Xinjiang İlahiyat Fakültesi 3. sınıf öğrencisi Abbas'ın sesinden Kur'an-ı Kerim dinliyoruz.
Abbas'ın hayali imam olmak. Bu hedefle Abbas, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'ndeki tek yüksek ilahiyat okulu olan Xinjiang İlahiyat Fakültesi'ne girdi.
Çin Uluslararası Radyosu muhabiri kısa süre önce Xinjiang bölgesinin merkezi Urumçi'de bulunan İlahiyat Fakültesi'ni ziyaret etti.
Xinjiang İlahiyat Fakültesi'nin kurulduğu 1987 yılından bu yana geçen 28 yıl içinde fakülteden 635 kişi mezun oldu. Mezun olanların yüzde 80'i Xinjiang genelindeki büyük camilerde görev yapıyor. İlahiyat Fakültesi'nde 5 yıllık lisans eğitimi verilirken; ayrıca görevli imam (ahun) ve mollalar için Kur'an, hadis, dini akideler, metodoloji, Kur'an kıraati, tefsir ilmi, Arapça, modern Uygurca, siyaset ve hukuk bilgisi dahil çok sayıda kurs açılıyor. Öğrencilerin hepsi sınavla seçiliyor.
İlahiyat Fakültesi Dekanı Abdurekip Tumniaz Büyük Molla Hacım, fakültenin Xinjiang'daki tüm milliyetlere mensup Müslümanlara hizmet edecek yeni nesil din görevlileri yetiştirmeyi hedeflediğini belirtti.
Türk misafirler fakültede
İslamiyet'i aktarmakla görevli önemli bir mekan olan Xinjiang İlahiyat Fakültesi, 10 Kasım günü "İpek Yolu'nda Xinjiang" etkinliğine katılmak için Türkiye'den Xinjiang'a gelen misafirleri ağırladı. Türk misafirler, Çin, Uygur Özerk Bölgesi ve Çinli Müslümanlarla ilgili merak ettikleri her şeyi yetkililere sorma imkanı buldular.
Ne yazık ki Türkiye'de Xinjiang'la ilgili çok sayıda asılsız iddia ve önyargılar bulunuyor; hatta bazı kişiler Xinjiang'ı sözde "Doğu Türkistan" olarak adlandırıyor. Yanlış anlayış genellikle bilgisizlikten kaynaklanıyor.
"Sosyalizm ve İslam birbirine aykırı değildir"
Türk misafirler, Xinjiang İlahiyat Fakültesi'nin amacında "din görevlilerinin de sosyalist yolu izlemesi gerekir" ifadesiyle ilgili olarak şüphelerini dile getirdiler. Fakülte Dekanı Abdurekip Tumniaz Büyük Molla Hacım ise, sosyalizm ve İslami akidelerin birbirine aykırı olmadığına dikkat çekti:
"Bizim izlediğimiz sosyalizm, ortak gelişmeye vurgu yapıyor; yani nerede felaket yaşanıyorsa, hepimiz ortaklaşa oraya yardıma koşarız. Bu, İslamiyet'le örtüşüyor."
Yalan haberler sosyal medyada yayıldı
Bu yıl Ramazan ayında, Türkiye'de bulunan ve sözde "Xinjiang'ın bağımsızlığından" yana olan unsurlar, sosyal iletişim platformlarında yalanlar yayarak, Çin hükümetinin dini özgürlüğe müdahale ettiği iddiasında bulunmuştu. Bu iddialar Türkiye'de yürüyüş ve gösterilere yol açarak, olumsuz sosyal etkiler yarattı. Türk misafirlerin sorularıyla ilgili olarak, İlahiyat Fakültesi Dekanı Abdurekip Tumniaz Büyük Molla Hacım şunları söyledi:
"Allah niye insana iki kulak verdi, insan tek bir kulakla da işitebilir; Allah niye insana ki göz verdi, insan tek bir gözle de görebilir. Fakat Allah niye sadece bir ağız verdi? Sizlerden cevap bekliyorum, sonra da ben kendi görüşümü açıklayacağım."
Gerçeği görüp, doğruyu söylemek!
Abdurekip Tumniaz'ın açıklamasına göre, Allah'ın herkese iki kulak ve iki göz vermesi, herkesin bol bol dinlemesini, bakmasını ve dünyayı iyi tanımasını amaçlıyor; sadece bir ağız vermesinin nedeniyse, herkesin konuşurken gerçeği, yani kendi gözüyle gördüğü ve kendi kulağıyla duyduğu şeyleri söylemesini istemesi...
Çin'de Ramazan ayında gerçekten baskı var mı, yok mu?
Dekan Abdurekip Tumniaz, bu konuda gerçekleri görmek için Türk misafirleri Ramazan ayında Xinjiang'a davet ediyor. Abdurekip Tumniaz'a göre, bölgede Ramazan'ın nasıl geçtiğini görmek için sadece 5 saatlik bir uçuşla bölgeye ulaşmak yeterlidir... Xinjiang'da Ramazan ayının heyecanını ve bütün camilerin ibadete açık olduğunu gören bir göz, şüphelerini giderme imkanı bulur.
Abdurekip Tumniaz'ın gözünde, Xinjiang'da özerk bölgenin kuruluşunun ilanından bu yana geçen 60 yılda sosyal istikrar ve ekonomik gelişme korundu, bundan en çok Müslümanlar faydalandı.
Son 30 yılda İlahiyat Fakültesi'nin hızla gelişmesi ise, Çin Komünist Partisi (ÇKP) ve merkezi hükümetin İslamiyet'in gelişmesine gösterdiği ilgili ve desteği yansıtıyor. Geçen yıl, fakülte, toplam yatırımı 258 milyon yuana ulaşacak genişletme projesi başlattı. Yeni alanının Eylül 2016'da hizmete girmesinden sonra, fakülte, bin kişi kapasiteli olacak ve Xinjiang bölgesinin farklı yörelerinden üst düzey dini görevlilere olan ihtiyaç karşılanacak. Dekan Abdurekip Tumniaz, Türk misafirlerin o zaman tekrar Xinjiang'a gelip değişiklikleri bizzat görmelerini istedi.
NTV muhabiri Ahmet Yeşiltepe'nin Çin ziyaretinin esas amacı, Batılı ülkelerde "Çin Ramazan ayına müdahale ediyor" iddiasının gerçek olup olmadığını incelemek.
İlahiyat Fakültesi'nde bu konuyla ilgili sorular soran Ahmet Yeşiltepe, fakültenin İslam ilimlerini çok iyi şekilde aktardığını savunuyor.
İlahiyat fakültesindeki özel eğitim sistemiyle ilgili olarak Ahmet Yeşiltepe'nin görüşü şöyle:
"Yani dinini öğrenmesi insanların, ben liberalim, evet dinini öğrenebilir insanlar. Ama dinini siyasetin bir malzemesi ve aracı yaptığı zaman bunun doğru olmadığını düşünüyorum. Ben laik bir insanım, din ve devlet işlerinin, siyasetin ayrı bir alanı olması gerektiğini düşünüyorum. Siyasetle din birbirinden ayrılmalı, öyle düşünüyoruz. Atatürk Türkiye'si, Atatürk devrimi bunu getirdi bize."
Ahmet Yeşiltepe'nin dediği gibi, ilahiyat fakültesi belki mükemmel değil; ancak Xinjiang İlahiyat Fakültesi, Xinjiang bölgesindeki tek yüksek din okulu olarak, bölgedeki Müslümanların dinlerini öğrenmelerine yardımcı olurken, aynı zamanda modern kültüre hakim, yeni nesil din görevlileri olarak yetişmelerini de amaçlıyor. Fakülte, Xinjiang'daki farklı yörelere nitelikli din görevlileri gönderiyor, İslam akidesinin daha derin şekilde anlaşılmasına katkıda bulunuyor.
