Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hong Lei, Güney Çin Denizi'nde yapılan askeri tatbikatın Çin'in egemenliği çerçevesinde olduğunu, özel bir ülkeyi hedef almadığını açıkladı.
Çin Deniz Kuvvetleri'nin Xisha Adaları civarında 5 Temmuz'da başlattığı ve 11 Temmuz'a kadar devam edecek olan askerî tatbikat, başka ülkelerin dikkatini çekiyor. Vietnam Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü önceki gün yaptığı açıklamada, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki askeri tatbikatının Vietnam'ın egemenliğini ihlal ettiğini ve deniz güvenliğine tehdit oluşturduğunu ileri sürerek, Çin'den askeri tatbikatı derhal durdurmasını istemişti.
Hong Lei, dün Beijing'de yaptığı basın toplantısında söz konusu açıklamayı değerlendirdi. Hong Lei bu konuda şunları söyledi:
"Xisha Adaları Çin'in toprağıdır. Bu konuda anlaşmazlık yok. İlgili askeri tatbikat Çin Deniz Kuvvetleri'nin yıllık planlarına göre yapılan olağan tatbikattır, Çin'in egemenliği çerçevesindedir, özel bir ülkeyi hedef almamaktadır. İlgili tarafların buna nesnel bir şekilde bakmalarını umuyoruz."
Tatbikat, Çin'in deniz haklarını korumasıyla ilişkili
Son yıllarda Çin Deniz Kuvvetleri, Güney Çin Denizi üzerinde birçok defa askerî tatbikat yaptı. Çin Deniz Kuvvetleri Bilişim Uzmanları Komitesi Başkanı Tuğamiral Yin Zhuo, tatbikatla Çin'in deniz hakları ve çıkarlarını koruma yetkinliğini göstereceğini belirterek, tatbikatın amacını şöyle aktardı:
"Tatbikat için özel bir zaman seçilmedi. Güney Çin Denizi tahkim kararı Mayıs ayında açıklanacaktı, sonra Haziran'a, daha sonra Temmuz'a ertelendi. Biz ise tatbikatı planlarken tahkim kararının ilanının gecikmesini tahmin edemedik. Tatbikatın hazırlanması ve onaylanması uzun sürüyor. Arada meydana gelen olağandışı bir olaya yönelerek tatbikatı planlamak imkansız. Fakat herhangi bir ülkenin Güney Çin Denizi'nde tatbikat düzenlemesi, belli bir amaç taşıyor. Bizim amacımız, tatbikatla Çin ordusu ve deniz kuvvetlerinin ülkenin deniz hakları ve deniz sahasını koruma yetkinliğine sahip olduğunu göstermek. Kimse silahlarla veya tehditlerle Çin'in tutumunu değiştiremez. ABD iki uçak gemisi ve üç destroyer konuşlandırarak Çin'e aleyhindeki tahkimi kabul ettireceğini düşünüyor, bu imkansız."
Bölge dışı ülkeler, bölgenin barış ve istikrarı için çalışmalı
Bölge dışı büyük bir ülkenin Çin'i tahkimi kabul etmeye zorlamasının bir hayal olduğuna dikkat çeken Yin, sözlerine şöyle devam etti:
"Bölge dışı herhangi bir büyük ülkenin Güney Çin Denizi sorununa müdahale etmesinin arkasında hukuka uygun bir gerekçe olmalı. Uluslararası hukuk, bölge dışı bir ülkenin bir başka ülkeye sert bir tutumla tahkim kararını dayatmaya çalışmasına izin vermez. "
Öte yandan Washington'daki Carnegie Uluslararası Barışa Destek Kurumu'nda devam eden Çinli ve ABD'li uzmanların Güney Çin Denizi diyalogunda da bölge dışı bir ülkenin söz konusu bölgede barış ve istikrarı korumaya çalışması gerektiği konusunda fikir birliği sağlandı. Diyaloğa katılan uzmanlar, Filipinler'in tek taraflı olarak Güney Çin Denizi sorununu uluslararası tahkim mahkemesine taşımasının yasa dışı bir talep olduğunu ve arkasında kötü siyasî emeller bulunduğunu, Çin'in tahkim kararını reddetmek için uygun sebeplere sahip olduğunu belirttiler.
Uzmanlar Güney Çin Denizi'ndeki atmosferin yumuşatılması için ilgili ülkelerin ortak çaba harcaması ve Çin ile ABD'nin aralarındaki anlaşmazlıkları kontrol altına alması gerektiğini vurguladı. Çin Dış İlişkiler Üniversitesi Rektör Yardımcısı Wang Fan, ABD'nin Güney Çin Denizi sorunu hususunda taraf tutmasının ikili ilişkilere büyük zarar vereceğini kaydetti.
