İran nükleer sorunuyla ilgili 5+1 ülkeleri dışişleri bakanları ve AB temsilcisi, İran nükleer sorunu üzerinde kapsamlı anlaşma metnini tartışmak üzere dün Viyana'da tekrar bir araya geldi.
Geçen birkaç gün içinde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif arasında birçok kez ikili görüşme yapıldı. Bunun dışında Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa, İngiltere ve Almanya'dan oluşan 5+1 ülkeleri ile İran arasında teknik konularda görüşmeler de yapıldı. Bunlar arasında İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Aliekber Salihi ve ABD Enerji Bakanı Ernest Moniz arasında teknik konulardaki görüşmelerin verimli geçtiği bildirildi. İki taraf, kritik teknik konularda anlaşma metni taslağını oluştursa da birçok sorunun halen bakanlar tarafından çözülmesi bekleniyor.
Dün İran ve 5+1 ülkelerinin dışişleri bakanları ile AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogeherini ardı ardına Viyana'ya vardı. Taraflar arasında kapsamlı anlaşma metni hakkında birçok ikili görüşme yapıldı.
Çinli bakan, Çin'in çözüm planını getirdi
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi dün öğleden sonra verdiği demeçte bu defa Çin'in İran nükleer sorunu çözüm planını getirdiğini söyledi. Wang şöyle konuştu:
"İran nükleer sorunu görüşmelerinde son döneme girildi. Şu an bir dizi önemli ve hassas sorunla karşı karşıya bulunuyoruz; bu kaçınılmaz. Mevcut olan sorunlara karşı Çin'in çözüm planı ve düşüncelerini getirdik. Diğer bakanlarla somut tartışmalar yapacağım ve bu sorunlar üzerinde fikir birliği sağlamaya çalışacağız."
Wang Yi, 7 Temmuz'a kadar anlaşmaya varılmasını yüksek ihtimal gördüğüne de dikkat çekti.
Tarafların tutumları olumlu
Tarafların basına yaptıkları açıklamalar, olumlu tutumlardan oluşuyor.
İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond, nihai anlaşmanın sağlanması için şu an görüşmelerin aynı hızla sürdürülmesi için çaba harcanması gerektiğini vurguladı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini yaptığı açıklamada Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Sekreteri'nin İran ziyaretini olumlu değerlendirerek şunları söyledi:
"Başta teknik konuları ele almak üzere görüşmeleri ilerletiyoruz. Bugün mevcut olan bazı siyasi sorunları tartışacağız. UAEA Genel Sekreteri Yukiya Amano'nun İran'a yaptığı ziyaret büyük önem taşıyor."
Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da verdiği demeçte, güçlü bir anlaşmaya varılmasını arzuladıklarını vurguladı. Fabius, bunun, İran'ın nükleer silahların yerine sivil amaçlı nükleer enerjiyi kullanmasına izin veren bir anlaşma olduğunu hatırlattı.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, kapsamlı anlaşmaya varılması ihtimalinin bulunduğunu ve bu anlaşmanın İran'ın nükleer programlarının tamamen kontrol altına alınmasını sağlayabileceğini kaydetti.
İran nükleer görüşmelerinin süresi dört gün sonra sona eriyor. Önümüzdeki birkaç günde görüşmeler yoğun şekilde devam edecek.