedeki tüm ülkelerin halklarının çıkarlarına zarar verdi. Filipinler'in Güney Çin Denizi Taraflar Eylem Deklarasyonu doğrultusunda hareket etmesi gerekiyor."