Çin ve 10 ASEAN ülkesi Güney Çin Denizi meselesinin uygun biçimde ele alınması ve barış ile istikrarın ortaklaşa korunması konularında mutabakat sağladı.
Çin-ASEAN dışişleri bakanları Güney Çin Denizi özel toplantısı dün Çin'in güneybatısında bulunan Yunnan eyaletinin Yuxi kentinde düzenlendi.
Çin-ASEAN yıllık olağan toplantıları haricinde Güney Çin Denizi gündemiyle yapılan bu özel toplantı, aynı zamanda Çin ve ASEAN dışişleri bakanları arasında gerçekleşen bu yılın ilk toplu görüşmesi niteliğini taşıyor.
Toplantıya katılan Çin ve ASEAN ülkeleri dışişleri bakanları, "Güney Çin Denizi Tarafların Eylem Deklarasyonu"nun kapsamlı, tam ve etkin bir şekilde yerine getirilmesi taahhüdünde bulundu. Taraflar, deniz üzerindeki somut iş birliğinin ilerletilmesi ve "Güney Çin Denizi'nde Eylem Kuralları"nın bir an önce hayata geçirilmesi konularında fikir birliğine vardı.
"Tarafların Eylem Deklarasyonu" eksiksiz yerine getirilmeli
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, toplantının ardından basın toplantısı düzenleyerek gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Wang Yi, toplantının iki taraf arasında gerçekleştirilen zamanlama açısından önemli bir stratejik görüşme olduğu yönünde değerlendirmede bulunarak, iki tarafın karşılıklı anlayışın arttırılması amacıyla Güney Çin Denizi sorununu derinliğine tartıştığını kaydetti. Wang Yi bu konuda şöyle konuştu:
"Güney Çin Denizi'nde barış ve istikrarın korunması, bölgede güvenlik ve refahın sağlanması için ortak çaba harcanacağını vurguladık. Güney Çin Denizi sorununun uygun bir şekilde çözülerek Çin-ASEAN dostça iş birliğini etkilememesinin sağlanması gerektiğini yineledik. Güney Çin Denizi Taraflar Eylem Deklarasyonu"nun kapsamlı, tam ve etkin bir şekilde yerine getirilmesi, "Güney Çin Denizi'nde Eylem Kuralları"nın bir an önce yürütülmesi için ilgili görüşmelerin ilerletilmesi konularında fikir birliğine vardık. "Taraflar Eylem Deklarasyonu"nun dördüncü maddesinde taraflar arasındaki somut anlaşmazlıkların, sorunla doğrudan ilişkisi olan egemen ülkeler arasında dostça istişare ve barış yoluyla çözülmesi gerektiği öngörülüyor."
Toplantı özel bir anlam taşıyor
Öte yandan 2016, Çin ve ASEAN arasında diyalog ilişkisinin kurulmasının 25. yılı. ASEAN bakanları, son 25 yılda ASEAN'ın diğer taraflarla diyalog ilişkilerine kıyasla Çin ile ilişkilerinin en geniş kapsamlı, en zengin içerikli ve en yoğun temaslı ilişki haline geldiğini söyledi. Bakanlar, iki taraf arasındaki iş birliğinin büyük potansiyele sahip olduğuna da dikkat çekti.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, zamanlama açısından önemli bir stratejik görüşme niteliğini taşıyan toplantının, Çin ve ASEAN arasında iş birliğinin güçlenmesi konusundaki mutabakatın genişletilmesini sağlamanın yanı sıra, toplantıda iki tarafın bölgedeki barış ve istikrarı korumaya dair tek ses olduğunu belirtti.
Çin ve ASEAN arasındaki iş birliğinin anlaşmazlıklardan ötede olduğuna dikkat çeken Wang Yi, iki tarafın siyasi güveni arttırarak, ortak kazanca dayalı iş birliğini ilerletmesini ve anlaşmazlıkların uygun şekilde çözülmesini istedi.
Çin ve ASEAN'ın ortak çıkarlara sahip olduğunu da vurgulayan Wang Yi, Çin'in ASEAN ülkeleriyle ortak gelişme, ortak güvenlik ve ortak refahı gerçekleştirmek için çaba harcamaya hazır olduğunun altını çizdi.
Eylülde yapılacak Çin-ASEAN arasında diyalog ilişkisinin kuruluşunun 25. yıldönümüne özel anma zirvesi için hazırlık yaptığını kaydeden Wang, sözlerine şöyle devam etti:
"Çin ve ASEAN'ın ortak çabaları altında eylülde düzenlenecek zirvenin başarılı geçeceğine inanıyoruz. Önceki 25 yılda kaydedilen ilerlemelerin temelinde iki taraf arasında yeni 25 yıllık dostça işbirliği ilişkisini geliştirmeye hazırız."